Σαφής απάντηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ερώτηση του Ευρωβουλευτή Κώστα Αρβανίτη για τις αθρόες απορρίψεις αιτήσεων ασύλου λόγω έλλειψης διερμηνείας:

Εκτεθειμένη η ελληνική κυβέρνηση από τις παράνομες πρακτικές της, η Κομισιόν εξετάζει το σενάριο να λάβει μέτρα.

Βρυξέλλες– 6 Φεβρουαρίου 2020

Ο Κώστας Αρβανίτης είναι Δημοσιογράφος, Ευρωβουλευτής ΣΥ.ΡΙΖ.Α.-Προοδευτική Συμμαχία, Τακτικό μέλος LIBE (Επιτροπής Δικαιωμάτων) & αναπληρωματικό μέλος της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων (EMPL) του Ε/Κ

 Απάντηση εξέδωσε σήμερα η Κομισιόν στην ερώτηση που κατέθεσε στις 25 Νοεμβρίου ο Ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία Κώστας Αρβανίτης, για τις 28 αθρόες απορρίψεις αιτήσεων ασύλου στη Λέσβο, λόγω έλλειψης διερμηνείας, που έλαβαν χώρα στο διάστημα 15 με 20 Νοεμβρίου του 2019. Το συγκεκριμένο συμβάν αποτέλεσε κατάφωρη παραβίαση των δικαιωμάτων των αιτούντων διεθνούς προστασίας, καθώς και των αναγνωρισμένων διαδικασιών χορήγησης ασύλου.

Στην απάντησή της η Επιτροπή ενημερώνει πως έχει λάβει γνώση των καταγγελιών και πως μπορεί να προβεί στις απαραίτητες ενέργειες αν διαπιστωθεί πως οι πρακτικές που εφαρμόζονται είναι ενάντιες στο ενωσιακό δίκαιο, όπως συμβαίνει στην συγκεκριμένη περίπτωση.

Ακολουθεί ολόκληρο το κείμενο της ερώτησης και της απάντησης.

Η ερώτηση που κατέθεσε ο Ευρωβουλευτής:

 Στο διάστημα 15-20 Νοεμβρίου, το Περιφερειακό Γραφείο Ασύλου (ΠΓΑ) Λέσβου επέδωσε αιφνιδιαστικά απορριπτικές αποφάσεις σε 28 αιτούντες άσυλο από χώρες της υποσαχάριας Αφρικής, χωρίς να έχει προηγηθεί η υποχρεωτική εκ του νόμου διεξαγωγή συνέντευξής τους με τις αρμόδιες αρχές, με τη δικαιολογία της έλλειψης διερμηνείας.

Ερωτάται η Επιτροπή:

1          Είναι η συγκεκριμένη πρακτική συμβατή με την οδηγία 2013/32/ΕΕ (άρθρα 12-17) που ορίζει ως υποχρεωτική τη διαδικασία προσωπικής και ουσιαστικής συνέντευξης των αιτούντων άσυλο;

2          Πώς αξιολογεί η Επιτροπή την αιτιολόγηση της διοίκησης, σύμφωνα με την οποία «ο αιτών δεν παρέστη σε προσωπική συνέντευξη καθώς οι επανειλημμένες προσπάθειες εξεύρεσης υπηρεσιών διερμηνείας στη γλώσσα επικοινωνίας του κατέστησαν ανεπιτυχείς», εφόσον είναι υποχρέωση του Γραφείου Ασύλου να παρέχει την κατάλληλη διερμηνεία, και η συνέντευξη θα μπορούσε να παραλειφθεί μόνο σε περιπτώσεις κατά τις οποίες επίκειται θετική απόφαση ή λόγοι υγείας κωλύουν τη διεξαγωγή της;

3          Είναι σύννομη με την κοινοτική νομοθεσία η επίδοση των σχετικών απορριπτικών αποφάσεων σε γλώσσες που δεν κατανοούν οι αιτούντες, καθώς και ο ορισμός της ημερομηνίας διεξαγωγής της συζήτησης επί της προσφυγής κατά της πρωτοβάθμιας απόφασης σε διάστημα ολίγων ημερών, χωρίς να τους παρασχεθεί νομική συνδρομή σε κανένα στάδιο έως σήμερα;

4          Ποια μέτρα προτίθεται να λάβει η Επιτροπή για την πλήρη διασφάλιση του δικαιώματος των αιτούντων άσυλο στη διεθνή προστασία;

Η απάντηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

Η Επιτροπή είναι ενήμερη για τις αναφορές σχετικά με την εικαζόμενη απόρριψη 28 αιτήσεων διεθνούς προστασίας λόγω έλλειψης διερμηνείας στη Λέσβο, στην Ελλάδα, και λαμβάνει σοβαρά υπόψη τους ισχυρισμούς για παραβιάσεις των δικονομικών δικαιωμάτων που προβλέπονται στην οδηγία για τις διαδικασίες ασύλου[1].

Η οδηγία για τις διαδικασίες ασύλου εγγυάται ότι παρέχεται στους αιτούντες άσυλο η δυνατότητα προσωπικής συνέντευξης σχετικά με την αίτησή τους για διεθνή προστασία, με ορισμένες περιορισμένες εξαιρέσεις. Όσον αφορά τη διερμηνεία, η οδηγία για τις διαδικασίες ασύλου προβλέπει ότι η επικοινωνία πραγματοποιείται στη γλώσσα που προτιμά ο αιτών/η αιτούσα, εκτός εάν υπάρχει άλλη γλώσσα την οποία κατανοεί και στην οποία μπορεί να επικοινωνεί με σαφήνεια[2].

Η Επιτροπή θα συνεχίσει να παρακολουθεί την εφαρμογή των διαδικαστικών εγγυήσεων της οδηγίας για τις διαδικασίες ασύλου στην Ελλάδα, βρίσκεται δε σε επαφή με τις ελληνικές αρχές για το θέμα αυτό.

Σε γενικές γραμμές, η Επιτροπή μπορεί να κινεί διαδικασίες επί παραβάσει σύμφωνα με το άρθρο 258 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά τις συστηματικές παραβιάσεις — π.χ. όταν διαπιστώνεται ότι ένα κράτος μέλος εφαρμόζει διοικητική πρακτική ασυμβίβαστη με το ενωσιακό δίκαιο, που είναι σε κάποιο βαθμό μόνιμου και γενικού χαρακτήρα[3].

[1] Οδηγία 2013/32/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, σχετικά με κοινές διαδικασίες για τη χορήγηση και ανάκληση του καθεστώτος διεθνούς προστασίας, ΕΕ L 180 της 29.6.2013.

2  Βλ. άρθρο 15 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της οδηγίας για τις διαδικασίες ασύλου.

3  Βλ. υπόθεση C‑525/14, Επιτροπή κατά Τσεχικής Δημοκρατίας, EU C 2016 714, σκέψη 14.