Νίκος Βασιλειάδης

Αν κοιτούσε κάποιος με αποστασιοποίηση προς τα πλαίσια των ήδη διαμορφωμένων χώρων και της προς διαμόρφωση νέας τάξης πραγμάτων θα αντιδρούσε δικαιολογημένα μ’ ένα μειδίαμα λεπτής ειρωνείας ή και με μια έκφραση ωμής χλεύης ακόμα. Μιας τάξης πραγμάτων που, για να ξηγιόμαστε, μας επιβλήθηκε, δεν την διαλέξαμε.

Και εξηγούμαι (γιατί πολλοί λένε πως πελαγοδρομώ …). Θα μιλήσουμε για δύο δηλώσεις. Μία αυτή της κας Γιάννας Αγγελοπούλου, Προέδρου της επιτροπής «Ελλάδα 2021» και μία πιο πρόσφατη του κου Μόσιαλου, καθηγητή της Πολιτικής της Υγείας του London School of Economics και σύµβουλου της κυβέρνησης για την αντιµετώπιση του Covid-19. Πάμε στην πρώτη η οποία είδε το φως της δημοσιότητας μέσω του twitter και προκάλεσε μία διαδικτυακή διαμάχη μεταξύ της κας Αγγελοπούλου και του Βουλευτή της ΝΔ κου Κ. Μπογδάνου. Αιτία η ανάρτηση της Προέδρου της Επιτροπής 2021 η οποία έλεγε τα εξής:

Γ. Αγγελοπούλου: Στην Ελλάδα που ονειρευόμαστε, αυτήν του 2021 και μετά, οι διαφορετικές προτιμήσεις δεν είναι αιτία πολέμου. Ο Κοραής, στα σχόλιά του για το Σύνταγμα της Ελλάδας, έλεγε: «δεν με ενδιαφέρει σε ποιο Θεό πιστεύει ο Καπετάνιος, αρκεί να οδηγεί με ασφάλεια το καράβι». Αφήνω κατά μέρος την “κόντρα” με τον κ. Μπογδάνο και μένω στην δήλωση και μόνον για να μην υπάρξουν παρανοήσεις, μένω σε αυτό που υποκρύπτει ή αφήνει να εννοηθεί η αποσπασματική χρήση αυτής της φράσης. Κατ’ αρχήν ο Αδαμάντιος Κοραής ουδέποτε υπήρξε άπιστος ή άθεος και πουθενά στο έργο του δεν αναφέρεται το παραμικρό ότι δήθεν ομολογεί την αθεΐα. Η ζωή του, οι σπουδές του και τα κείμενά του βρίθουν σημείων που ο Κοραής ασπάζεται την Χριστιανική Θρησκεία και την υπερασπίζεται με παρρησία. Αναφέρω μόνον ένα απόσπασμα από την μετάφραση της Ορθοδόξου Διδασκαλίας, Συνόψεως δηλαδή της Χριστιανικής Θεολογίας, την οποία είχε γράψει ο Πλάτων, Μητροπολίτης Μόσχας. Όπως ο ίδιος ο Αδ. Κοραής αναφέρει, το βιβλίο αυτό μετέφρασε από τα γερμανικά στα γαλλικά για λόγους βιοπορισμού και στη χώρα μας έγινε γνωστή κυρίως ελληνική μετάφραση που εκδόθηκε το 1836, προς χρήσιν των σχολείων,από τον Ανδρέα Κορομηλά. Λέει λοιπόν κάπου ο Κοραής στην Εισαγωγή (Προδιοίκησις), του μεταφραστή: “Η πίστη είναι εξ ακοής, η δε ακοή διά ρήματος Θεού”· Είναι το σημείο στο οποίο ο Κοραής πλήρως συμφωνεί με τη ρήση αυτήν του Αποστόλου Παύλου, γι’ αυτό και προβάλλει την ιδέα ότι η κατήχηση είναι ουσιώδης στη χριστιανική θρησκεία, και εφόσον η πίστη προέρχεται από τον Θεό, είναι λάθος να θεωρήσει κανείς ότι είναι ασυμβίβαστη με την έρευνα. “Ουαί εις τους Χριστιανούς, , αν η θρησκεία των, ήγουν η περί Θεού επιστήμη, δεν είχεν απόδειξιν”. Και συνεχίζει: “Μία θρησκεία, οποία η ημετέρα, τεθεμελιωμένη εις την πνευματικήν πτωχείαν, εις την υπομονήν των πειρασμών, εις τον καθημερινόν πόλεμον της σαρκός και του πνεύματος, μία τόσον στενή και τεθλιμμένη οδός,δεν ήτον πιθανόν να επιστρέψη από τας άλλας θρησκείας, δεν λέγω τοσαύτας μυριάδας αλλ’ ένα μόνον άνθρωπο, αν δεν είχεν απόδειξιν”. Και καταλήγει: “Η λατρεία των Χριστιανών ονομάζεται λογική… Άρα ο χριστιανισμός έχει λόγο, συνεπώς και έρευνα και απόδειξη”· Αφού όμως έχει και έρευνα και απόδειξη, δεν είναι θεμελιωμένος σε μύθους, όπως οι «ψευτοθρησκείες»· πλήρως λοιπόν συμβιβάζεται με τον ορθό λόγο.

