Έντονος πόνος στην κοιλιά, ναυτία, έμετοι, δυσκοιλιότητα, ανορεξία, αιματηρές κενώσεις και αφυδάτωση του οργανισμού. Αυτά είναι τα βασικά συμπτώματα του ειλεού, ένα σύνδρομο που εκδηλώνεται όταν αναστέλλεται η προώθηση του περιεχομένου του εντέρου, δηλαδή των τροφών στον  εντερικό σωλήνα. Είναι επικίνδυνο σύνδρομο, που πλήττει όλες τις ηλικίες και τα φύλα και οφείλουμε να τον αντιμετωπίσουμε άμεσα για να μην κινδυνεύσει η ζωή μας.

Το έντερο αποτελεί τμήμα του γαστρεντερικού συστήματος. Ο εντερικός σωλήνας αποτελείται από παχύ και το λεπτό έντερο: το τελευταίο τμήμα του λεπτού εντέρου είναι ο ειλεός. Ο ειλεός του εντέρου, δεν επιτρέπει την κένωση από κόπρανα ή αέρια και συνήθως αφορά στο λεπτό έντερο.

Εμφανίζεται συχνά σε ενήλικες αλλά και σε παιδιά. Είτε μειώνεται η προώθηση του περιεχομένου του εντέρου είτε φράζει εντελώς. Την απόφραξη μπορεί να προκαλέσει είτε κάποιο εμπόδιο (μηχανικός ειλεός) είτε να προκληθεί από ελάττωση της κινητικότητας του εντέρου (παραλυτικός ειλεός). Τότε, τα κόπρανα αλλά και τα αέρια, συσσωρεύονται στο σημείο της απόφραξης, δεν αποβάλλονται, οπότε η κατάσταση γίνεται ιδιαίτερα επώδυνη αλλά και επικίνδυνη.

Ο μηχανικός ή αποφρακτικός ειλεός μπορεί να οφείλεται σε :

Περίσφιξη του εντέρου. Συχνή μορφή απόφραξης, που συνήθως οφείλεται σε κάποια παραμελημένη κήλη .

Αναδίπλωση του εντέρου (εγκολεασμός). Εκδηλώνεται όταν ένα κινητό κεντρικό τμήμα του εντέρου εμφυτευτεί στο αμέσως επόμενο σταθερό τμήμα .Συχνός σε βρέφη και υπερήλικες.

Συστροφή του εντέρου. Σε αυτήν την περίπτωση, ένα τμήμα του εντέρου περιστρέφεται γύρω από τον άξονά του κατά 360 μοίρες ή και παραπάνω.

Ενδοαυλική απόφραξη του εντέρου. Μεγάλες μάζες αποφράσσουν το εσωτερικό του αυλού: από κοπρόλιθους και χολόλιθους μέχρι μεγάλους  πολύποδες.

Εξωαυλική απόφραξη του εντέρου από εξωτερική πίεση. Τον προκαλούν όγκοι ή μετεγχειρητικές συμφύσεις που πιέζουν τμήμα του εντέρου.

Ο παραλυτικός ειλεός είναι πιθανό να προκληθεί από ασθένειες όπως ο διαβήτης ή ο υποθυρεοειδισμός, να συνδέεται με προβλήματα του στομάχου ή να αποτελεί συνέπεια χειρουργικής επέμβασης στην περιοχή.

Ατελής ειλεός. Επιτρέπει την κένωση, αλλά τη δυσκολεύει. Εκδηλώνει έντονους πόνους στην περιοχή της κοιλιάς και έμετους.

Πώς αντιμετωπίζεται;

Με ακτινογραφία κοιλίας και αξονική, διαπιστώνεται αν ο ειλεός είναι αποφρακτικός ή παραλυτικός. Στην κατηγορία του αποφρακτικού ειλεού εντάσσεται και ο ατελής, χωρίς την πλήρη απόφραξη του εντέρου. Στον παραλυτικό ειλεό το έντερο δεν κινείται και άρα δεν αποβάλλεται το περιεχόμενό του, ωστόσο δεν υπάρχει φράξιμο σε κάποιο σημείο.

Στον αποφρακτικό ειλεό αντιμετωπίζεται χειρουργικά η αιτία που τον προκάλεσε. Στην εντερική παράλυση, τοποθετείται για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, τεχνητή εντερική έξοδος. Καθαρτικά ή εντερικές πλύσεις από το ορθό, μπορούν να βελτιώσουν την κατάσταση ενώ φαρμακευτική αγωγή αντιμετωπίζει και πάλι το αίτιο.

Ο παραλυτικός ειλεός οδηγεί σε καταπληξία, ένα σύνδρομο κυκλοφορικής ανεπάρκειας, στο οποίο η παροχή οξυγόνου δεν επαρκεί για την κάλυψη των κυτταρικών αναγκών, προκαλώντας σοκ στον οργανισμό.

Ειλεός νεογνών

Ο ειλεός στα νεογνά προκαλείται είτε από ενδεχόμενη προδιάθεση των εντέρων τους είτε λόγω απόφραξης που προκαλούν παχύρρευστα ή αποξηραμένα κόπρανα. Για να αποκλειστεί ο ειλεός, απαιτείται ο μαιευτήρας να ελέγξει σχολαστικά τη βατότητα του πρωκτού αλλά και το αν υπάρχει μηκώνιο, που είναι τα πρώτα κόπρανα του νεογνού. Αποτελείται από υλικά, που κατάπιε το νεογνό όσο ήταν μέσα στη μήτρα.

Εάν το παιδί έχει οξείς ή συνεχείς πόνους στην κοιλιά, για ν’ αποκλείσετε την απόφραξη του εντέρου, πρέπει να το εξετάσει άμεσα γιατρός.