Ο Ηλίας Καραβόλιας είναι Οικονομολόγος  με ειδίκευση Γενικής Θεωρίας και Οικονομικής Πολιτικής. Κατέχει Master of Arts από το European Institute of Philosophical  Anthropology.

Ενώ περίπου επτά στα οκτώ δολάρια που διακινούνται στις παγκόσμιες αγορές χρησιμοποιούνται ήδη για αναχρηματοδότηση χρέους (bankingnews 2/8) αρχίζει πλέον και πανευρωπαϊκά να ανθεί το παραμύθι του «συμμετοχικού καπιταλισμού» που φύτρωσε από το World Economic Forum.

Η υπόσχεση του μέλλοντος που δίνει το σύστημα και η κυρίαρχη τάξη ( πολιτική και οικονομική) δεν είναι μόνο τα περιβαλλοντικά και ηθικά «αποτυπώματα» της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, της βιωσιμότητας και της αειφορίας( ESG)

Υποτίθεται ότι θα μοιράζονται μεγαλύτερα bonus και stock options ακόμη και οι χαμηλόμισθοι εργαζόμενοι στις επιχειρήσεις, ως μέρισμα των εταιρικών κερδών.

Η αλήθεια είναι ότι με αυτή την μέθοδο, σχεδόν δυο αιώνες τώρα, το σύστημα μεταλλάσσεται(στην πραγματικότητα μεταμφιέζεται)αφού «γεννάει» εκτός από τους shareholders (μέτοχοι) και τους stakeholders (ενδιαφερόμενα μέρη).

Πρόκειται για μια επικοινωνιακή α-ταξική μορφολογία της ιδιοκτησίας και του κέρδους, που υποτίθεται ότι θα διαχέει τον πλούτο και την υπεραξία στις μάζες.

Η μη καθολική διάχυση της ωφέλειας όμως είναι το καλά κρυμμένο μυστικό των trickle down economics και του «συμμετοχικού καπιταλισμού».

Ας είμαστε ρεαλιστές. Τα κέρδη δεν φθάνουν ποτέ στους κάτω ως συμμετρικό ανταποδοτικό όφελος για τον ιδρώτα τους.

Και γι αυτό οι ανισότητες, που γεννούν ακόμη και την βία, γεννιούνται από την βία της υπερσυσσώρευσης κερδών. Από την βία των χαμηλών μισθών, της ανεργίας και από τις άνισες ευκαιρίες.

Φυσικά, ανισότητες προκύπτουν από τον στοχευμένο αποκλεισμό των χαμηλών τάξεων σε αξιοπρεπή διαβίωση και περίθαλψη.

Από την έλλειψη πρόσβασης όλων των νέων σε πηγές χρηματοδότησης για επιχειρείν και καινοτομία.

Οι ανισότητες πηγάζουν και από την άνιση κατανομή των βαρών αφού οι πολλοί είναι που πάντα στο τέλος θα κληθούν να συμμορφωθούν με την κανονικότητα.

Οι χαμηλόμισθοι και οι μικρομεσαίοι είναι που θα πληγούν από τα ακραία συντηρητικά προγράμματα δημοσιονομικής εξυγίανσης.

Ο καπιταλισμός κατοχύρωσε ιστορικά δυο δεδομένα εκτός της χρηματιστικοποίησης και του χρέους :

α)  τα μεγάλα κέρδη των ιδιωτών δεν διοχετεύονται στην αγορά και β) τα δημοσιονομικά πλεονάσματα των κρατών δεν γίνονται πάντα αποδοτικές δημόσιες επενδύσεις

Οι διεθνείς κολοσσοί δεν επενδύουν επαρκώς στο ανθρώπινο κεφάλαιο και σε νέες θέσεις εργασίας, προτιμούν τον αλγοριθμικό ταιηλορισμό και την αυτοματοποίηση.

Οι δε κυβερνήσεις δεν ρίχνουν βάρος στις περικοπές άσκοπων εξοπλιστικών δαπανών και φυσικά δεν τολμούν να φορολογήσουν τα διογκούμενα κέρδη μεγάλων τραπεζών και βιομηχανιών.

Ο καπιταλισμός με αυτά τα δεδομένα δεν μπορεί να μετασχηματιστεί, δεν μπορεί να γίνει έτσι απλά συμμετοχικός και κοινωνικός.

Και φυσικά δεν μπορεί να εγγυηθεί την διάχυση της ωφέλειας όπως το έκανε επί δεκαετίες μετά τον πόλεμο (βλ. Milanovic, Piketty)

Οφείλει λοιπόν η πολιτική να τον κάνει ανθρωποκεντρικό και κοινωνικό, οφείλει δηλαδή το κράτος να τον ρυθμίσει ξανά…