Η Δρ. Δέσποινα Κατσώχη είναι ογκολόγος – ακτινοθεραπευτής, εξειδικευμένη στις νεότερες τεχνικές της ακτινοθεραπευτικής ογκολογίας και στους συνδυασμούς των θεραπευτικών ογκολογικών σχημάτων. Είναι Πρόεδρος και ιδρύτρια του μη κερδοσκοπικού Οργανισμού ΑΚΟΣ «Καρκίνος: Θεραπεία Σώματος και Ψυχής»

Όταν και οι απλές υποχρεώσεις φαντάζουν βουνό και χωρίς λόγο είστε μόνιμα κουρασμένοι, τότε, το σύνδρομο μόνιμης κόπωσης έχει κάνει την εμφάνισή του. Πλήττει κυρίως γυναίκες και πολυάσχολους.

Δυστυχώς,  δεν υπάρχουν εργαστηριακές εξετάσεις ή άλλα διαγνωστικά τεστ που να επιβεβαιώνουν την ύπαρξή του. Εμφανίζεται μετά μία περίοδο ισχυρού στρες ή εντελώς ξαφνικά.  Αν η  μόνιμη κούραση δεν οφείλεται σε άλλες ασθένειες, ζητήστε τη βοήθεια ειδικού για να βελτιώσετε την ποιότητα της ζωής σας.

Ύποπτα σημάδια

Πρωινή κόπωση. Ακόμη κι αν έχετε κοιμηθεί πάνω από οκτώ ώρες, ξυπνάτε κουρασμένοι και φαντάζει δύσκολο να σηκωθείτε από το κρεβάτι.

Χρόνια αδυναμία. Διαρκές αίσθημα σοβαρής εξάντλησης πάνω από έξι μήνες.

Καταπόνηση με ελάχιστη προσπάθεια. Το περπάτημα ή οι σκάλες σας εξαντλούν και αισθάνεστε ράκος αν γυμναστείτε, έστω και ελάχιστα.

Πόνοι. Πονοκέφαλοι, πονόλαιμος, πόνοι στις αρθρώσεις και πρησμένοι λεμφαδένες. Η χρόνια φλεγμονή στον οργανισμό συνδέεται με το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης. Εκτός αν πάσχετε από  ινομυαλγία ή η ρευματοειδή αρθρίτιδα.

Κακή μνήμη.  Αν δυσκολεύεστε να συγκεντρωθείτε ή να κατανοήσετε ένα κείμενο, αν αισθάνεστε σύγχυση και ξεχνάτε, ίσως το σύνδρομο έχει επηρεάσει τα κέντρα επεξεργασίας πληροφοριών του εγκεφάλου σας.

Γαστρεντερικά προβλήματα. Συνήθως συνοδεύονται από δυσανεξία σε διάφορες τροφές.

Τί συμβαίνει;

Μπορεί ο οργανισμός να προειδοποιεί για έλλειψη βιταμινών ή άλλων σημαντικών στοιχείων.

Έλλειψη βιταμίνης D. Ρυθμίζει την απορρόφηση του ασβεστίου,  διατηρεί τα οστά δυνατά, περιορίζει τις φλεγμονές και αυξάνει τη μυϊκή κινητικότητα, συμβάλλοντας στη μείωση της χρόνιας κόπωσης. Απολαύστε το φως του ήλιου καθημερινά, τουλάχιστον για ένα τέταρτο της ώρας.

Έλλειψη σιδήρου. Προκαλεί έντονη αδυναμία, κακή διάθεση και αδυναμία συγκέντρωσης. Δεν είναι απαραίτητο να έχετε αναιμία για να εμφανίσετε αυτά τα συμπτώματα.

Έλλειψη μαγνησίου. Το μαγνήσιο δίνει ενέργεια στον οργανισμό. Διαφορετικά αισθανόμαστε  ναυτία, αδυναμία,  μουδιάζουν τα άκρα μας και μειώνεται η όρεξή μας. Είναι απαραίτητο γιατί ενισχύει το ανοσοποιητικό και μειώνει τον κίνδυνο καρδιοπαθειών, εμφράγματος και διαβήτη.

Έλλειψη βιταμινών του συμπλέγματος B. Η Β1 γνωστή και ως  θειαμίνη ρυθμίζει το νευρικό σύστημα αλλά και τον μεταβολισμό του σακχάρου στο αίμα. Η Β6 ελέγχει την όρεξη και μεταβολίζει το λίπος ενώ η Β12 καταπολεμά την χρόνια κόπωση και προστατεύει από την κατάθλιψη.

Κακές συνήθειες. Υπερβολική κατανάλωση καφέ, ζάχαρης ή αλκοόλ, κοιμάστε αργά αλλά ξυπνάτε νωρίς ή δουλεύετε σε έντονους ρυθμούς, με αποτέλεσμα να μη δίνετε στον οργανισμό σας το περιθώριο να ξεκουραστεί και να ανακάμψει.

