Η πρόσφατη συγχώνευση των εταιρικών γιγάντων Monsanto και Bayer θέτει σε πανευρωπαϊκό αλλά και παγκόσμιο επίπεδο (πλην της Ελλάδας όπου δεν ακούστηκε ούτε στα αζήτητα των ΜΜΕ), ένα ζωτικό ερώτημα (παραλλαγμένο από μια φράση του Κ. Καραμανλή) : ποιος κυβερνά αυτόν τον πλανήτη;

Η συγχώνευση αυτή που από πολλούς περιβαλλοντολόγους ονομάστηκε «ο γάμος που έγινε στην κόλαση» θα φέρει εκ των πραγμάτων μια σημαντική εξέλιξη στον επισιτισμό. Μέσω των πολλών θυγατρικών εταιρειών και των διάφορων ερευνητικών τους ινστιτούτων, η Bayer-Monsanto θα έχει έμμεσες επιπτώσεις σε κάθε καταναλωτή και άμεσες για τους περισσότερους αγρότες στην ΕΕ. Ουσιαστικά θα ελέγχει αποτελεσματικά σχεδόν το 60% της παγκόσμιας προσφοράς ιδιόκτητων σπόρων προς σπορά, το 70% των χημικών και φυτοφαρμάκων που χρησιμοποιούνται για την καλλιέργεια τροφίμων καθώς και πολλά στοιχεία σχετικά με το τι καλλιεργούν οι αγρότες, και τις αποδόσεις που θα παίρνουν.

Όπως λοιπόν όλοι μας καταλαβαίνουμε πως ο διατροφικός αυτός κολοσσός είναι πια σε θέση να επηρεάσει το τι και πώς καλλιεργείται (επηρεάζοντας την τιμή και τη μέθοδο ) αποκτώντας τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο στο μεγαλύτερο μέρος της διατροφής παγκοσμίως. Αλλά η εξαγορά είναι μόνο η τελευταία από ένα τρίο των τεράστιων συγχωνεύσεων των σπόρων προς σπορά και των φυτοφαρμάκων. Υποστηριζόμενοι από τις κυβερνήσεις και με βάση τους κανόνες του παγκόσμιου εμπορίου και τους νόμους περί πνευματικής ιδιοκτησίας, η Bayer-Monsanto, η Dow-DuPont και η Chem China-Syngenta έχουν πια τη δυνατότητα να ελέγχουν το σύνολο του παγκόσμιου εφοδιασμού με σπόρους. Οι επιχειρήσεις αυτές υποστηρίζουν (αυτές υποστηρίζουν) ότι μόνο η ενοποίησή τους και η παγκόσμια κυριαρχία τους στο θέμα της διατροφής μπορεί να φέρει την ανάπτυξη καλύτερων ποικιλιών σπόρων και τις απαραίτητες καινοτομίες που απαιτούνται για την αποτροπή της παγκόσμιας πείνας και του υποσιτισμού, καθώς ο παγκόσμιος πληθυσμός του πλανήτη θα ανέρχεται σε περίπου 10 δισεκατομμύρια ανθρώπους σε λίγες δεκαετίες.

Με την λέξη καινοτομία, εννοούν νέες, “προηγμένες” τεχνολογίες όπως η επεξεργασία γονιδίων και η βιο-κατοχύρωση σπόρων που είναι απαραίτητοι για την διατροφή του κόσμου.