Αντίθετα, ανακράζει ο Κοραής, συμφωνώντας με τον Μέγα Αθανάσιο, η πίστη χωρίς έρευνα αποτελεί αίρεση και μάλιστα τη μεγαλύτερη. Έτσι, ο Αδ. Κοραής, ο άνθρωπος στον οποίο οφείλεται σπουδαίο μέρος των ιδεολογικών θεμελίων του σύγχρονου ελληνικού κράτους, εμφανίζεται σε μια μεγάλη και κρίσιμη εποχή για την Δύση, την εποχή του Διαφωτισμού, να έχει πετύχει το κατ’ εξοχήν δυσχερές, δηλαδή τη γεφύρωση του μεταξύ θρησκείας και λογικής χάσματος, που είχαν καταφέρει να ανοίξουν κυρίως οι φιλοσοφούντες διανοούμενοι της Δύσης. Ένας άθεος δεν θα τολμούσε ή δεν θα μπορούσε να επιτύχει κάτι τέτοιο. Καμία λοιπόν σχέση δεν έχει η επιμονή να καταδείξουμε πως ο μεγάλος αυτός διδάσκαλος υπήρξε άθεος ή άθρησκος, πόσω μάλλον όταν έχουμε την μαρτυρία του τέλους της ζωής του όπου ο Κοραής λίγο προτού πεθάνει απήγγελλε τον 136ο Ψαλμό “Επί των ποταμών Βαβυλώνος εκεί εκαθήσαμεν και εκλαύσαμεν εν τω μνησθήναι ημάς της Σιών”. Πολύ φοβάμαι πως αυτή η μεθοδευμένη αποσιώπηση των κοινών χριστιανικών αναφορών και ταυτοτικών στοιχείων του ελληνικού έθνους με την Ελληνική Επανάσταση η οποία σημειωτέον άρχισε με την επιλογή για το 2021 ενός εμβλήματος χωρίς το κεντρικότερο στοιχείο κάθε ελληνικής σημαίας, τον σταυρό, και η μετέπειτα αντίδραση της Προέδρου της Επιτροπής στις αντιδράσεις στα περί Κοραή λεγόμενά της όπου εν μέσω μίας οδυνηρής έντασης και διαμάχης για το πότε και υπό ποιους όρους θα άνοιγαν οι Εκκλησίες έγραψε “Οι άνθρωποι έχουν προτιμήσεις. Σε άλλον αρέσει ο Μπραμς και σε άλλον ο Τσιτσάνης. Άλλος είναι σοσιαλιστής, κομμουνιστής, ή φιλελεύθερος και άλλος χριστιανός ή μουσουλμάνος. Άλλος είναι Πανιώνιος και άλλος Δόξα Δράμας.” μάλλον καθιστούν την επιλογή της ως προβληματική εάν θέλουμε πραγματικά να τιμήσουμε έναν Αγώνα για την ελευθερία που ενέπνευσε όλα τα φιλελεύθερα πνεύματα της Οικουμένης, αλλά έναν αγώνα που πρέπει να σημειώσουμε και να επιμείνουμε να τονίσουμε πως η Ελληνική Επανάσταση ήταν πρώτιστα εθνική αλλά ομοίως και θρησκευτική. Η Ελλάδα που ονειρευόμαστε και επιθυμούμε είναι η Ελλάδα που μπορεί να πάει μπροστά αλλά και η Ελλάδα που πατά γερά στην παράδοσή της και σέβεται τις ατομικές ελευθερίες και τις επιλογές ζωής κάθε πολίτη. Και ακριβώς από αυτό το τελευταίο έρχομαι να σχολιάσω την δήλωση του κου Μόσιαλου σε συνέντευξή του την 3η Μαΐου 2020, όπου αναφερόμενος στη Θεία Κοινωνία, τόνισε πως “η γνώμη μου είναι πως θα πρέπει να αποφευχθεί με τη σημερινή της μορφή, μέχρι να έχουμε ασφαλές εμβόλιο. Θα πρέπει να εξεταστεί εάν μπορεί να γίνει με διαφορετικό και ασφαλή τρόπο”. αγνοώντας πως η «Θεία Ευχαριστία» είναι το Μυστήριο εκείνο στο οποίο στηρίζεται η Εκκλησία και αποτελεί στοιχείο ταυτότητας του Χριστιανισμού.

