Η Ντόρα Αρκουλή είναι Ψυχολόγος με ψυχοδυναμική κατεύθυνση, ΜΔΕ στην ‘Προαγωγή Ψυχικής Υγείας και Πρόληψη Ψυχιατρικών Διαταραχών’, από την Ιατρική Σχολή του ΕΚΠΑ, καθώς και Υποψήφια διδάκτωρ στο τμήμα Ψυχολογίας στο ΕΚΠΑ. Ασχολείται ακόμη με τη Λογοτεχνία, το Θέατρο.

Από τον αυτισμό στη συμπερίληψη ένα καλάθι δρόμος. Ο σημαντικός Γιάννης Τσουμπρής και ο θρύλος των γηπέδων Δημήτρης Παπανικολάου δείχνουν το δρόμο.

Συγχαρητήρια στον Δημήτρη Παπανικολάου, ένα από τα μεγαλύτερα ταλέντα του ελληνικού μπάσκετ, για το μοίρασμα της εμπειρίας του με τον αυτισμό και την ανάληψη πρωτοβουλίας για κοινωνικές, αθλητικές και εκπαιδευτικές δράσεις για παιδιά στο αυτιστικό φάσμα.  Ο Δημήτρης Παπανικολάου στα 44 του σήμερα, μίλησε για στοιχεία Asperger, που σε μεγάλη ηλικία διέγνωσε ο γιατρός του. Πρόκειται για αυτισμό υψηλής λειτουργικότητας, με κυριότερα χαρακτηριστικά: τα επίμονα ελλείμματα στην κοινωνική επικοινωνία και την κοινωνική αλληλεπίδραση, καθώς και στερεότυπη ή επαναλαμβανόμενη κίνηση, την αναστάτωση στις αλλαγές, την ακαμψία στη σκέψη και τις δυσκολίες στην αισθητηριακή επεξεργασία.

Ο all around παίκτης και χρυσός πρωταθλητής κόσμου, με πολλαπλά τρόπαια στην μπασκετική του καριέρα, αυτή τη φορά θα σκοράρει απέναντι στο στίγμα και θα γεμίσει τα παρκέ με παιδικά καλάθια και πολλή αγάπη. Ο Παπανικολάου υποστήριξε το επιχείρημα ότι τα παιδιά στο φάσμα χρειάζεται να εκπαιδευτούν και να ενσωματωθούν με τα παιδιά τυπικής ανάπτυξης γιατί αργότερα στη ζωή και στη κοινωνία θα συναντηθούν μεταξύ τους και πρέπει να είναι έτοιμα.

Στο εργασιακό μου περιβάλλον έχω δει ζευγάρια γονέων να ξεσπούν σε λυγμούς στην ανακοίνωση μιας τέτοιας διάγνωσης που αφορά τα παιδιά τους. Είναι δύσκολο και απίστευτα ματαιωτικό στην αρχή. Χρειάζεται κουράγιο και αποφασιστικότητα. Αλλά κυρίως χρειάζεται ψυχοεκπαίδευση στους γονείς προκειμένου να αποσαφηνίσουν και να κατανοήσουν πρακτικά τι σημαίνει αυτή η πρωτόγνωρη διάσταση στη ζωή τους. Να καταλάβουν αρχικά ότι πρόκειται για ζήτημα βιολογικής προέλευσης και να αποενοχοποιηθούν. Τίποτα δεν έκαναν λάθος! Το μόνο λάθος θα είναι να προσεγγίσουν το θέμα με άρνηση αφήνοντας τον χρόνο να περνάει. Χρόνο πολύτιμο ως προς την πρόγνωση του αυτισμού. Λόγω της ευπλαστότητας και δεκτικότητας του υπό ανάπτυξη εγκεφάλου σε μικρή ηλικία, όσο νωρίτερα γίνουν οι απαραίτητες ψυχολογικές και εκπαιδευτικές στοχευμένες παρεμβάσεις από ειδικούς, τόσο καλύτερη θα είναι η εξέλιξη και η πορεία του παιδιού με διαταραχή αυτιστικού φάσματος.

Το εγχείρημα του Παπανικολάου στηρίζουν δύο από τις εμβληματικότερες μορφές της παγκόσμιας καλαθοσφαίρισης ο Νίκος Γκάλης και ο Γιάννης Αντετοκούμπο.

Επιστημονικός υπεύθυνος και συντονιστής της δράσης θα είναι ο εξειδικευμένος καθηγητής, με πτυχίο φυσικής αγωγής και προπονητικής καθώς και με ΜΔΕ στην ειδική αγωγή από το Πανεπιστήμιο Αιγίου, Γιάννης Τσουμπρής. Στα πλαίσια αυτής της σύμπραξης ο ευαισθητοποιημένος κοινωνικά και πολυπράγμων coach, μάς μίλησε για τη βάση του εγχειρήματος:

