Ο Κωστής Μακρής είναι γραφίστας και συγγραφέας

GREEK RESTAURANT-THE BEST IN THE CITY- NEW YORK 253-17 NORTHERN BLVD

«Χρειάζεται ένα χωριό για να μεγαλώσει ένα παιδί»
Έχουν περάσει πολλά χρόνια από τότε που πρωτάκουσα αυτή την (αφρικανική, απ’ όσο ξέρω) παροιμία.

Πέρασαν μετά κι άλλα χρόνια. Στο μεταξύ, επιχειρούσα τακτικά να την επιβεβαιώσω ή να την διαψεύσω, ερχόμενος σε επαφή με τον κόσμο, με την μνήμη των παιδικών μου χρόνων και με πολλά παιδιά.

Και, σχετικά πρόσφατα ―αφού πρώτα συνειδητοποίησα πόσο αψευδής, χρήσιμη και αληθής είναι― την αναποδογύρισα.

Κι έτσι, σήμερα λέω ότι χρειάζεται τουλάχιστον ένα παιδί για να μεγαλώσει ένα χωριό.

Τι σημαίνει όμως “μεγαλώνω”;

Σημαίνει πολλά· κι όχι μόνο μεγεθύνομαι, πληθύνομαι, φουσκώνω, αυξάνω τον όγκο μου, το βάρος μου, την σημαντικότητά μου ή την επιρροή μου στον περίγυρό μου.

Μεγαλώνω σημαίνει ότι περνάνε χρόνια από πάνω μου κι από μέσα μου πριν πεθάνω και είμαι σε θέση να το συνειδητοποιώ. Είτε αναφέρομαι στους συνανθρώπους μου, είτε σε χωριά, σε χώρες ή στον πλανήτη που με φιλοξενεί.

Μεγαλώνω, αν είμαι άνθρωπος, σημαίνει ότι αποκτώ πράγματα, σχέσεις και κάποια άυλα αγαθά που επιδιώκω· ή εμπειρίες, όταν δεν αποκτώ αυτά που θέλω.

Μεγαλώνω σημαίνει ότι διδάσκομαι από ό,τι κάνω· είτε επιλέγω ορθούς είτε λανθασμένους δρόμους σκέψης, βούλησης και πράξης.

Μεγαλώνω σημαίνει ότι διορθώνω την σκέψη, την στάση, την βούληση και την πορεία μου κάθε φορά που επιβιώνω από δεινά που μου συμβαίνουν όταν δεν έχω καταφέρει να προβλέψω ή δεν έχω προετοιμαστεί αρκετά για τις αντίξοες συνθήκες και τις κακοτυχίες που αντιμετωπίζω.

Μεγαλώνω σημαίνει αντιλαμβάνομαι ότι δεν είμαι μόνος μου αλλά αλληλεξαρτώμαι και αλληλεπιδρώ πολλαπλά με τους όμοιούς μου (το ανθρώπινο είδος) αλλά και με την φύση και με όλον τον κόσμο γύρω μου.

Μεγαλώνω σημαίνει ότι κατορθώνω να επηρεάζω τον περίγυρό μου κατά την αναλογία που και εκείνος επηρεάζει εμένα. Με καλό ή με κακό τρόπο.

Μεγαλώνω σημαίνει ότι ενισχύω τις αξίες, τις αρχές και τους κανόνες που διέπουν την ομαλή, λειτουργική, αβλαβή και καρποφόρα συνύπαρξή μου με άλλους ανθρώπους και το περιβάλλον.

Μεγαλώνω σημαίνει ότι αφήνω ίχνη πίσω μου ανθεκτικά στο εγγύς ή και πιο μακρινό μέλλον, αυτό που θα έρθει μετά τον θάνατό μου.

Οπότε, επειδή τα ίχνη που αφήνουμε είναι πολλών ειδών ―βιολογικά, ιστορικά, καλλιτεχνικά, ηθικά και άλλα, θετικά ή αρνητικά― χρειάζεται να επενδύσουμε πολλά σε εκείνες και εκείνους που μπορεί να τα ανιχνεύσουν, να τα χαρούν ενδεχομένως, να διδαχθούν από αυτά (ακόμα και αποφεύγοντας το κακό παράδειγμα) ή και να τα ακολουθήσουν.

Μπορεί αυτό να γίνει χωρίς παιδιά;

Η απάντησή μου είναι ΌΧΙ.

Δεν είναι απαραίτητο να είναι δικά μας (βιολογικά) παιδιά ή παιδί.

Μπορεί να είναι παιδιά συγγενών μας, φίλων μας, γειτόνων μας.

Μπορεί να είναι το παιδί που αναγκάστηκε να φύγει από τον τόπο του διωγμένο από τη φτώχεια, την πείνα, τις κακουχίες ή τους βομβαρδισμούς.

Μπορεί να είναι ένα παιδί που μας χαμογελάει, ή κλαίει, ή μουντζουρώνει τοίχους. Μπορεί να είναι ένα παιδί που σπάει λάμπες, ή παίρνει βραβεία, ή γράφει μουσικές και τραγούδια, ή χτυπάει άλλα παιδιά, ή σώζει ένα σκυλί από τον θάνατο, ή αγκαλιάζει ένα άλλο παιδί.

Μπορεί να είναι ένα παιδί που μας έχει ανάγκη.

Αλλά κι εμείς το έχουμε ανάγκη αυτό το παιδί.

Αλλιώς δεν θα μεγαλώσουμε ποτέ και θα μείνουμε «νήπιοι»· δηλαδή (όπως το εννοεί ο Όμηρος στην Οδύσσεια για τους συντρόφους τού Οδυσσέα) “ανόητοι”, “άμυαλοι”, “ανώριμοι”.

Και τότε θα χαθούμε. Όπως αφανίστηκαν οι σύντροφοι του Οδυσσέα που έφαγαν τα βόδια του Ήλιου που ήταν (και είναι) Υπερίων, δηλαδή Πάνω από την Γη.

Και ως άνθρωποι, και ως χωριά, και ως χώρες, και ως Πλανήτης.

Τα έχουμε ανάγκη αυτά τα παιδιά.

Οφείλουμε, πρέπει, είναι ανάγκη και έχουμε χρέος να τα φροντίσουμε με κάθε τρόπο, να τα προστατέψουμε με κάθε μέσο και να τα σώσουμε από τον πρόωρο χαμό.

Τα παιδιά, όλα τα παιδιά του Κόσμου, είναι ―δυνάμει― οι ταμιευτήρες της συλλογικής μας αυτοσυντηρητικής νοημοσύνης.

Αν καταφέρουμε να κληροδοτήσουμε και να αποταμιεύσουμε σ’ αυτά την συλλογική μας και αυτοσυντηρητική νοημοσύνη, έχουμε ελπίδες.

Αν είμαστε “νήπιοι”, τα παιδιά μας θα γίνουν οι φριχτές ερινύες του είδους μας, τα όργανα της νέμεσης απέναντι στην συλλογική υβριστική και αυτοκαταστροφική ανοησία μας.

Και τότε, την βάψαμε.

Χειρότερα κι από το αν είχαμε φάει τα «Βόδια του Ήλιου».

Κωστής Α. Μακρής

14 Μαρτίου 2022