Ο Χρήστος Χωμενίδης  είναι Συγγραφέας

Το πιο ανακουφιστικό που παρατηρώ εφέτος στις γιορτές, γυρνώντας -όπως όλοι μας- από κάλεσμα σε κάλεσμα, είναι ότι ο κόσμος έχει πάψει να πολιτικολογεί. Όχι εντελώς -αλοίμονο!- Έλληνες είμαστε. Πέφτουν στα τραπέζια και Μητσοτάκηδες και Τσίπρες και Χρυσοχοϊδηδες μα πριν ανάψουν τα αίματα η κουβέντα έχει πάει αλλού. Ξεκινήσαμε τις προάλλες να μιλάμε για τον επόμενο Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Πρότεινα εγώ, στα σοβαρά σχεδόν, τον Νίκο Περάκη ως τον οξυδερκέστερο αφηγητή της Μεταπολίτευσης, αυτόν που κινηματογράφισε τη συλλογική μας ιλαροτραγωδία. Αντιπρότεινε η κολλητή μου τον Νίκο Γκάλη ως ζώντα θρύλο. Ο άντρας της πάλι προτιμούσε τον Πύρρο Δήμα. Ο κουμπάρος τους θυμήθηκε αίφνης τον Βασίλη Χατζηπαναγή. Για να μην τα πολυλογώ καταλήξαμε μέσω Άννας Βερούλη και Άννας Βίσση στη Ζωζώ Σαπουντζάκη. Τσουγκρίσαμε τα ποτήρια ξεκαρδισμένοι.

Ναι. Αν εξαιρέσεις λίγους κολλημένους, η φανατίλα που κυριαρχούσε μέχρι πρόσφατα, που δηλητηρίαζε παρέες, που κατέστρεφε φιλίες, έχει επιτέλους εξατμιστεί. Έχει γίνει συνείδηση πως δεν αξίζει να σφάζεσαι ούτε καν στα λόγια. Ότι όποιος έχει συνεχώς λυμένο το ζωνάρι του για καβγά δεν είναι ιδεολόγος ή ενεργός πολίτης αλλά τυφλός οπαδός. Θλιβερή δηλαδή περίπτωση.

Από όσα δεινά επισωρεύτηκαν από το 2010, με τη χρεοκοπία του κράτους, πικρότερη γεύση είχε ο οιωνεί εθνικός διχασμός. Η εμπλοκή όλων μας σε μια προσομοίωση εμφυλίου, που ευτυχώς -παρά τρίχα ίσως- δεν πήρε αιματηρές διαστάσεις.

Καθώς η πιο δύσκολη μετά το 1974 δεκαετία φτάνει στο τέλος της, καλό είναι να θυμηθούμε τι ατμόσφαιρα επικρατούσε κατά τις γιορτινές ημέρες της. Μονάχα η μνήμη δεν θα επιτρέψει την επανάληψη.

Στα τέλη του 2010, δεν είχαμε ουσιαστικά συνειδητοποιήσει πόσο θα άλλαζε τις ζωές μας η τρόικα, η οποία με επικεφαλής τον αγέλαστο κύριο Τόμσεν επισκεπτόταν τακτικά την Αθήνα. Οι αναμνήσεις από την χαρισάμενη εποχή των διακοποδανείων και της αστακομακαρονάδας ήταν νωπές. Οι νεκροί της Μαρφίν μάς στοίχειωναν ασφαλώς, ελάχιστοι ωστόσο προέβλεπαν πως η κρίση θα διαρκούσε περισσότερο κι από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο Γιώργος Παπανδρέου και οι στενοί του συνεργάτες διαβεβαίωναν με κάθε ευκαιρία ότι βλέπουν «φως στο τούνελ», «ταχεία έξοδο από τη στενωπό», για να μεταχειριστώ το ιδίωμα του πατέρα τού Ανδρέα Παπανδρέου. Πού να’ξερε ο δόλιος ΓΑΠ -που επέμενε να ασκείται καθημερινά στο κανώ ή στο ποδήλατο- ότι προτού να βγούμε απ’τα μνημόνια κι ο ίδιος κι άλλοι δυό-τρεις πρωθυπουργοί θα είχαν πεταχτεί σαν στυμμένες λεμονόκουπες;

Έναν χρόνο αργότερα, οι γιορτές του 2011 προς 2012 μονάχα γιορτινές δεν ήταν. Τα περισσότερα καλοριφέρ είχαν τεθεί σε αχρησία. Τα τζάκια έκαιγαν ό,τι φθηνότερο βρισκόταν -ακόμα και παλιά βερνικωμένα έπιπλα-, η ατμόσφαιρα στις πόλεις ήταν αποπνικτική. Στο κέντρο της Αθήνας μετρούσες βανδαλισμένα κτήρια, στους πιο εμπορικούς δρόμους άδειες βιτρίνες. Οι «Αγανακτισμένοι» και το κίνημα του «Ψόφα!» έτειναν να κυριαρχήσουν στον δημόσιο βίο. Στην παρέλαση της 28ης Οκτωβρίου, ένας πιτσιρικάς είχε μουτζώσει τους επίσημους και είχε αποθεωθεί από τούς όψιμους ραδιοτηλεοπτικούς επαναστάτες και τους ροβεσπιέρους των σόσιαλ μίντια. Η Χρυσή Αυγή γιγαντωνόταν χάρη στον ύπουλο ακτιβισμό της, οργανώνοντας συσσίτια «μόνο για Έλληνες», προσφέροντας προστασία στους ηλικιωμένους στις πιο υποβαθμισμένες συνοικίες. Ύστερα από την παλινωδία τού δημοψηφίσματος του, ο Γιώργος Παπανδρέου είχε σπρωχτεί σε παραίτηση. Διάδοχος του ο Λουκάς Παπαδήμος στηριζόμενος από το Πασόκ, τη Νέα Δημοκρατία και το ΛΑΟΣ του Γιώργου Καρατζαφέρη. Οι καφετέριες έσφυζαν από φρέσκους ανέργους, που κάπνιζαν λαθραία τσιγάρα, ανακάτευαν επί ώρες τον ένα και μοναδικό καφέ που άντεχε το πορτοφόλι τους και έτειναν ευήκοον ους σε όποιον τούς παραμύθιαζε.