Κανείς λοιπόν δεν μπορεί να θέτει υπό αμφισβήτηση την ιερότητα του συγκεκριμένου μυστηρίου, πόσω μάλλον να προτείνει εναλλακτικούς τρόπους για την τέλεση του συγκεκριμένου μυστηρίου λες και πρόκειται για ένα κοινωνικό γεγονός, ένα event τύπου street food festival. H Θεία Κοινωνία είναι το κέντρο της ζωής της Εκκλησίας, ο ίδιος ο Χριστός, η φανέρωση της ενότητας στο ένα σώμα του Xριστoύ, και δεν μπορεί ο καθένας που έχει δημόσιο λόγο να έρχεται να να ποινικοποιήσει την Θεία Κοινωνία και κατά πάσα πιθανότητα να σερβίρει με τον τρόπο του δικές του λύσεις και τρόπους για το πως θα τελείται το Μυστήριο και μάλιστα για κάτι που που δεν επαφίεται στις αρμοδιότητες του. Δεν θα ήθελα να πιστέψω πως κρύβεται κάτι διαφορετικό πίσω από αυτή την δήλωση, κάποιες δηλαδή προσπάθειες να επιβληθούν και στην Ορθόδοξη Ελλάδα, προτεσταντικές απόψεις που διαφωνούν με την διδασκαλία περί της Θείας Ευχαριστίας ως μετουσίωσης και θυσίας ιλαστηρίου αλλά την βλέπουν ως μία «συμβολική και αναμνηστική τελετή» γιατί κάτι τέτιοι θα ήταν επικίνδυνο και θα έβαζε βόμβα στα θεμέλια της Ελληνικής κοινωνίας.

Η αλήθεια είναι μια, ότι πρέπει πια να αντιμετωπίσουμε σοβαρά όσα λέγονται και όσα αφήνονται να εννοηθούν γιατί τίποτα δε λέγεται χωρίς σκοπό. Και ας μας ξεκαθαρίσουν οι υπεύθυνοι κυβερνώντες μας αν θέλουν να πάμε στο 2021 ως ένα Ορθόδοξο Ελληνικό Έθνος ή ως μία ψιλοαδιάφορη προτεσταντικού τύπου δυτική επαρχιούλα των Βρυξελλών.

Το άρθρο απηχεί τις απόψεις του συντάκτη του.  

The article expresses the views of the author

iPorta.gr