«Ξάφνου μια λάμψι! Πύρινη, φιδίσια

μια φλόγα σκίζει τ’ αλαφρό σκοτάδι

και του Γιαμπού η φωνή παληκαρίσια:

– «Να πώς πατιέται άπιστοι τ’ Αρκάδι!»

Μια από τις ενδοξότερες σελίδες της Ελληνικής Ιστορίας γράφεται στο Αρκάδι, σαν σήμερα 9 Νοέμβρη 1866.

Από όλες τις θυσίες που πρόσφερε η Κρήτη μεσουρανεί το Αρκάδι.
Κορυφαία πράξη και σύμβολο ηρωισμού στην αιωνιότητα, με την τελευταία πράξη του δράματος να παίζεται στη μπαρουταποθήκη της μονής, όταν ο Κωστής Γιαμπουδάκης την ανατίναξε, σκορπίζοντας το θάνατο στους δικούς χριστιανούς, μα και στους Τούρκους.

«Αυτή η φλόγα π’ άναψε μέσα εδώ στη κρύπτη

κι απάκρου σ’ άκρο φώτισε τη δοξασμένη Κρήτη,

ήτανε φλόγα του Θεού μέσα εις την οποία

Κρήτες ολοκαυτώθηκαν για την Ελευθερία»

Αξιοθαύμαστη αυτοθυσία υπέρ πίστεως και πατρίδας, το Αρκάδι!
Σύμβολο ελευθερίας και αντίστασης σε κάθε έναν που επιβουλεύεται τα ιερά και τα όσια της πατρίδας μας…

Το Ολοκαύτωμα του Αρκαδίου αποτελεί ιστορικό γεγονός, που αφυπνίζει συναισθήματα, κυρίως εκείνο της ευγνωμοσύνης στους ήρωες-πεσόντες του, που ο κρητικός λυράρης Κώστας Μουντάκης, πολύτιμος συνεργάτης σε προγράμματα εθνομουσικολογίας για την προώθηση της παραδοσιακής μουσικής της Κρητης του Σιμωνα Καρρα, υμνεί στο τραγούδι:

«Στα 1866 απάνω

ακούστε ίντα έκαμε η Κρήτη στο σουλτάνο,

τον πόλεμο αρχίσανε στα τρία βιλαέτια….

[…]

Τότε φωνάζει ο Γιαμπουδής Ηγούμενε εβλόγα

κι είπε ο θεός εβλογητός και άναψεν η φλόγα.

Και σέρνει τη μπιστόλα του από το σερακλίκι

σαν αστραπή την άδειασε στην μπαρουταποθήκη.

Τρόχαλος έγινε η μονή κι εσείστει ο Ψηλορείτης,

κι οι Τούρκοι ακόμη τρέμουνε οντε γρηκούνε Κρήτη!!!»

Ελπίδα Νούσα