Καλύτερα τούς παραμύθιασε ο Αλέξης Τσίπρας. Φάνηκε αυτό στις εκλογές του Μαϊου του 2012, όταν ο Σύριζα εκτινάχθηκε από το 4,6% στο 16,8% ενώ η Νέα Δημοκρατία άγγιξε το ιστορικό της χαμηλό με 18,8%. Οι κάλπες ξαναστήθηκαν τον Ιούνιο και το αποτέλεσμα τους επέτρεψε τον σχηματισμό τρικομματικής κυβέρνησης με πρωθυπουργό τον Αντώνη Σαμαρά, στηριζόμενο από τον Βαγγέλη Βενιζέλο -πρόεδρο του Πασόκ- και τον Φώτη Κουβέλη της Δημάρ. Τα Χριστούγεννα του 2012, καλλιεργούνταν η αίσθηση πως η Ελλάδα έχει αν μη τί άλλο αποφύγει την καταστροφή και μπαίνει δειλά-δειλά σε έναν δρόμο. Πίεζες τον εαυτό σου για να αντλήσεις λίγη αισιοδοξία. Εκτός κι αν ήσουν απολυμένος υπάλληλος ή φαληρημένος μικροεπιχειρηματίας. Τότε έλεγες «στάχτη και μπούρμπερη» κι αναζητούσες μακρινά ξαδέλφια στο εξωτερικό μπας και μεταναστέψεις κοντά τους.

Τα Χριστούγεννα του 2014, η κυβέρνηση Σαμαρά είχε εκμετρήσει ουσιαστικά τον βίο της. Η αποτυχία της να εκλέξει Προέδρο της Δημοκρατίας τον Σταύρο Δήμα αποτέλεσε τη χαριστική της βολή. Ο Φώτης Κουβέλης είχε, από την εποχή του «μαύρου» στην ΕΡΤ, αυτοκτονήσει πολιτικά και το Πασόκ με τον Βαγγέλη Βενιζέλο, χωρίς τον Γιώργο Παπανδρέου, ετοιμαζόταν να πέσει στην έβδομη θέση. Ο Σύριζα έπλεε πλεισίστιος προς την εξουσία αλλά ο Αλέξης Τσίπρας αντί να κάνει στροφή προς τον ρεαλισμό, ύψωνε τους τόνους. Οι ψηφοφόροι τον αποθέωναν. «Πόσο χειρότερα μπορεί να πάνε τα πράγματα;» ρωτούσαν και πιο διστακτικοί. Το καλοκαίρι του 2015 αποδείχθηκε πόσο χειρότερα μπορούσαν να πάνε τα πράγματα…

Παρά τις τρεις αλλεπάλληλες νίκες του (αν συνυπολογίσουμε και τον θρίαμβο του ΟΧΙ), ο Σύριζα είχε ήδη τα Χριστούγεννα του 2015 μπει σε τροχιά φθοράς. Καλούνταν να εφαρμόσει το τρίτο -δικό του- μνημόνιο. Να απολογηθεί στους ίδιους του τους ψηφοφόρους για τις αυταπάτες που έτρεφε και τις ψευδαισθήσεις που με μανία καλλιεργούσε στους Έλληνες. Η Νέα Δημοκρατία είχε αρχίσει να ανασυντάσσεται. Υπό την ηγεσία του Κυριάκου Μητσοτάκη, θα έπαιρνε σύντομα κεφάλι στις δημοσκοπήσεις.

Αν το σκεφτείς, το πρώτο μισό της κρίσης έμοιαζε με πολύ κακής ποιότητας μεθύσι με ποτό-μπόμπα. Και το δεύτερο μισό με βασανιστική καρηβαρία, αγγλιστί χανγκ-όβερ. Άμα το δεις εκ των υστέρων, δεν περάσαμε καθόλου λίγα.

Πέρυσι τέτοιες μέρες, οι Έλληνες είχαν πολύ πρόσφατη την τραγωδία στο Μάτι. Αδημονούσε η πλειοψηφία για τις κάλπες που θα έφερναν πολιτική αλλαγή. Ο προσκείμενος στον Σύριζα κόσμος, από την άλλη, ήλπιζε σε κάποιο θαύμα. Υπήρχαν σοβαροί άνθρωποι που διέδιδαν ότι ο κύριος Τσίπρας θα κέρδιζε το Νόμπελ Ειρήνης και μαζί του τις εκλογές.

Φέτος, το μόνο που θέλουμε είναι να χαρούμε τις χρονιάρες μέρες αγκαλιά με τους αγαπημένους μας. Οι ζωές μας δεν έχουν βελτιωθεί δραματικά. Έχουμε κατακτήσει εντούτοις το σημαντικότερο. Δεν πιστεύουμε πλέον σε θαύματα. Ούτε σε σωτήρες. Πιστεύουμε στους εαυτούς μας.

Καλή χρονιά! –

* Το άρθρο απηχεί τις απόψεις του συντάκτη του.  Δημοσιεύεται και στο capital.gr

The article expresses the views of the author

iPorta.gr