• Καλά κλείνουν τα σχολεία, έχουμε lock down, χάνουμε ανθρώπους και σύ ασχολείσαι με το Ναγκόρνο Καραμπαχ; Αρκετοί αυτό θα σκεφτόντουσαν με όσα θα σας πω. Η απάντηση μου είναι πως επειδή η ζωή συνεχίζεται και τα τουρκικά γεωτρύπανα κυκλοφορούν, παρά την πανδημία και παρά την καθίζηση της λίρας, ας στρέψουμε την προσοχή μας στις αγαπημένες μου ελληνικές και πάνσοφες παροιμίες. Το κάνω συχνά στα περίπλοκα προβλήματα. Λοιπόν «των φρονίμων τα παιδιά πριν πεινάσουν μαγειρεύουν». Αν είχε τηρηθεί αυτό στην πανδημία σήμερα δεν θα ήμουν locked down αλλά στο Σούνιο για κολύμπι υστεροφθινοπωρινό. Ας την λάβουν τουλάχιστον υπόψη τους, όσοι οφείλουν να το κάνουν, στο Ελληνοτουρκικό σήριαλ της Ανατολικής Μεσογείου.

• Η Αρμενία έχασε με τρόπο εκκωφαντικό τον πόλεμο. Χάθηκαν ζωές. Το φρόνημα ενός περήφανου και ηρωικού λαού καταρρακώθηκε. Ο Πασινιάν, ο πρωθυπουργός της κινηματικής προέλευσης, ζει το δράμα και το στίγμα του προδότη για την υπογραφή της ταπεινωτικής ανακωχής. Οι πολίτες εισβάλλουν στη Βουλή με άγριες διαθέσεις. Οι Αρμένιοι κάτοικοι των κατακτημένων εδαφών καίνε τα σπίτια τους για να μην πέσουν στα χέρια των Αζέρων. Η εξήγηση του Πασινιάν δεν πείθει τον εξοργισμένο λαό. Είπε το προφανές. Ότι από την στρατιωτική ανάλυση το Στεπανακερτ η πρωτεύουσα του Ναγκόρνο Καραμπαχ έμεινε ανοχύρωτη και θα έπεφτε άμεσα στα εχθρικά πυρά με μεγάλες απώλειες. Όφειλε να υπογράψει το «επώδυνο» για να σώσει την πρωτεύουσα και κάποια περίχωρα. Οι σοβαροί Αρμένιοι, της Αρμενίας και της διασποράς ήδη θα κάνουν την ανάλυση. Γιατί δεν το είχαμε προβλέψει; Γιατί φτάσαμε σε ένα πόλεμο που θα χάναμε; Η απάντηση είναι ευθεία. Γιατί χάθηκαν, από αδιαλλαξία εθνική και πείσμα, ευκαιρίες συμβιβασμού με τις οποίες οι Αζέροι θα είχαν πάρει το υποπολλαπλάσιο όσων πήραν με τα όπλα των Τούρκων. Και γιατί συνέβη αυτό; Γιατί είχαν υπερεκτιμηθεί οι συμμαχίες και η θέρμη της φραστικής υποστήριξης την οποία απολάμβαναν από τους ισχυρούς «παίκτες». Την κρίσιμη ωστόσο ώρα έμειναν μόνοι. Και οι πόλεμοι δεν κερδίζονται με τον ηρωισμό αλλά με την υπεροπλία. Απλά πράγματα στους κανόνες εμπλοκής.

• Οι Τούρκοι βρήκαν τις «λύσεις»με τους Ρώσους και σφυρηλατούν σε πιο στερεά βάση την ιστορική λυκοφιλία τους. Το πέλμα τους πατάει στον Καύκασο ως συμμετοχή σε «ειρηνευτική δύναμη». Η οδική συνένωση του Μπακου με την Τουρκία μέσω του Ναχιχτσεβαν (ή κάπως έτσι) εξασφαλίστηκε. Η εικόνα περιφερειακής νατοϊκής υπερδύναμης που συζητά με την Ευρώπη από άλλη θέση ισχύος αρχίζει και σκιαγραφείται έντονα με τις πρόθυμες πλάτες της Ρωσικής επιρροής. Η Ευρώπη, κι εμείς μαζί της, κοιτάμε αμήχανοι και αιφνιδιασμένοι. Ο Μακρόν βρυχάται αλλά το αποτέλεσμα είναι ένα και το αυτό.

• Ποιό είναι το δίδαγμα και σε τι μας αφορά όλο αυτό; Ήδη είναι κατανοητό. Ο νοών νοείτο και ο έχων ωτα ακουειν κ.λπ. Να χτίζουμε συμμαχίες χωρίς να τις υπερεκτιμούμε, να αποφύγουμε την εμπλοκή, να μάθουμε ότι στη ζωή οφείλουμε να σταθμίζουμε το μείζον και ότι κάποιες φορές χρειάζεται και να υποχωρούμε. Ξέρω τον αντίλογο. Εμείς δεν είμαστε Αρμενία είμαστε χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ, έχουμε ισχυρό στρατό και αόρατα υποβρύχια, μας αγαπούν οι Γάλλοι και τώρα έρχεται και ο δικός μας Μπάιντεν. Σωστά…σωστά. Αλλά η παραγγελία των γερμανικών υποβρυχίων που πουλάν οι Γερμανοί στους Τούρκους εκτελείται. Οι Ρωσικοί πύραυλοι προκαλούν «ενόχληση»αλλά ήδη είναι εκεί. Ο Πομπέο πάει στην Τουρκία θυμωμένος και θα δει μόνο τον Πατριάρχη. Τι να του κάνει όμως ο Παυριάρχης; Ένα καλό ευχέλαιο. Το state department μιλάει για «διαφιλονικούμενα ύδατα» στα οποία η Ελλάδα «διεκδικεί»δικαιοδοσία κι εμείς πανηγυρίζουμε για τις ανακοινώσεις. Οι Τούρκοι άρχισαν τα τσαλίμια για να αποφύγουν τις κυρώσεις και μας ψάχνουν στο τηλέφωνο με το πλοίο τους να μας σπάει τα νεύρα.

• «Δια ταύτα λοιπόν και όσα θα προσθέσω», όπως κλείνουμε τα δικόγραφα ΑΙΤΟΥΜΑΙ. Να τηρηθεί με κάθε κόστος η παροιμία. Των φρονίμων τα παιδιά πριν πεινάσουν μαγειρεύουν. Πώς;  Γι’ αυτό εκλεγήκατε για να βρείτε εσείς το πώς. Ο Πασινιαν πάντως δεν το βρήκε.