Κωστής Μακρής

Ελευθερία και Ζωή
(ή το αντίθετο του «Ασυδοσία και Θάνατος)

Ο ιός SARS-CoV-2 (Sars-CoV-2, severe acute respiratory syndrome coronavirus 2), που προκαλεί την ασθένεια CODIV-19, είναι ένα ενδοκυτταρικό παράσιτο, αόρατο για τον άνθρωπο, που ζει χάρη στα κύτταρα και τους οργανισμούς που τον φιλοξενούν, όταν αυτά δεν έχουν όπλα να τον εξοντώσουν.
Αυτά τα όπλα αναζητούν οι ερευνητές• κυνηγούς μικροβίων και ιών, θα τους ονόμαζα, δανειζόμενος ένα βιβλίο από τα παιδικά μου χρόνια.
Κάθε ιός, ενώ είναι ένα κομμάτι της ζωής στον πλανήτη, δεν είναι ακόμα ξεκαθαρισμένο αν είναι έμβιο ον (ζωντανός οργανσιμός) ή ένα γονιδίωμα χωρίς αυτόνομη ζωική ύπαρξη. Μου φαίνεται ―χωρίς να έχω ειδικές γνώσεις― ότι μοιάζει με κάτι που «δανείζεται» (ή «κλέβει») ζωή από τον ξενιστή του.

Οι ειδικοί επιστήμονες ―γιατροί, επιδημιολόγοι, λοιμωξιολόγοι, βιολόγοι και άλλοι― υποστηρίζουν ότι ο SARS-CoV-2 είναι ένας ιδιαίτερα επιθετικός και θανατηφόρος ιός με γρήγορη εξάπλωση και άγνωστη μέχρις στιγμής συμπεριφορά και αντιμετώπιση. Ο χρόνος θα δείξει αν η ανθρωπότητα θα νικήσει τον Ιό αυτόν ή ο Ιός θα κάνει τον κύκλο του και θα αποχωρήσει αφήνοντας χιλιάδες θύματα πίσω του και μια πολλαπλά τραυματισμένη παγκόσμια κοινότητα.

Εκτός όμως από τον Ιό, και η «ιδιωτεία» αποδεικνύεται εξαιρετικά δυνατός εχθρός τής Δημοκρατίας, της δημόσιας υγείας και του κοινού συμφέροντος.
Το οξύμωρο είναι ότι η «ιδιωτεία» απειλεί ταυτόχρονα τον ίδιο τον «ιδιώτη» και το στενό οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον τού «ιδιώτη».
Εκτός από το ότι αποτελεί απειλή για το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο.
Ενώ, στην αρχαία γλώσσα, η «ιδιωτεία» σήμαινε απουσία ενδιαφέροντος για τα κοινά και έλλειψη μόρφωσης, τώρα δηλώνει διανοητική ανεπάρκεια, ηλιθιότητα και βλακεία.

Η Ελληνική Δημοκρατία, υπερασπιζόμενη τον εαυτό της, τα Δικαιώματα του Πολίτη και την ακεραιότητα της χώρας, οφείλει να αποδίδει την ιδιότητα του Εχθρού τής Δημοκρατίας και των Πολιτών σε έναν ιό αλλά και να αφοπλίζει όσες και όσους παρουσιάζουν τις ιδέες τους, τα λόγια τους και τις πράξεις τους ως αναφαίρετο δικαίωμα ελευθερίας, έξω και μέσα σε μια χώρα την οποία ―λόγω και έργω― απειλούν.
Δεν μπορεί κάποιοι να ορίζουν ως «Ελευθερία» τους την έκθεση των άλλων σε κίνδυνο θανάτου.

Είναι και κάτι άλλο που επιδεινώνει την κατάσταση.
Πολίτες, με επίγνωση της έννοιας του όρου Δημοκρατία, αντιμετωπίζουν με ανεκτικότητα, επιφυλακτικότητα ή δισταγμό το δικαίωμα (ή χρέος) της Πολιτείας να νομοθετεί και να εφαρμόζει τους Νόμους ενάντια σε ό,τι, όποια, όποιον ή όποιους επιδιώκουν να τη βλάψουν.

