Βιβλίο ΕΥ ΖΗΝ

“Η πόλη όπου γεννήθηκα” του Mario Vitti, του Άγγελου Κουτσούκη

Spread the love

Ο  Άγγελος Κουτσούκης είναι Ραδιοφωνικός Παραγωγός και Δημοσιογράφος.

Ο Mario Vitti γεννήθηκε το 1926 στην Κωνσταντινούπολη.

Από την πλευρά της μητέρας του είναι ελληνικής καταγωγής. Μεγάλωσε μέσα στην ελληνική κοινότητα της Κωνσταντινούπολης και μιλάει και γράφει εξίσου καλά στα ελληνικά και στα ιταλικά. Λίγο μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο  η οικογένεια μετακόμισε από την Κωνσταντινούπολη στην Ιταλία. Σπούδασε στη Ρώμη όπου ξεκίνησε το έργο του ως ερευνητής της νέας ελληνικής λογοτεχνίας. Από το 1957 εργάστηκε στο Πανεπιστήμιο της Νάπολης “L’Orientale”. Το 1968 διορίστηκε μόνιμος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Παλέρμο. Υπήρξε επίσης επισκέπτης καθηγητής στα πανεπιστήμια Παρισιού, Γενεύης και Θεσσαλονίκης. Πρόσφατα δίδαξε στο Πανεπιστήμιο της Τοσκάνης. Ο Βίττι ζει στη Ρώμη και είναι ο πρόεδρος της Ιταλικής Ένωσης των Νέων Ελληνικών Σπουδών (Associazione Nazionale di Studi Neogreci).

Είναι ένας από τους κορυφαίους εμπειρογνώμονες της Ιταλίας σχετικά με το πλήρες φάσμα της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας. Ο Vitti μελέτησε τα έργα των Ελύτη και Σεφέρη. Έχει λάβει τιμητικά διδακτορικούς τίτλους από τα πανεπιστήμια Παρισιού, Θεσσαλονίκης και Κύπρου και έχει βραβευτεί από την Ένωση Ελλήνων Λογοτεχνών.

“Η πόλη που γεννήθηκα” είναι φυσικά ένας φόρος τιμής στην Κωνσταντινούπολη της παιδικής και εφηβικής του ηλικίας.Με τον πιο απλό τρόπο περιγράφει γειτονιές,τοποθεσίες,στιγμές,οικογενειακές διακοπές στα Πριγκηπόνησσα, ανθρώπους που πέρασαν από την ζωή του,τους πρώτους έρωτες,που πάντα όλοι θυμόμαστε, με λίγα λόγια θυμάται και περιγράφει την δική του εποχή της αθωότητας,στο σκηνικό της Κωνσταντινούπολης των δεκαετιών του 1930 και 1940.

Προσωπικά,όταν το διάβαζα,μου έφερε στο μυαλό κάτι από την Λωξάντρα της Μαρίας Ιορδανίδου,ενώ δεν είναι μυθιστόρημα αλλά μια αυτοβιογραφική αφήγηση. Ο Mario Vitti γράφοντας την “Πόλη που γεννήθηκα” δεν ήθελε να γράψει ένα εντυπωσιακό μυθιστόρημα, αλλά με έντιμο και απλό τρόπο να περιγράψει αυτό ακριβώς που λέει και ο τίτλος του βιβλίου. Την Πόλη που γεννήθηκε. Και το καταφέρνει πανηγυρικά. Ένα βιβλίο που θα σας κρατήσει συντοφιά,όσο το διαβάζετε,σαν να έχετε δίπλα σας τον παππού σας να σας λέει ιστορίες από την πόλη που γεννήθηκε όπως γράφει ο ίδιος “.

