Από τον Καθαγιασμό των Υδάτων στην Χαλκίδα και στον Μητροπολιτικό ναό του Αγίου Νικολάου. Αρχείο ΓΕΣ

Παρακολούθησα από την τηλεόραση της ΕΡΤ2 την αναμετάδοση της τελετής του αγιασμού των υδάτων στη Σύρο.

Το έκανα για πολλούς λόγους.

Ο ένας είναι η αγάπη μου για τη Σύρο, μια αγάπη μακρόχρονη με πολλές αιτίες.

Ο άλλος ήταν ότι είχα ξυπνήσει και ήμουνα στο σπίτι.

Ο τρίτος ήταν ότι, σαν τον Κομφούκιο κι εγώ, σέβομαι και τιμώ τις τελετές της χώρας μου ακόμα κι όταν δεν είμαι ένθερμος οπαδός τους.

Άλλωστε, έχω γράψει κι έχω πει αρκετές φορές ότι η «πίστη» και η «απιστία» είναι οι δυο πλευρές του ίδιου νομίσματος.

Από παιδί είχα μια αμφίθυμη στάση απέναντι στις πατροπαράδοτες δημόσιες τελετές και έθιμα. Από τη μια γουστάριζα τις φανφάρες, την πόζα των αξιωματούχων, τη σκηνοθεσία και όλο το τελετουργικό τυπικό, κι από την άλλη ένιωθα ―από μια ηλικία και μετά― το «ματαιότης ματαιοτήτων» να σέρνεται μέσα μου σαν υπονομευτικό σηραγγοσκούληκο γεμάτο από αντιεξουσιαστικά εκρηκτικά έτοιμα να εκραγούν και να στείλουν στο επέκεινα κάθε δηθενιά και υποκρισία.

Αλλά και τώρα, πάλι αμφίθυμος είμαι.

Με συγκινούν οι αυθεντικά συγκινούμενοι σε τέτοιο βαθμό που δανείζομαι την συγκίνηση και την πίστη τους και συγχωρώ ακόμα και τους υποκριτές, ακόμα και τους ψεύτες.

Σέβομαι τις τελετές που σηματοδοτούν τη ζωή μας από τη γέννηση μέχρι και μετά τον θάνατο. Με συγκινεί η τελετή ονοματοδοσίας ενός πολύ νέου ανθρώπου. Με γοητεύει η μυστηριώδης σύζευξη δυο ανθρώπων σε μια κοινή ζωή. Και δεν χρησιμοποιώ τυχαία τη λέξη «σύζευξη» καθώς κάθε απόφαση δέσμευσης μας βάζει εθελοντικά κάτω από έναν ζυγό που η επίγνωσή του και η κοινή αγάπη, ο σεβασμός και η αποδοχή του άλλου, περισσότερο ―κατ’ εμέ― μας ελευθερώνει από μια εγωιστική κι άγονη μοναξιά παρά μας στερεί μια κατ’ επίφαση ελευθερία.

Με συγκινούν οι κηδείες, αυτές οι πανάρχαιες τελετές τιμής, σεβασμού κι αποχαιρετισμού ενός σώματος που κάποτε ήταν δοχείο ζωής, αγάπης, επιτυχιών και αστοχιών.

Με γοητεύει η ομορφιά των μακραίωνων παραδόσεων αλλά θέλω και να τους προσδώσω ένα πιο σύγχρονο και πιο ρηξικέλευθο περιεχόμενο χωρίς όμως να καταλύσω ριζιμιά γκωνάρια όπως η γλώσσα, οι αρχέγονοι συμβολισμοί των τελετών και το προγονικό φως που όσο κι αν πέφτουν πάνω του μισαλλόδοξα μαύρα πανιά καταφέρνει και τα τρυπάει και οι τρύπες φέγγουν σαν υπερκαινοφανείς αστέρες δελφικών παραγγελμάτων όπως «ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ», «ΦΙΛΩ ΧΑΡΙΖΟΥ», «ΕΧΘΡΑΣ ΔΙΑΛΥΕ», «ΕΥΓΝΩΜΩΝ ΓΙΝΟΥ» και άλλα.

Κατανοώ τώρα τι εννοούσε ο Κομφούκιος όταν αναφερόταν στον σεβασμό τών τελετών και την τήρησή τους.

Κατανοώ ότι μερικές τελετές ―όπως οι κηδείες-φροντίδες αγαπημένων που έπαψαν να ζουν― αποζητούν τον σεβασμό μου για να νικήσουν τη λήθη και την εντροπία.

Αποδέχομαι με πολλαπλά συναισθήματα και την τελετή της ημέρας των Φώτων.

Αναγνωρίζω ότι πίσω από τις τελετές των «Φώτων», υπάρχει πάντοτε φως.

Ακόμα και αφανής να είναι η πηγή του, για κάποιους υπάρχει και αυτές κι αυτοί που το βλέπουν, τις και τους σέβομαι όπως σέβομαι κάθε άλλη και άλλον που δεν προσπαθεί να μου επιβάλλει δια της βίας την αλήθεια του.

Είδα τον ήλιο να ρίχνει κομμάτια φωτός που στραφταλίζανε στον ελαφρύ κυματισμό τού λιμανιού της Σύρου.

Μια χαρά ήσυχη με ζέστανε κι ένα ζεστό καλοκαίρι έφεξε μέσα από την τηλεόραση και ήρθε κοντά μου, απτόητο από το παγερό χειμωνιάτικο μεσημέρι, περνώντας πάνω από τις πλανητικές δυστυχίες με συμπονετική θέρμη γι’ αυτές.

Είτε πιστεύω είτε δεν πιστεύω στη Θεία προέλευση του Φωτός, κάποιες τελετές τις τιμώ και τις σέβομαι.

Όσο και κάποια μνήματα και μνημεία.

Όσο και τους Νόμους της Πατρίδας μου.
Κι όσοι, κι όσα με στενεύουν ή τους/τα θεωρώ άδικους/άδικα, πάλι με Νόμους θα πασχίσω να τους/τα αλλάξω. Τους Νόμους, όχι τα φώτα.

Τέτοια καθώς σκεφτόμουν, βλέποντας τηλεόραση, κάνω και μια τριπλή ευχή:

Φως στην Πατρίδα μου, Φως στον Κόσμο, Φως στις σκέψεις των Ανθρώπων και στη δική μου.

06 Ιανουαρίου 2019

Κωστής Μακρής

* Το άρθρο απηχεί τις απόψεις του συντάκτη του.  

The article expresses the views of the author

iPorta.gr