Με «Αστικο-Φιλελεύθερες» (τύπου liberté, égalité, fraternité) ή απλά Φιλελεύθερες ιδέες (που ενυπάρχουν σε πολλά ιδεολογήματα, από τη Δεξιά μέχρι και την ευρύτερη Αριστερά) περί της Ελευθερίας του Ατόμου, παραβλέπουμε (συνειδητά ή ασυνείδητα) την Αρχή τού σύγχρονου Φιλελευθερισμού ότι το άτομο διατηρεί τα ατομικά του δικαιώματα σε κάθε περίπτωση που δεν παραβιάζει τα δικαιώματα των άλλων.

Έχω από χρόνια ξεκαθαρίσει στη σκέψη μου ότι είναι άλλο πράγμα η Ελευθερία «μου» ή τα ατομικά «μου» δικαιώματα σε αυτήν και άλλο η αφηρημένη έννοια Ελευθερία.
Η Ελευθερία ―για μένα― δεν είναι ατομικό αγαθό.
Είναι μια σύμβαση ανάμεσα σε εμένα και την κοινωνία, ένας τρόπος για να συνυπάρχω αρμονικά ―και πάντως μη βλαπτικά― με το «άλλο», τους «άλλους».
Επομένως, η Ελευθερία έχει τα όρια που θέτουν η ύπαρξή μου και τα δικαιώματα των άλλων στην ύπαρξη.
Όπως όρια μού θέτει και το ίδιο μου το σώμα που δεν μπορεί να πετάξει σαν αετός, δεν μπορεί να κολυμπήσει σαν δελφίνι και δεν μπορεί να βλέπει στο σκοτάδι σαν νυχτερίδα.
Η Ελευθερία ―πάντα για μένα μιλάω― δεν είναι φυσικό αγαθό σαν τον αέρα, το νερό, την τροφή. Που και αυτά, αν δεν είναι (σχετικά) δίκαια ή με σχετική επάρκεια μοιρασμένα σε όλους σε μια κοινωνία, η κοινωνία αυτή είναι κατά τεκμήριο ανελεύθερη.
Η Ελευθερία κατακτάται λόγω, έργω και διανοία κάθε μέρα.
Με αρετή, τόλμη, ευθύνη και ενσυναίσθηση.

Σε συνθήκες πολέμου με έναν αόρατο και θανατηφόρο εισβολέα, που προσβάλλει «Δημοκρατικά» όλες και όλους αδιακρίτως, η Ελευθερία αποκτά νέο νόημα και περιεχόμενο.
Η Ελευθερία να πηγαίνω όπου θέλω, όποτε θέλω, όπως θέλω και με όσους και όποιους θέλω, δεν είναι πλέον ούτε ελευθερία αλλά ούτε και δικαίωμα.
Είναι στάση εχθρική προς την κοινωνία, συμπεριφορά απειλητική προς τη ζωή.
Είναι Ιδιωτεία και ντροπή.
Είναι εγωιστική κι ανεύθυνη υποδούλωση σε μικρά υποκειμενικά «θέλω».
Είναι η δημόσια έκφραση τού «Ιδιώτη» (idiot), δηλαδή του βλάκα.
Οι μόνες και οι μόνοι που ―ίσως και εν μέρει― δικαιολογούνται είναι οι ερωτευμένες/οι και οι (αναγκαστικά ή εθελοντικά προς το κοινό) εργαζόμενες/οι.

Το σύνθημα της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 ήταν
«Ελευθερία ή θάνατος».
Που σήμαινε Ελευθερία (της οραματικής Πατρίδας από τον Οθωμανικό ζυγό) με κάθε τίμημα.
Το σύνθημά μου τώρα ―εκτός από το «Μένουμε στο σπίτι»― είναι «Ελευθερία και Ζωή». Που είναι το αντίθετο του «Ασυδοσία και Θάνατος».

22 Μαρτίου 2020

Σημ: Το κείμενο  γράφτηκε πριν από την εξαγγελία της απαγόρευσης της κυκλοφορίας από τον κ.Πρωθυπουργό.

* Το άρθρο απηχεί τις απόψεις του συντάκτη του.

The article expresses the views of the author

iPorta.gr