Μόνο στη Ρόδο

Αποστόλου Παύλου 50, Βενετοκλέων, 

Pane di capo: Λεωφόρος Ρόδου-Λίνδου (ύψος ΙΚΑ), Λεωφόρος Κρεμαστής & «Πηγές Καλλιθέας»

Ο Μάνος Στεφανίδης είναι Ιστορικός Τέχνης και Αναπληρωτής Καθηγητής στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ

Η περίπτωση της Μυρσίνης Ζορμπά δείχνει αφενός την ευτέλεια και αφετέρου την αφέλεια, τον μικρομεγαλισμό αλλά και την απόλυτη έλλειψη πολιτιστικού οράματος πού χαρακτήριζε τον ΣΥΡΙΖΑ σε αυτά τα πέντε χρόνια της μονοκρατορίας του. Ο ΣΥΡΙΖΑ και προσωπικά ο Αλέξης Τσίπρας σταδιακά αποκόπηκαν από τον ιστορικό κύκλο των ανθρώπων του πνεύματος και της τέχνης οι οποίοι ανέκαθεν στήριζαν,  με βολονταριστικό ρομαντισμό, την υπόθεση της αριστεράς – ήταν αυτοί που έδιναν στις κομματικές ηγεσίες την επίφαση της πολιτιστικής ευαισθησίας, κλασικό παράδειγμα ο Μανόλης Αναγνωστάκης – και στράφηκαν προς τους αδίστακτους “τεχνοκράτες” ή απλώς τους γελωτοποιούς του βασιλέως (περίπτωση Ζουράρι).

Αυτή του την προπέτεια, την πληρώνει τώρα πάρα πολύ ακριβά. Είναι απόλυτα ενδεικτικές της άγνοιας και της οίησης οι επιλογές του στο υπουργείο Πολιτισμού.

Αρχικά ο φοβικός και συμπλεγματικός Ξυδάκης, ο οποίος αποπέμπεται μόλις έξι μήνες αφήνοντας μηδενικό έργο. Στη συνέχεια ο Αριστείδης Μπαλτάς, αμήχανος και ιδεοληπτικός ασφαλώς, όμως ο επαρκέστερος από όλους τους άλλους. Ένας άνθρωπος που ενέπνεε σεβασμό έστω κι αν διαφωνούσες μαζί του. Στη συνέχεια η Λυδία Κονιόρδου, το απόλυτο γέλιο! Η Κονιόρδου ενδεχομένως να θύμιζε στον Αλέξη Τσίπρα την Ειρήνη Παππά ή τη Μελίνα Μερκούρη όμως αυτή η ψευδαίσθηση του πρωθυπουργού – μια ακόμη! – είχε ως αποτέλεσμα το Υπουργείο Πολιτισμού να παραμείνει ακυβέρνητο με τη Λυδία να καταλαβαίνει ελάχιστα ή καθόλου την αποστολή της. Η Κονιόρδου δεν είχε καμία σχέση με τον ΣΥΡΙΖΑ ούτε με τον Συνασπισμό όπως εξάλλου δεν είχαν ο Ζουράρις ή ο Πελεγρίνης, άνθρωποι στους οποίους ο Τσίπρας έχει εμπιστευτεί υπουργικούς θώκους προφανώς γιατί έτσι προωθούσε την προσωπική του αυλή. Την προσωπική του ματαιοδοξία να είναι δίπλα σε σταρ και σε ακαδημαϊκούς δασκάλους! Το έλλειμμα παιδείας του πρωθυπουργού εξηγεί πολλές από τις λανθασμένες εκτιμήσεις του.

Ίσως για αυτό η Λυδία μεταγράφτηκε, μετά από την αποπομπή της, στο Ίδρυμα Νιάρχος για να λάμψει κι εκεί με την ανυπαρξία της. Για να αποδείξει και εκεί την χαριτωμένη της ανεπάρκεια. Τέσσερις υπουργοί πολιτισμού πάντως σε τέσσερα χρόνια αποδεικνύουν μάλλον την αδυναμία του επιλέγοντος να επιλέξει.

Και έπειτα ήρθε η μεγαλομανής, παντογνώστρια, συγκεντρωτική Μυρσίνη! Η Ζορμπά δημιουργούσε πανικό στους υφισταμένους της με κάθε της αλλοπρόσαλλη απόφαση και παράλληλα κατάφερνε να περιπλέξει ακόμα περισσότερο όλα τα ήδη περιπεπλεγμένα ζητήματα με τα οποία καταπιάστηκε:

Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Εθνικό Θέατρο,  ελληνική συμμετοχή στη Μπιενάλε Βενετίας, Φεστιβάλ Αθηνών,  πολιτική για το βιβλίο, πολιτική για τον χορό,  πολιτιστική αποκέντρωση, πολιτική για τα εκατοντάδες κρατικά μουσεία της χώρας κλπ. Ένα μικρό χάος. Βοηθός της η εξίσου ιδεοληπτική, μετριότατη αρχαιολόγος, Μαρία Βλαζάκη, γενική γραμματέας του υπουργείου. Και το αποκορύφωμα! Ενώ η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ λειτουργεί πια ως υπηρεσιακή αφού σε δύο εβδομάδες έχουμε εκλογές, η Μυρσίνη, απτόητη από τις σωρευτικές αποτυχίες της, προκηρύσσει τη θέση διευθυντή για το Εθνικό Θέατρο και αντιστοίχως τη θέση του διευθυντή στο Εθνικό Μουσείο σύγχρονης τέχνης, για δεύτερη φορά μέσα σε λίγους μήνες, και μάλιστα με διεθνή διαγωνισμό τώρα! Η λήξη της τελευταίας προκήρυξης ορίζεται μια (1) ημέρα πριν από τις εκλογές της 7 Ιουλίου 2019. Απίστευτο και όμως αληθινό. Η κυρία Μυρσίνη, μία άλλη εκδοχή της κυρίας Δαμανάκη, το παιδί του Σημίτη, η ευρωβουλευτίνα του ΠΑΣΟΚ, η πρώην διευθύντρια του ΕΚΕΒΙ, η μυστικοσύμβουλος του Πέτρου Γερουλάνου έχει το πολιτικό θράσος αλλά και την ξετσιπωσιά να νομίζει ότι δεσμεύει την επόμενη κυβέρνηση με τις έωλες επιλογές της. Αφού κήρυξε άγονο τον πρώτο διαγωνισμό για τη διεύθυνση του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης προφανώς γιατί δεν της άρεσαν οι συμμετοχές, έχει το θράσος να προκηρύσσει δεύτερο διαγωνισμό και μάλιστα σε χρόνο νεκρό. Είναι λογικό κανένας αξιοπρεπής άνθρωπος, είτε από το εσωτερικό είτε από το εξωτερικό να μη θελήσει να συμμετάσχει. Πόσο μάλλον που το Μουσείο ήδη στήνεται από την πεφιλημένη του υπουργικού ζεύγους Συραγώ Τσιάρα! Ο διεθνής διευθυντής δηλαδή δεν θα έχει και πολλά να κάνει. Η κίνηση αυτή δείχνει αφενός τη μεγαλομανία της εν λόγω υπουργού και αφετέρου την απόλυτη ανικανότητα του Αλέξη να επιλέγει ανθρώπους. Λέω ανθρώπους και το εννοώ. Και αντιδιαστέλλω τη λέξη από τα κομματόσκυλα, τους γλείφτες, τους σφουγγοκωλάριους ή απλώς τα ψώνια τα οποία μοιραία περιτριγυρίζουν το θώκο του, κάθε, ηγέτη.

ΥΓ. Φαίνεται πάντως ότι στον χώρο των Ελλήνων ιστορικών τέχνης μαίνεται απηνής ανταγωνισμός που οφείλεται είτε στις κομματικές παρωπίδες ενίων πρωτοκλασάτων που παρασύρουν τους μικρούς είτε στον μεγάλο ανταγωνισμό γύρω απ’την μικρή πίτα. Μια πίτα που ελαχιστοποιεί ακόμη περισσότερο η ανυπαρξία πολιτιστικής πολιτικής. Υπάρχει ένας σύλλογος Ιστορικών τέχνης και το Δ.Σ του οργανώνει αυτό τον καιρό σχετικό συνέδριο. Διαβάστε, παρακαλώ, πως απάντησαν, νεότεροι προφανώς συνάδελφοι, στο αίτημα μου να συμμετάσχω. Το θέμα τζιζ που τους πρότεινα, ήταν: ΕΜΣΤ, τι μουσείο ετοιμάζουν, τι μουσείο χρειαζόμαστε:

“Αγαπητέ κύριε Στεφανίδη,

Θα θέλαμε να σας ευχαριστήσουμε για την αποστολή της πρότασή σας για ανακοίνωση στο ΣΤ΄ Συνέδριο της Ιστορίας της Τέχνης, με θέμα «Περίοδοι Κρίσης και Αλλαγές Παραδείγματος», την οποία μελετήσαμε με πολύ ενδιαφέρον. Δεδομένων των συγκεκριμένων θεματικών του συνεδρίου και της πληθώρας των προτάσεων που υποβλήθηκαν, δυστυχώς δεν ήταν δυνατόν να συμπεριληφθεί η πρότασή σας.

Ελπίζουμε ωστόσο ότι θα έχουμε τη χαρά να σας συναντήσουμε στη διάρκεια των εργασιών του συνεδρίου.

Με εκτίμηση

Η επιστημονική και οργανωτική επιτροπή του ΣΤ΄ συνεδρίου”

Προς την επιτροπή του ΣΤ’ συνεδρίου

Αγαπητή επιτροπή

Ευχαριστώ θερμά που εξετάσατε με μακροθυμία την πρόταση μου και την απορρίψατε εκ του ασφαλούς για να μην ακουστεί η άποψη μου για το ΕΜΣΤ αλλά και η δυνατότητα ενός άλλου παραδείγματος. Το ίδιο συνέβαινε εξάλλου και στις δίκες της Μόσχας. Σας εύχομαι ολόψυχα ανάλογη επιτυχία στο ΣΤ συνέδριο σας και σας συγχαίρω για την αμεροληψία.

Φιλικότατα,

Μάνος Στεφανίδης

Αν. Καθηγητής του ΕΚΠΑ

Τ. Επιμελητής της ΕΠΜΑΣ

Τ. Εθνικός επίτροπος στην Μπιενάλε

Μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων

Φωτογραφία: Από τα πρόσφατα εγκαίνια της έκθεσης – αφιερώματος στην Βάσω Κατράκη και τον Χρήστο Καπράλο με τίτλο Ελεγείες που οργάνωσε η γκαλερί Ρόμα. Εξυπακούεται πως θεωρώ αμφότερους, μαζί με τον Σκλάβο, την Ραυτοπούλου, τον Βεντούρα, τον Λαμέρα ή την Σίμωσι, εκ των ουκ άνευ στο υπό ίδρυση μουσείο.