Ασθένειες και κόπωση

Αρκετές ασθένειες προκαλούν κόπωση.

Αναιμία. Τα ερυθρά αιμοσφαίρια δεν επαρκούν για να μεταφέρουν οξυγόνο από τους πνεύμονες σε όλο το σώμα. Την προκαλούν έλλειψη σιδήρου, αιμορραγίες, ρευματοειδής αρθρίτιδα, νεφρική ανεπάρκεια αλλά και ο καρκίνος. Οι γυναίκες έχουν αυξημένες ανάγκες σε σίδηρο κατά την εγκυμοσύνη και τον θηλασμό. Η αναιμία προκαλεί παράλληλα διαταραχές στον ύπνο, έλλειψη συγκέντρωσης, δύσπνοιες, ταχυπαλμίες, πόνους στο στήθος και πονοκεφάλους.

Διαταραχές στο θυρεοειδή.  Οι ορμόνες του ελέγχουν τον μεταβολισμό και την ενέργεια.  Η αυξημένη παραγωγή ορμονών προκαλεί υπερθυρεοειδισμό και επιτάχυνση του  μεταβολισμού ενώ η μειωμένη (υποθυρεοειδισμός) τον επιβραδύνει. Στον υπερθυρεοειδισμό εκδηλώνεται αδυναμία στα πόδια, συνδυαστικά με ανεξήγητη απώλεια βάρους,  ευαισθησία στις υψηλές θερμοκρασίες,  ταχυπαλμία και  αυξημένη δίψα. Ο υποθυρεοειδισμός προκαλεί κόπωση, αδυναμία συγκέντρωσης, μυϊκούς πόνους, αύξηση βάρους- λόγω κατακράτησης υγρών- ευαισθησία στις χαμηλές θερμοκρασίες και δυσκοιλιότητα.

Διαβήτης. Ο οργανισμός δεν αξιοποιεί σωστά την ινσουλίνη, η οποία βοηθά στην απορρόφηση των σακχάρων από τις τροφές, βασική πηγή ενέργειας. Παράλληλα εκδηλώνονται έντονη δίψα, συχνουρία, πείνα,  αδικαιολόγητη απώλεια βάρους, ευερεθιστότητα και συχνές λοιμώξεις από μύκητες.

Κατάθλιψη. Επηρεάζει ύπνο, όρεξη, συναισθήματα και κάθε πτυχή της ζωής. Συνοδεύεται από αδυναμία, αίσθημα απελπισίας και προβλήματα μνήμης και συγκέντρωσης.

Υπνική άπνοια. Οι διακοπές της αναπνοής προκαλούν κακή οξυγόνωση του εγκεφάλου και επίμονο αίσθημα κόπωσης.

Μήπως χρειάζεστε ξεκούραση;

Στην προσπάθειά μας ν’ ανταπεξέλθουμε στις πολλαπλές υποχρεώσεις της καθημερινότητάς μας, καταπονούμε τον οργανισμό μας και δεν του δίνουμε στο περιθώριο να ξεκουραστεί και ν’ ανακάμψει. Τότε, ο οργανισμός αντιδρά και προειδοποιεί.

Κακή όψη. Μάτια πρησμένα και κόκκινα, δέρμα άτονο και χλωμό.

Κακή διάθεση. Χαμογελάμε σπάνια και μόνιμα παραπονούμαστε.

Πείνα. Την προκαλούν τα αυξημένα επίπεδα μίας ορμόνης, της γκρελίνης, που μας ωθεί σε λιπαρά  φαγητά και γλυκά και τα μειωμένα επίπεδα λεπτίνης, της ορμόνης που ελέγχει τον κορεσμό.

Αύξηση βάρους.  Μαρτυρά επιβράδυνση του μεταβολικού ρυθμού: και ο κακός ύπνος οδηγεί σε λιγότερες καύσεις.

Αναποφασιστικότητα και κακή μνήμη. Δυσκολευόμαστε να διαχειριστούμε τον χρόνο μας και να λύσουμε τα προβλήματά μας. Παράλληλα, μας προδίδει η μνήμη μας ενώ έχουμε πρόβλημα στο να συντονίσουμε τις κινήσεις μας.

Συναισθηματική φόρτιση. Κλαίμε συχνά και νευριάζουμε  εύκολα.

Αρρωσταίνουμε. Κρυολογούμε συχνά και είμαστε ευπρόσβλητοι σε ιούς και άλλους παθογόνους μικροοργανισμούς.

Σπυράκια και ρυτίδες. Τα σπυράκια προκαλεί η απορρύθμιση των ορμονών και τις ρυτίδες το μειωμένο κολλαγόνο. Και τα δύο οφείλονται στον λίγο ύπνο.

Προβλήματα όρασης.  Μειωμένη ικανότητα εστίασης, ακόμη και  διπλωπία, δηλαδή «διπλή όραση».

Νυστάζουμε όταν οδηγούμε. Κινδυνεύει η ασφάλειά μας.