Κωστής Α.Μακρής: Είναι ζωγράφος-γραφίστας και συγγραφέας και ασχολείται με το έντυπο, το κείμενο, τη διαφήμιση και την οπτική και λεκτική επικοινωνία.

Κωστής Μακρής

«Μανή, Θεκέλ, Φάρες»
Το συμπόσιο του Βαλτάσαρ και ένας χρησμός

Σε αρκετές και αρκετούς είναι γνωστή ―ή ακουστή― η βιβλική φράση «Εμετρήθης, εζυγίσθης και ευρέθης ελλιποβαρής». Λιγότερες και λιγότεροι γνωρίζουν την προέλευσή της και την ακριβή σημασία της. 

Πέρασαν ελάχιστες μέρες από την Πρωτοχρονιά, τότε που αφήσαμε ―χωρίς να μας αφήσει τελείως αυτό και οι κληρονομιές του― το 2022 και περάσαμε στο 2023 με ελπίδες, φόβους και πολλές σκέψεις. 

Μια συμβατική χρονολόγηση είναι η αλλαγή του χρόνου-έτους που μας βοηθάει να μετράμε ηλικίες, μισθοδοσίες, φορολογικές υποχρεώσεις, γεγονότα και να προγραμματίζουμε από μεγαλεπήβολα σχέδια, αθλητικά γεγονότα ή και εκλογές μέχρι το κόψιμο των νυχιών, των μαλλιών και κάποιων κακών συνηθειών μας. Πάντοτε με την ελπίδα να δούμε και να χαρούμε πολλές πρωτοχρονιές και πρωτοχρονιάτικες γιορτές ακόμα, παιδιά (δικά μας ή άλλων), εγγόνια και ανίψια να μεγαλώνουν, πολλές από τις προβλέψεις μας να δικαιώνονται, πολλά από τα σχέδιά μας να ευοδώνονται και τα πόδια μας να μην φθείρονται πιο γρήγορα από τα παπούτσια μας. 

Μέσα στο 2023 συνέβησαν πάρα πολλά γεγονότα που έδωσαν και δίνουν το μέτρο της ματαιοδοξίας, της αγριότητας, της αφιλίας, της διαστροφής, της αμετροέπειας, της διαφθοράς, της υπερφίαλης φιλοδοξίας, της υπέρμετρης απληστίας αλλά και των αγαθών ικανοτήτων, του ανθρωπισμού, της γενναιοδωρίας και του καλώς χρησιμοποιούμενου ταλέντου πολλών ανθρώπων. Ηγεμόνων, εξουσιαστών, κακών πολιτικών, στρατιωτικών, υπερπλουσίων, φονιάδων, κακοποιών, κατ’ όνομα «φιλανθρώπων» και «πνευματικών ανθρώπων», καλλιτεχνών, αθλητών, φουρνάρηδων, παντοπωλών, επιστημόνων, βιοπαλαιστών, καλών πολιτικών, αφανών “ηρώων” και πολλών άλλων. 

Στο δείπνο του Βαβυλώνιου υβριστή Βαλτάσαρ (βλέπε πληροφορίες πιο κάτω), ανθρώπινο χέρι (λέγεται ότι) έγραψε τον δυσοίωνο ―για τον Βαλτάσαρ― χρησμό που ισοδυναμούσε με τις αρχαιοελληνικές συνέπειες της ύβρης: την “άτη” (τύφλωση, θόλωση του νου), την «νέμεση» (την οργή των θεών) και τέλος την «τίση», που είναι η συντριβή, η καταστροφή του υβριστή. 

Δεν ξέρω αν μέσα στο 2023 θα βρεθεί ανθρώπινο χέρι ή πολλά, πάρα πολλά ―ελπίζω― ανθρώπινα χέρια, που με αίσθημα ευθύνης, σωφροσύνη, νουνέχεια, καλώς εννοούμενο υπολογισμό και αντικειμενική ανάγνωση των εθνικών, διεθνών, πολιτικών, οικονομικών, οικολογικών και άλλων ισολογισμών θα “γράψουν” κάτι ανάλογο για εκείνους και εκείνες που οι αποφάσεις, οι πράξεις και ο λογισμός τους επηρεάζει το μέλλον της χώρας τους και ―ίσως― του κόσμου. Άνθρωποι σαν κι εσάς και σαν εμένα θα κληθούν να  «μετρήσουν», να «ζυγίσουν» και να εκτιμήσουν με υπευθυνότητα (όση έχουν), γνώση (όση καταφέρουν να αποκτήσουν) και ενσυναίσθηση (αν υπάρχει) το σωστό «βάρος» των επιλογών τους αλλά και των συνεπειών που θα προκύψουν από τις επιλογές αυτές. 

Και θα στείλουν τους ―κατά την κρίση τους πάντα― «υβριστές» στα τιμωρά δώματα της «άτης», της «νέμεσης» και της «τίσης». 

Και δεν μιλάω μόνο για την Ελλάδα αλλά για ολόκληρη την Ανθρωπότητα, όλους τους Γήινους (ζώα και φυτά) και όλον τον Πλανήτη· μαζί με την πληθώρα των «υβριστών» που τον ταλαιπωρεί και από αιώνες και τώρα.

___________________________________________________________________________

Σχετικά με τον πίνακα του Ρέμπραντ «Το συμπόσιο του Βαλτάσαρ»:

Το δείπνο του Βαλτάσαρ (επίσης Γιορτή του Βαλτάσαρ ή Συμπόσιο του Βαλτάσαρ) είναι πίνακας ζωγραφικής που φιλοτεχνήθηκε περίπου το 1635 από τον Ρέμπραντ και σήμερα εκτίθεται στην Εθνική Πινακοθήκη Λονδίνου. Αντλώντας έμπνευση από την Παλαιά Διαθήκη και την αφήγηση στο βιβλίο του Δανιήλ (5: 1-6, 25-28), ο Ρέμπραντ προσπάθησε με αυτό το έργο να καθιερωθεί ως μπαρόκ ζωγράφος ιστορικών θεμάτων.

Ο πίνακας αναπαριστά το δείπνο που παρέθεσε ο πρίγκηπας της Βαβυλώνας Βαλτάσαρ. Για τις ανάγκες του δείπνου, ο Βαλτάσαρ βεβήλωσε τα ιερά σκεύη που είχε εξασφαλίσει ως λάφυρα ο βασιλιάς Ναβουχοδονόσωρ Β΄ από το ναό του Σολομώντα. Ενώ οι καλεσμένοι διασκέδαζαν, ένα ανθρώπινο χέρι έγραψε στον τοίχο τις ακατανόητες λέξεις «Μανή, θεκέλ, φάρες», τις οποίες ερμήνευσε τελικά ο προφήτης Δανιήλ, σύμφωνα με τον οποίο σήμαιναν: «ο θεός μέτρησε τις μέρες της βασιλείας σου, ζυγίστηκες και βρέθηκες ελλιπής, το βασίλειό σου διαιρέθηκε και δόθηκε στους Μήδους και τους Πέρσες». 

Την ίδια νύχτα, ο Βαλτάσαρ δολοφονήθηκε και βασιλιάς έγινε ο Δαρείος. 

Σημ. ΚΑΜ: Αξίζει να προσεχθεί (στην λεπτομέρεια του πίνακα) το σκουλαρίκι του Βαλτάσαρ…

_________________________________________________________________

Πηγή: Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια