Ο Μάνος Στεφανίδης είναι Ιστορικός Τέχνης και Αναπληρωτής Καθηγητής στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ

*Σημείωση: με το γιώτα (ι) αποτυπώνεται η υπογεγραμμένη

“Ως προς εμέ θάνατος δεν υπάρχει”

Νίκος Εγγονόπουλος

Όσο το σκέφτομαι ο θάνατος δεν έχει καμία, μα καμία σημασία. Αφού συνεχώς, ούτως ή άλλως, θρασομανάει η ζωή ακάθεκτη, ακατανίκητη, ακατασίγαστη από πάντα και από παντού… Πριν από όλα. Άχρονη, ακέραιη, ακατάτμητη. Ένα σύμπαν, μύρια σύμπαντα που στροβιλίζονται αναπαράγοντας διαρκώς τον εαυτό τους σε μιαν αποθέωση της αιώνιας ζωής – ενέργειας που πάντα υπήρχε για να μην πάψει ποτέ να υπάρχει. Σαν την αγάπη. Την αγάπη που μηδενίζει την θνητότητα ή τη μιζέρια των σχέσεων. Που δύσκολα συγκαλύπτει τον αδιέξοδο ναρκισσισμό των εμπλεκομένων.

Σε τρόπον ώστε ο θάνατος να καταντάει ένα ασήμαντο επεισόδιο της ζωής. Αναπόσπαστο κομμάτι της και μια ακόμη εκδοχή της. Ο θάνατος εντέλει ως συμβεβηκός της ζωής. Ευτυχισμένοι λοιπόν όσοι υπήρξαμε, όσοι ζήσαμε, όσοι ζούμε, όσοι θα ζήσουμε στη καρδιά αυτής της θαυμαστής, πυρακτωμένης ενέργειας, στον μεγάκοσμο και τον μικρόκοσμο της. Έτσι ώστε ο προσωπικός, ο ασήμαντος χρόνος κι ο βίος μας ο πεπερασμένος να τήκονται χαρμόσυνα σαν τον μολυβένιο στρατιώτη μέσα στη συμπαντική φωτιά κι ο ασήμαντος, πρόσκαιρος θάνατος μας να μην έχει καμία, μα καμία σημασία.

Ας τελειώνουμε λοιπόν με την μικροαστική – μικρονοϊκή θλίψη για την “αδικία” του θανάτου αφού κι ο ίδιος είναι απλά ένα επεισόδιο ζωής. Αυτό ας είναι η εκδίκηση μας. Κι ας κάνουμε τη θλίψη χαρμολύπη όχι γι’ αυτό που φεύγει αλλά γι’ αυτό που έρχεται. Επειδή ακόμα και με τον θάνατο κάτι καινούργιο αφικνείται! Καταθέτοντας
– ευτυχισμένοι τελικά για ό, τι ζήσαμε – την προσωπική μας ζωή στην πυρκαγιά της αιώνιας ζωής που κατακαίει χωρίς όμως να καίγεται από την απαρχή των αιώνων. Για την ζωή που επιμένει να υπάρχει ακόμη κι όταν φαίνεται να τελειώνει! Για θανάτους ( και Ιδιαίτερα ατομικούς) να μιλούμε τώρα;

ΥΓ.: 1 Δεν τρέφω φόβο για τον θάνατο αλλά μάλλον περιέργεια. Δεν βρίσκω τίποτα μακάβριο σ’ αυτόν. Ελπίζοντας πως στο τέλος θα με εκπλήξει.

ΥΓ.: 2 “… Όλοι μας κατοικούμε σε έναν μικρό πλανήτη, ο οποίος βρίσκεται σε τροχιά γύρω από ένα μέσης ηλικίας άστρο, το οποίο είναι ένα από τα περίπου 200 δισεκατομμύρια άστρα στην τεράστια δίνη ύλης που συγκροτεί τον συγκεκριμένο Γαλαξία. Ο Γαλαξίας μας είναι, σύμφωνα με υπολογισμούς, απλά μία από αρκετές εκατοντάδες δισεκατομμύρια παρόμοιες δομές στο παρατηρήσιμο σύμπαν. Η έκταση αυτή έχει φθάσει στη συγκεκριμένη κλίμακα εξαιτίας της συνεχούς διαστολής του διαστήματος, η οποία ξεκίνησε περίπου 13,8 δισεκατομμύρια χρόνια πριν με την Μεγάλη Έκρηξη. Οι αστρονόμοι έχουν υπολογίσει πως τουλάχιστον ένα δισεκατομμύριο τρισεκατομμύρια άστρα υπάρχουν μέσα στην αχανή αυτή άβυσσο και πολλά περισσότερα έχουν έλθει και παρέλθει μέσα στα τελευταία δισεκατομμύρια χρόνια. Συγκριτικά με οποιαδήποτε ανθρώπινη κλίμακα πρόκειται για έναν τρομακτικά μεγάλο χώρο.

Το είδος μας έχει ξεπηδήσει μέσα στην τελευταία απειροελάχιστη διάρκεια της τεράστιας ιστορίας αυτού του σύμπαντος και απ’ ό,τι φαίνεται θα έχει ένα ακόμα μεγαλύτερο σε διάρκεια μέλλον, το οποίο μπορεί να μας περιλαμβάνει, ή και όχι. Ποια θα μπορούσε να είναι η σημασία μας σε αυτά τα πλαίσια; Η προσπάθεια να βρούμε τη θέση μας, να ανακαλύψουμε τη σχετικότητά μας, μπορεί να μοιάζει με ένα μνημειώδες αστείο. Θα πρέπει να είμαστε απίστευτα ανόητοι αν φανταζόμαστε πως θα μπορούσαμε να ανακαλύψουμε την παραμικρή σημασία για τους εαυτούς μας.

Κι όμως, είμαστε εδώ και προσπαθούμε να κάνουμε ακριβώς αυτό […] να αποσαφηνίσουμε την υποβόσκουσα δομή του σύμπαντος και τη φύση της πραγματικότητας…”

(“Η Κληρονομιά του Κοπέρνικου” του Caleb Scharf, εκδόσεις Ροπή. Μτφ.
Γρ. Πανουτσόπουλος – Θεμ.Τσαλίκιας)

Φωτογραφία: Bill Viola, The Wave.

* Το άρθρο απηχεί τις απόψεις του συντάκτη του.  

The article expresses the views of the author

iPorta.gr