Ηλίας Καραβόλιας

DELIVERY  2241003600  8:00-16:00 & 19:00-22:00

Υπάρχουν κοινωνικά συμβάντα που χρήζουν ισχυρής αποκωδικοποίησης. Και αυτό γιατί δομούνται  συνθήκες έξω από τα συνηθισμένα ιστορικά μοτίβα κυριαρχίας, πέρα από την βία του επείγοντος και πέρα απο την προφανή υπέρβαση των ορίων (κατάχρηση εξουσίας ή χρήση άσκοπης βίας).

Το καλά κρυμμένο νόημα της εποχής -πίσω από το οποίο «προνόμιο» του κράτους για διαφύλαξη της δημόσιας τάξης – είναι το «φοβάμαι άρα υπάρχω». Το υποκείμενο πρέπει να εσωτερικεύει συνεχώς την φοβική υπερεγωτική εντολή του συστήματος. Έτσι η εξουσία καταφέρνει να εξαπλώνεται γρήγορα, αποτελεσματικά και σε κάθε εκδοχή της ατομικής και κοινωνικής ύπαρξης.

Η συμμόρφωση λειτουργεί ως καταστολή. Το ασυνείδητο μπουκώνει με ρυθμιστικές και κανονιστικές υποδείξεις ώστε ο Νόμος να θεωρείται αδιαπραγμάτευτος αφού η ενόρμηση της αντίδρασης  πρέπει να καταστέλλεται πριν την εμφάνιση της στο θυμικό και πριν την συνειδητή επεξεργασία της.

Οι κοινωνίες ομως έχουν πλοηγηθεί ιστορικά μέσα από το φαντασιακό της αισιοδοξίας, ενώ τώρα καλούνται να υποταχθούν σε ένα, ακυρωτικό για την επιθυμία, φαντασιακό της συμμόρφωσης.

Γέρνει μάλλον επικίνδυνα -για το άτομο και τους θεσμούς -η βιοπολιτική ζυγαριά. Και αυτό γιατί με την έκτακτη πανδημική κατάσταση επιστρατεύεται η βία της καταστολής ως απόλυτο εργαλείο πρόληψης.

Έτσι ομως οι παραδοσιακοί κοινωνικοί μηχανισμοί εσωτερίκευσης των εντολών συνεχώς θα αφυδατώνονται και θα ρέπουν επικίνδυνα σε μια συνάρτηση μόνιμης υπακοής στα συστημικά προειλημμένα.

Το υποκείμενο δεν θα αντιδράσει εξωτερικεύοντας τον θυμό και τον φόβο : θα αρκείται να συμμορφώνεται  με τις ρήτρες επιβίωσης που του προσφέρονται. Ο ίδιος ο φόβος θα γίνεται ολοένα και περισσότερο αυτοαναπαραγόμενο φαινόμενο.

Όταν τελειώσει η πανδημία θα έχουν ήδη καθυποταχθεί τα ισχυρά εξεγερσιακά ένστικτα αφού δεν θα μπορεί κανείς να αντισταθεί στην παθητική συμμόρφωση εν ονόματι της αναμονής μιας «φυσιολογικής» ζωής.

Η περίφημη επάνοδος στην κανονικότητα θα γίνει με μεταλλαγμένα υποκείμενα. Ο ανθρωπότυπος της μεταπανδημικής εποχής θα είναι αρτηριο -σκληρωτικός, φοβικός, υποτακτικός. Κάθε νέα εντολή θα βρίσκει γόνιμο έδαφος καταστολής των δικαιωμάτων. Για την ακρίβεια : κάθε δικαίωμα θα μετατρέπεται σε αίτημα προς εξέταση. 

Να είμαστε αισιόδοξοι σήμερα, σημαίνει να αγνοούμε το προφανές. Να ελπίζουμε, σημαίνει να απωθούμε στο συλλογικό ασυνείδητο το ολοένα και ισχυρότερο εξουσιαστικό υπερεγώ….