Η ιστορία, ωστόσο, δείχνει έντονα ότι η πραγματικότητα έχει και την …”διαβολική” της όψη. Είναι πολύ πιο πιθανό, λένε οι περιβαλλοντολόγοι και οι αγροτικές ομάδες στις αναπτυσσόμενες χώρες, ότι ο ανταγωνισμός πια θα είναι ανύπαρκτος ή πολύ περιορισμένος και ότι η νομική και βιολογική κατοχύρωση των σπόρων προς σπορά στις παγκόσμιες καλλιέργειες θα αποκλείσει ή θα εξαφανίσει από προσώπου γης τον μικρό ανεξάρτητο αγρότη – καλλιεργητή, ο οποίος τροφοδοτούσε παραδοσιακά τον κόσμο για αιώνες τώρα. Από εδώ και πέρα οι σπόροι, οι οποίοι αποτελούσαν ανέκαθεν προϊόν του κόπου των αγροτών, περνάνε πια αποκλειστικά στα χέρια των πολυεθνικών εταιρειών, όπως ισχύει ήδη για το καλαμπόκι, την ντομάτα και το βαμβάκι. Το γενετικό υλικό δηλαδή γίνεται ατομική ιδιοκτησία αυτών των εταιρειών οι οποίες κατοχυρώνουν τις πατέντες και ελέγχουν πλέον σε παγκόσμιο επίπεδο το διατροφικό μας σύστημα.

Αυτά θεωρείστε τα ως νέες απειλές γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε και τον αμαρτωλό βίο της Monsanto έχει τις αρχές του από το καταστροφικό Agent Orange με το οποίο ψέκαζαν οι αμερικανικές δυνάμεις το Βιετνάμ και γενιές αργότερα εξακολουθεί να προκαλεί γενετικές ανωμαλίες, μέχρι τα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα και τη γλυφοσάτη [=ένα ευρέος φάσματος συστηματικό ζιζανιοκτόνο], μια πιθανώς καρκινογόνο ουσία που περιέχεται στο ζιζανιοκτόνο Roundup, η χρήση του οποίου έχει 16πλασιαστεί τα τελευταία 20 χρόνια.

Πριν από σαράντα χρόνια, οι αγρότες και οι ομάδες καταναλωτών θα μπορούσαν ίσως να αποδεχτούν με ευχαρίστηση τις πιθανές ευκαιρίες που προσφέρει η γεωργοεπιστήμη και οι μεγάλες εταιρικές συγχωνεύσεις με σκοπό να λύσουν πολλά από τα προβλήματά τους. Αλλά σήμερα, δεν υπάρχει η ίδια αυτή αίσθηση αισιοδοξίας. Οι αποδόσεις των περισσότερων βασικών καλλιεργειών αυξήθηκαν ελάχιστα τα τελευταία χρόνια, οι σπόροι και τα ζιζανιοκτόνα κάθε χρόνο γίνονται και ακριβότερα και τα υποσχόμενα οφέλη για την υγεία, την ασφάλεια και τη διατροφή των νέων “βιομηχανικών” πια καλλιεργειών δεν έχουν υλοποιηθεί ή μάλλον έχουν ξεχαστεί χάριν του κέρδους. Αντ ‘αυτού, η γεωργική ρύπανση αυξάνεται, η γεωργική βιοποικιλότητα συνεχίζει να χάνεται και σχεδόν περίπου 800 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο παραμένουν υποσιτιζόμενοι, απέναντι σε έναν ανοιχτό βίαιο κυνισμό των πολυεθνικών εταιριών .

Ο κίνδυνος του παγκόσμιου ελέγχου μέσω της διατροφής από τις τρεις υπερεταιρείες οι οποίες ήδη έχουν μεγαλύτερη δυνατότητα να επηρεάζουν κυβερνήσεις άρα πολύ περισσότερη εξουσία να σχεδιάζουν πολιτικές για δικό τους όφελος εις βάρος των καταναλωτών και των αγροτών είναι πια όχι ορατός αλλά απόλυτα ρεαλιστικός. Αξίωμα : Όποιος ελέγχει τα τρόφιμα, ελέγχει κι εμάς. Και αυτό δεν είναι καθόλου μα καθόλου καθησυχαστικό…

Νίκος Βασιλειάδης

* Το άρθρο απηχεί τις απόψεις του συντάκτη του.

The article expresses the views of the author

iPorta.gr