Το πρώτο μέρος αυτών των σελίδων έχει γραφτεί με μεγάλο κέφι, σχεδιάζοντας μια εκδρομή με όλη μου την οικογένεια στα λιμέρια όπου πέρασα τα παιδικά μου χρόνια στην Πόλη: κάτι σαν οδηγός για τα παιδιά και τα εγγόνια μου, χωρίς καμία φιλοδοξία να κάνω λογοτεχνία. Το δεύτερο μέρος έχει γραφτεί μετά το ταξίδι, που έγινε άνοιξη του 2008, και αφορά πρόσωπα, τόπους και λέξεις που μου ήρθαν στο νου με το ταξίδι. Οι σελίδες αυτές επομένως δεν προορίζονταν αρχικά στο σύνηθες κοινό· έτσι, οι αναγνώστες, που είναι γεμάτοι απορίες ήδη όταν ανακαλύπτουν ποια ήταν η όψη των μεγάλων πόλεων της Ιταλίας (να προσθέσουμε και πόλεις της Ελλάδας, όπως η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη), πριν από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, δύσκολα θα προσανατολιστούν σε μια Κωνσταντινούπολη με κατοίκους, εκτός βέβαια από τους Τούρκους, και με Λεβαντίνους, Αρμενίους, Εβραίους Σεφαρδίτες, Ρωμηούς, κι ακόμα σε μια πόλη που, αν και δεν γνώρισε τα τραύματα του πολέμου, άλλαξε εντελώς όψη και κοινωνική σύνθεση μετά την προοδευτική απομάκρυνση των μειονοτήτων και τη μαζική εισβολή τουρκικών πληθυσμών από τη Μικρά Ασία. Ωστόσο, ελπίζω ότι οι σημερινοί αναγνώστες θα νιώσουν περιέργεια για αυτές τις σημειώσεις, οι οποίες, πρέπει να το προσθέσω, δεν θα έβγαιναν από τον στενό κύκλο της οικογένειας, αν η Πάολα Μαρία Μινούτσι δεν είχε θελήσει να τις συμπεριλάβει σε μια σειρά της Έδρας Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Sapienza της Ρώμης, ακριβώς εκεί όπου άρχισα τις σπουδές μου, το 1946. Κι ακόμα, το κείμενο αυτό δεν θα πήγαινε παραπέρα, φτάνοντας έως τον ‘Ελληνα αναγνώστη, αν ο Πέτρος Μάρκαρης, εν ονόματι της κοινής γενέτειράς μας, δεν το είχε συστήσει στον Σάμη Γαβριηλίδη και δεν είχε δώσει στο βιβλίο το καλό κατευόδιο με μια φιλική παρουσίαση. Σε αυτούς μάλλον περισσότερο παρά σε εμένα οφείλεται τώρα το ανά χείρας βιβλίο. Ας είναι καλά όλοι τους!

Η Γιούλα Ράπτη γράφοντας για τον Mario Vitti το 2016,αναφέρει και ένα στιγμιότυπο που συνέβη όταν πρωτοσυναντήθηκε ο Vitti με τον Γιώργο Κατσίμπαλη, γνωστό μας και ως “Κολοσσό του Μαρουσιού”.

«Τι θέλεις εσύ εδώ, βρε παλιο-ιταλέ; Που δεν καταλαβαίνεις τίποτα από νεοελληνική λογοτεχνία; Θα μας μάθεις εσύ την ποίηση και τη λογοτεχνία μας; Ενας ξένος;».

Ένα παλιό περιστατικό στην Εθνική Βιβλιοθήκη, με πρωταγωνιστή τον συγγραφέα Γιώργο Κατσίμπαλη -αρκούντως «πατριώτη» αλλά και γνωστό φαρσέρ- που το θυμάται ακόμη ο ξένος στον οποίο απευθύνθηκε, ο Μάριο Βίττι.
Βέβαια, ο διακεκριμένος σήμερα νεοελληνιστής μόνο ξένος δεν είναι. Όχι μόνο γιατί γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη από μητέρα Ρωμιά και έζησε δύο δεκαετίες στην Πόλη, ούτε γιατί εξελίχθηκε σε πανεπιστημιακό καθηγητή και πρόεδρο της Ιταλικής Ένωσης των Νέων Ελληνικών Σπουδών, αλλά κυρίως γιατί υπήρξε ένας εξαιρετικός μελετητής και συγγραφέας της Ιστορίας της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας.”

* Το άρθρο απηχεί τις απόψεις του συντάκτη του.  

The article expresses the views of the author

iPorta.gr

SHARE
RELATED POSTS
Σκίτσα εξ Αμερικής: η “ΝΑΣΑ” και η “ΜΑΣΑ” (Ελληνικός Διαστημικός Οργανισμός), του Γιώργου Σαράφογλου
Απρίλιος 2020-Αστρολογικές εναλλακτικές: Μένουμε σπίτι!, της Αλεξάνδρα Καρακοπούλου
Αστρολογικές προβλέψεις για τον Μάϊο 2019, της Αλεξάνδρας Καρακοπούλου

Leave Your Reply

*
This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.