Ο Μάνος Στεφανίδης είναι Ιστορικός Τέχνης και Αναπληρωτής Καθηγητής στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ

Ballet de Justice ! Προφητικός ο Γιώργος Ζογγολόπουλος! Πολιτικό έργο το χιούμορ του οποίου σφάζει με το βαμβάκι. Διαχρονικά. Φιλοτεχνημένο σε χρόνο ανύποπτο. Ballet κι όχι Palais de Justice. Δηλαδή, δικαιοσύνη και δικαστές, μπαλαρίνες και μπαλέτα της κάθε εξουσίας.
Τελικά μπορεί ποτέ να προκύψει κάτι καλό από την ελληνική δικαιοσύνη, την σταθερή της διαπλοκή με κάθε μορφή πολιτικής, εκκλησιαστικής ή οικονομικής εξουσίας και την – βολική – αρνησιδικία της; Επειδή η δικαιοσύνη είναι διαχρονικά η μεγάλη, η κύρια πρωταίτια της κοινωνικοπολιτικής παρακμής μας. Ίδωμεν.

ΥΓ. Στην γκαλερί Ρώμα, οργανωμένη με γνώση από την Κατερίνα Κοσκινά, παρουσιάζεται εδώ και καιρό μια περιεκτικότατη έκθεση του αείμνηστου Γιώργου Ζογγολόπουλου (1903 – 2004). Δηλαδή του καλλιτέχνη που άλλαξε την εικόνα του αθηναϊκού κέντρου, ήδη από την δεκαετία του ’60 με το γλυπτικό του συντριβάνι στην Ομόνοια. Η απομάκρυνση του οποίου τη δεκαετία του ’80 από τον τότε δήμαρχο Μιλτιάδη Έβερτ, σήμανε και την απαρχή της παρακμής αυτής, της σημαντικότατης πλατείας της πρωτεύουσας. Η έκθεση στην Ρώμα λειτουργεί απόλυτα ως μικρή, καλαίσθητη αναδρομική. Αυτήν που η πρώην διευθύντρια του ΕΜΣΤ δεν πραγματοποίησε στο ΦΙΞ.
Το οποίο ΦΙΞ, λέει, ετοιμάζεται εσπευσμένα για να (ξανά μανά) εγκαινιαστεί τον Φεβρουάριο ενώ, κατά δήλωση του Γενικού Γραμματέα σύγχρονου πολιτισμού, στάζει όταν βρέχει κι επίσης δεν διαθέτει διευθυντή! Διερωτώμαι, θα ζητήσει ευθύνες δικαστικώς από τον κατασκευαστή ο κ. Γενικός αφού δεν ζήτησε εγκαίρως το Δ.Σ; Θα παραιτηθεί κανείς από ευθιξία (Αφού δεν παραιτείται από ανικανότητα); Ο ίδιος ο κρατικός λειτουργός δήλωσε ότι το μουσείο θα παραχωρείται, νοικιάζεται κλπ. σε συλλέκτες (!) έτσι χαλαρά, χωρίς πρόγραμμα ενώ ήδη το στήνει μια υπάλληλος του ΥΠΠΟ, κληρονομιά της Μυρσίνης Ζορμπά πάνω στο εγκεκριμένο σχέδιο της Κοσκινά, χωρίς όμως την Κοσκινά! Τέτοια ανοησία. Τόσος, εύκολος μεταμοντερνισμός. Λες και τα μουσεία στήνονται στα χαρτιά και με … αυτόματο πιλότο.

Ενώ θα μπορούσαν να παρατείνουν την θητεία της Κοσκινά για έξι μήνες και μετά να προκηρύξουν τη θέση του διευθυντή. Είναι προφανές όμως ότι δεν θέλουν διευθυντή αλλά επιθυμούν τον ασφυκτικό, κρατικό έλεγχο του μουσείου. Το άλλο πρόβλημα είναι οι επιμελητές. Πώς προσελήφθησαν, με ποιές διαδικασίες, πώς εξελίσσονται; Μάλλον με κομματικά ρουσφέτια. Όπως και στην Εθνική Πινακοθήκη (έχω ιδίαν πείρα). Απ’την άλλη οι πάντες σιωπούν σχετικά πάρα τα επανωτά, οικονομικά και διοικητικά σκάνδαλα. Τρέμω τέλος με το τι θα εκτεθεί τελικά.

Η ετερόκλητη, μικρή συλλογή, οι ιδεοληψίες του ΥΠΠΟ ή τα έργα των ιδιωτών που έτσι θα αποκτήσουν “θεσμικό” βάρος; Θα εκτεθεί με άλλα λόγια η μόδα, η συγκυρία ή η ιστορία; Ο συρμός ή η μοντερνιστική μας ιδιαιτερότητα, αυτό δηλαδή που σνομπάρουν οι “διεθνείς” μας συλλέκτες; Θα εκτεθεί άραγε ο Ζογγολόπουλος ο ίδιος, η Χρύσα Ρωμανού, ο Βαλέριος Καλλούτσης, ο Μποστ, ο Αρκάς, η Μπία Ντάβου, ο Μπάϊκας, η Διοχάντη; Θα εκτεθεί η νεότερη, ζωγραφική μας παράδοση από τον Μάκη Θεοφυλακτόπουλο ως τον Μορταράκο, τον Λεβίδη ή τον Μαντζαβίνο και τον Σακαγιάν; Ο Φαϊτάκης και η street art; Τα κόμικς και ο Αρκάς; Η μεγάλη μας γλυπτική; Από τον Χαλεπά ως τον Καπράλο και από τον Σκλάβο ως τον Λάππα; Η ιθαγενής μας πρωτοπορία δηλαδή; Αμφιβάλλω και δεν τους έχω καμία εμπιστοσύνη.

Επειδή τα μουσεία παρακμάζουν, λάμπουν, έχουν άποψη ή όχι, αποκλειστικά λόγω των διευθυντών τους και δεν διοικούνται από κρατικά ουκάζια όπως στην εγχώρια Λαμογιολάνδη (όρος της Ντόρας Ρογκάν)!

Το παράδειγμα του Δεληβορριά στο μουσείο Μπενάκη είναι το πιο πρόσφατο και του Δημήτρη Παπαστάμου στην Εθνική Πινακοθήκη το παλαιότερο. Αυτοί ήσαν διευθυντές που άλλαξαν το μουσειολογικό στάτους της χώρας. Ό τι δηλαδή επιχειρεί στις μέρες μας αθόρυβα ο Κυριάκος Κουτσομάλλης στο Μουσείο Γουλανδρή. Για όσους τουλάχιστον διαθέτουν ακόμη κρίση και σοβαρότητα. Επίσης το Νέο Μουσείο της Ακρόπολης είναι το αποκλειστικό φέουδο του Παντερμαλή. Ό, τι κι αν σημαίνει αυτό. Αντίθετα η παρακμή του Εθνικού, Αρχαιολογικού Μουσείου ή του Φιξ οφείλονται στον ασφυκτικό όσο και ευήθη, κρατικό εναγκαλισμό. Και στους εκάστοτε κομματικούς ευνοούμενους. Στην δικαιοσύνη των μετρίων με άλλα λόγια.

16.1.2020

* Το άρθρο απηχεί τις απόψεις του συντάκτη του.

The article expresses the views of the author

iPorta.gr