«Το δεύτερο παιδί μου διαγνώστηκε με αυτισμό. Ως πατέρας αποφάσισα να ακολουθήσω τις οδηγίες του γιατρού μας και να αγαπήσω το παιδί μου όσο πιο πολύ μπορούσα, μου εξηγεί ο κος Τουμπρής». Η ευαισθητοποίησή του τον οδηγεί το 2013 στην Ιταλία και στη γνωριμία με το τοπικό Baskin -ένα αθλητικό πρόγραμμα με συμπερίληψη παιδιών με αυτισμό, με εξαιρετικά αποτελέσματα ως προς την πρόγνωση αλλά και την ένταξη των παιδιών. Ερχόμενος στην Ελλάδα τροποποίησε το πρόγραμμα για να μπορεί να εφαρμοστεί στα ελληνικά δεδομένα και στις υπάρχουσες δομές, ιδρύοντας την αστική μη κερδοσκοπική εταιρία «Τζάμπολ της Αγάπης» («Jump – Ball of Love»). Ειδικά Σχολεία σταδιακά εντάσσονται στο πρόγραμμα διδασκαλίας, σε συνεργασία με αθλητικούς συλλόγους, συλλόγους γονέων και κηδεμόνων και με την εθελοντική συμμετοχή από καθηγητές φυσικής αγωγής και προπονητές καλαθοσφαίρισης. Με το σύνθημα ‘η μπάλα του μπάσκετ ενώνει όλα τα παιδιά σε μια ομάδα’, το 2016, ο Γιάννης Τσουμπρής οραματίστηκε και υλοποίησε τη δράση “Ειδική Καλαθοσφαιρική Αγωγή”. Πρόκειται για ένα καινοτόμο πρόγραμμα διδασκαλίας με σκοπό την ενίσχυση της συμμετοχής στο μπάσκετ, παιδιών που βρίσκονται στο Φάσμα του Αυτισμού. Τα παιδιά εκπαιδεύονται αρχικά στους κανόνες του αθλήματος και ενίοτε -όσο και όταν είναι εφικτό- προπονούνται με τα παιδιά τυπικής ανάπτυξης. «Υπάρχουν δεκαεφτάρηδες σήμερα που εγώ γνώρισα στα δεκατρία τους που μπορούν πλέον και προπονούνται μαζί με αθλητές και αθλήτριες ακαδημιών καλαθοσφαίρισης που συνεργάζονται με το Τζάμπολ!» μου περιγράφει με θαυμασμό και καμάρι ο Γιάννης Τσουμπρής.   

«Πολλοί άνθρωποι έχουν συνεισφέρει τα μέγιστα σε αυτό το εγχείρημα. Ακόμα και άνθρωποι γνωστοί που με αγάπη μάς αγκάλιασαν και μας στήριξαν χωρίς να ζητήσουν καν την αναφορά στο όνομά τους. Έχουμε ανάγκη από στήριξη και βοήθεια τόσο από δημόσιους όσο και από ιδιωτικούς φορείς. Ζητάμε συνεργασία, ειλικρίνεια και αγάπη από όσους έρχονται κοντά μας» αναφέρει ο Γιάννης Τσουμπρής.

Ποιο είναι το βασικό σας εργαλείο, η τεχνική βάσει της οποίας οργανώνεται η δράση; τον ρωτάω και τότε εκείνος μού αποκρίνεται απερίφραστα: «Η αγάπη». «Αυτή είναι το κυριότερο μέσο, ο δίαυλος επικοινωνίας που χρησιμοποιούμε με τα παιδιά, για να πετύχουμε τη δημιουργία δεσμού μαζί τους» αναφέρει ο coach. «Μέσω της αγάπης, τα παιδιά κινητοποιούνται να πετύχουν το πρώτο σημαντικό καλάθι. Το σκοράρισμα θα γίνει κίνητρο, χαρά και ανάγκη για επανάληψη από τα παιδιά που το αποζητούν ξανά και ξανά. Γιατί ο ήχος της επιβράβευσης και το χειροκρότητα λειτουργεί γι’ αυτά ενθαρρυντικά, τα δένει με την υπόλοιπη ομάδα, τα Συν-Εκπαιδεύει και τα εντάσσει στην τυπική ομάδα των συνομιλήκων και μετέπειτα στην κοινωνία», συμπληρώνει.

Ο υπέροχος και σημαντικός Γιάννης Τουμπρής στο σημείο αυτό της συνέντευξης θα συγκινηθεί και θα μου πει ότι αυτό που του δίνει κουράγιο και νόημα στη ζωή και στην πρωτοβουλία αυτή είναι ακριβώς αυτή η ένταξη, η αποστιγματοποίηση και η αλληλεγγύη: «Μας δίνει ελπίδα ότι τα παιδιά μας θα είναι ισότιμοι και χαρούμενοι πολίτες, όταν εμείς οι γονείς κλείσουμε τα μάτια. Ελπίζω όλη αυτή η προσπάθεια να αξίζει τον κόπο».

Ο Δημήτρης Παπανικολάου είναι μια αντιπροσωπευτική περίπτωση του πόσο καλά μπορούν να εξελιχθούν τα πράγματα για τη ζωή ενός παιδιού με αυτισμό. Προσεχώς θα ανακοινωνθούν οι λεπτομέρειες που αφορούν τη νέα δράση.

Οι γονείς μπορούν να ενημερώνονται και από τον ιστότοπο https://tzampolagapis.gr/