Ο Γιάννης Πανούσης είναι Καθηγητής Εγκληματολογίας του Παν/μιου Αθηνών

Όλοι ας μάθουν κι ας ξέρουν
πως όποιος έχει το φόβο
και την ασχήμια υπερβεί και αναιρέσει
δεν υπάρχει τίποτα να τον γυρίσει πίσω εκεί

Αντώνης Μακρυδημήτρης, Μέρες 2020

Το νέο Κράτος που θ’αναδειχθεί, μετά τον πλήρη έλεγχο του Κορονοϊού σε αγαστή –ελπίζω- συνεργασία και αμοιβαία εμπιστοσύνη με τους απεγκλωβισμένους [σοφότερους;] πολίτες, θα διαμορφώσουν τους όρους μιάς καινούργιας εθνικοκρατικής ταυτότητας, κύριο χαρακτηριστικό της οποίας θα είναι η συμφιλίωση του λαού με τους παλαιούς στερεοτυπικά ασύμβατους θεσμούς και φορείς [από τους –πάντοτε; -“φακελλάκηδες” γιατρούς μέχρι τους-πάντοτε;- βίαιους αστυνομικούς].

Ούτε η φαντασιακή αρχαιολατρεία, ούτε ο δυτικοευρωπαϊκός ξιπασμός μπορούν ν’αναχαιτίσουν ή ν’αποπροσανατολίσουν τη νέα κουλτούρα της μ.Κ [μετά Κορονοϊό] ελληνικότητας και κατά συνέπεια της Νεο-νεο-ελληνικής ηθικής ταυτότητας.

Να τελειώνουμε μιά για πάντα με το παραμύθι ή το ψευτοδίλημμα του Ευθύφρονος: Μας αγαπάει ο Θεός ή η Ιστορία επειδή είμαστε επίλεκτος λαός ή επειδή μας αγαπάει ο Θεός και η Ιστορία γίναμε επίλεκτος λαός;

Η Ιστορία και οι Μύθοι του ελληνικού γένους πρέπει να βγουν από τη φυλακή, στην οποία είχαν εγκλειστεί από διάφορους μετανεωτερικούς αποδομιστές και αναθεωρητές και το “εμείς” ν’αποκτήσει την παλιά του ενοποιητική ισχύ, χωρίς βέβαια να επιτίθεται στο “εσείς” ή στους “άλλους”.

Ν’αυτοπροσδιοριστούμε σε σχέση με τα στοιχεία που μας επέτρεψαν να πετύχουμε “αμυντικά” την ομοψυχία ώστε να σχεδιάσουμε “επιθετικά” την εθνική ανασυγκρότηση.

Τι μας απ-έδειξε η ηθική της κρίσης;

1. Ότι η δημόσια αρετή επιβάλλει και προϋποθέτει ειλικρίνεια, ταπεινότητα [αυτο]θυσία, ενσυναίσθηση, υπευθυνότητα, πίστη στο καθήκον.
2. Ότι η ψυχική γενναιοδωρία και η τρυφερότητα έχουν την ίδια παρηγορητική δύναμη με την αλληλεγγύη.
3. Ότι αν και η ελευθερία συνιστά μέρος της ταυτότητας του έλληνα αυτό δεν σημαίνει πως η πολιτικοκοινωνική ελαφρότητα μπροστά στην Πανδημία μπορεί να ενταχθεί σε κάποια “απελευθερωτική”[;] δικαιωματοκρατία.
4. Ότι η κοινωνική φιλοσοφία, που αφορά στην ενότητα της ατομικής και συλλογικής υπόστασης του ανθρώπου, έχει πάντοτε δεοντολογικό και κανονιστικό χαρακτήρα.
5. Ότι οι κουλτούρες του δυτικού κόσμου [η ανισορροπία των αγορών, η ανισοκατανομή του παραγόμενου πλούτου] παρουσίασαν εγγενείς δυσκολίες [παρά τα τεχνολογικά μέσα που διαθέτουν] στο ν’αντιμετωπίσουν ένα αόρατο, αλλά όχι και τόσο ισχυρό, Ιό.

Οι πρώτες κινήσεις the day after πρέπει ν’αφορούν στην οικονομική ανάκαμψη [χωρίς νέα ευάλωτα κι αβοήθητα θύματα], στην αειφόρο και λελογισμένη ανάπτυξη  [διότι η Φύση τιμωρεί τις υπερβολές], στην κοινωνική δικαιοσύνη [νέο κοινωνικό συμβόλαιο για λιγότερες ανισότητες και αδικίες] και βέβαια στην καλύτερη εκπαίδευση για όλους.

Δεν θα είμαστε “οι ίδιοι”, όπως είμασταν ή δείχναμε ότι είμασταν τα χρόνια πριν από την Πανδημία. Το ερώτημα που τίθεται είναι αν πήραμε κάποιο μάθημα κι αν είμαστε έτοιμοι ν’αλλάξουμε μοντέλο ζωής [προσωπικό και συλλογικό]. Αν ναί, τότε δεν θα’χουμε νικήσει μόνον τον Κορονοϊό αλλά και τον [πρώην] “κακό εαυτό μας”.

Είθε…

ΥΓ 1ο: Μολονότι δεν ζούμε στο Βασίλειο των ηθικών σκοπών μιάς ιδανικής κοινωνίας οφείλουμε τώρα, κι όχι αύριο, ν’αντιληφθούμε ότι στις Πανδημίες υπάρχει μία ηθική επιτακτικότητα, μία καθηκοντολογία που δεν ανέχονται αταραξία, απείθεια, ιδεοληψία, συνωμοσιολογία.Η γενικευμένη τοξικότητα του Ιού έχει άλλωστε ήδη σκοτώσει την ταξικότητα των αναλύσεων και τις μικροψυχιές της φανατικής τύφλωσης. Αν παρ΄όλα αυτά εμμένουμε στην ιδιαιτερότητά μας, τότε ας είμαστε έτοιμοι να καταστούμε τα πρώτα θύματα μιάς αβάστακτης ελαφρότητας της [αβελτίωτης] ύπαρξής μας.

ΥΓ 2ο: Με τον Κορονοϊό φτάξαμε ένα αποτελεσματικό σύστημα Δημόσιας Υγείας. Πόσες Πανδημίες χρειάζονται για να φτιάξουμε Παιδεία, Δικαιοσύνη, Δημόσια διοίκηση;

ΥΓ 3ο: “Λευκότης, καθαρότης, του φωτός η διαφάνεια
τυλίγει και βαπτίζει τη σκέψη μας τώρα” [Α.Μακρυδημήτρης]

* Το άρθρο απηχεί τις απόψεις του συντάκτη του.

The article expresses the views of the author

iPorta.gr