Ανοιξιάτικα λαχανικά και βότανα

Η άνοιξη προσφέρει τις δικές της διατροφικές προκλήσεις που αφενός θωρακίζουν τον οργανισμό με θρεπτικά συστατικά και αφετέρου δίνουν γεύση στη μέρα μας.

Σπαράγγια: με εξαιρετική αντιφλεγμονώδη δράση, που οφείλεται στα φλαβονοειδή τους. Με ικανοποιητική ποσότητα ινουλίνης, πρεβιοτικό, που βοηθά στην καλή λειτουργία του πεπτικού συστήματος και στην αύξηση της απορρόφησης θρεπτικών συστατικών. Η υψηλή περιεκτικότητα τους σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β, βοηθά στο μεταβολισμό των υδατανθράκων και στη ρύθμιση των επιπέδων της ομοκυστεΐνης για την πρόληψη καρδιαγγειακών νοσημάτων. Ανάλογη και η δράση της ασπαραγίνης τους.

Σπανάκι: ρυθμίζει την αρτηριακή πίεση, οξυγονώνει τον οργανισμό, συμβάλει στην ομαλή λειτουργία του εντέρου, καθυστερεί τον εκφυλισμό των εγκεφαλικών κυττάρων, καταπολεμά την αρθρίτιδα, δρα προληπτικά στον καρκίνο παχέος εντέρου, οισοφάγου και ωοθηκών και  θωρακίζει την καρδιά.

Καρότα: εξαιρετική πηγή αντιοξειδωτικών και η πλουσιότερη φυτική πηγή βήτα-καροτίνης, η οποία συμβάλλει στην προστασία της όρασης. Η ισχυρή αντιοξειδωτική δράση της προστατεύει από την εκφύλιση της ωχράς κηλίδας και την ανάπτυξη καταρράκτη. Έχει αντιυπερτασικές ιδιότητες.

Πατάτες: οι πρώτες πατάτες στην αγορά το Μάιο είναι πλούσιες σε βιταμίνη C.

Ραπανάκια: Τα έλαια μουστάρδας που περιέχονται στο ραπανάκι έχουν αντιβακτηριακή δράση. Παρέχουν επίσης αφθονία ινών, βιταμίνη C, σίδηρο και μαγνήσιο.  

Λάχανο: πλούσιο σε βιταμίνη Κ και ανθοκυανίνες, που βοηθούν τη νοητική λειτουργία και τη συγκέντρωση, με υψηλή περιεκτικότητα σε θείο, απαραίτητο για λαμπερό δέρμα, απομακρύνει τις τοξίνες που προκαλούν αρθρίτιδα, δερματικές παθήσεις και ρευματισμούς, με τις αντικαρκινικές ενώσεις λουπεόλη, σινιγρίνη και σουλφοραφάνη.

Ραδίκια: μαζεύονται στις αρχές Μαΐου. Η  πρώιμη ποικιλία είναι ιδιαίτερα ήπια.

Μαρούλια: ενισχύουν το ανοσοποιητικό με βιταμίνες και μέταλλα.

Αγαπημένα βότανα

Ανοιξιάτικο ρείκι: με αντιοξειδωτικές, αντιρρευματικές και διουρητικές ιδιότητες, προστατεύει τον οργανισμό από μικρόβια του αναπνευστικού συστήματος. Η καθημερινή κατανάλωση τσαγιού από ρείκι διατηρεί την ευεξία των φωνητικών χορδών.

Σχοινόπρασο: το μικρότερο είδος κρεμμυδιού. Καλλιεργείται, όχι για το βολβό του όπως το κοινό κρεμμύδι αλλά για τα φύλλα του.  Βοηθά στην αναιμία, ρίχνει την πίεση, βοηθά την πέψη ενώ οι χημικές ενώσεις των σουλφιδίων που περιέχει θεωρείται ότι έχουν αντικαρκινική δράση. Ωφέλιμο για τις εγκεφαλικές λειτουργίες (μάθηση και μνήμη), βοηθά στον ύπνο και μπορεί να βοηθήσει στην κατάθλιψη.

Μαϊντανός: περιέχει πτητικά έλαια και φλαβονοειδή όπως η λουτεολίνη, που προστατεύουν τα κύτταρα από οξειδωτικές βλάβες. Εξαιρετική πηγή βιταμίνης C,  καλή πηγή βιταμίνης Α και φυλλικού οξέος, από τις πιο σημαντικές του συμπλέγματος βιταμινών Β. Αυξάνει τη διούρηση και ευνοεί την πέψη των τροφών αυξάνοντας την κινητικότητα του εντέρου χάρη στη μυρσιτίνη, αιθέριο έλαιό του.

Άγριο σκόρδο:  πιο ισχυρό από το ήρεμο σκόρδο, περισσότερα μέταλλα. Περιέχει τη θειούχο ένωση αλιίνη η οποία μετατρέπεται σε αλλισίνη και αποτελεί φυσικό αντιβιοτικό ενάντια σε βακτήρια και  μύκητες. Επιπρόσθετα, μειώνει τη χοληστερίνη και την υπέρταση, είναι αντιθρομβωτικό και προστατεύει τα αγγεία από αθηρωματική πλάκα αποτρέποντας καρδιακά και εγκεφαλικά επεισόδια. Στα συστατικά του συγκαταλέγονται αιθέρια έλαια, φαινόλες, μέταλλα όπως μαγνήσιο, μαγγάνιο και σίδηρο, λιπαρά οξέα, ιχνοστοιχεία, βιταμίνη Α, C κ.ά.

Λεβάντα: κατάλληλη για την καταπολέμηση της νευρικότητας αλλά και της ατονίας, της κατάθλιψης αλλά και της υπερδιέγερσης. Καταπολεμά το άγχος και την μελαγχολία, τονώνει και ξεκουράζει. Το αιθέριο έλαιο λεβάντας είναι εξαιρετικόγια τσιμπήματα σφήκας ή μέλισσας, με αντισηπτικές και επουλωτικές ιδιότητες. Δοκιμάστε το αδιάλυτο σε πληγές, κοψίματα, τσιμπήματα!

Πώς να επιλέξω λαχανικά;

Προτιμούμε φρέσκα λαχανικά εποχής και εγχώρια προϊόντα. Τα λαχανικά από θερμοκήπια του εξωτερικού κάνουν μακρύ ταξίδι ενώ συνήθως συλλέγονται ανώριμα, οπότε περιέχουν λιγότερες βιταμίνες και έχουν απώλεια στη γεύση τους.

Ναι στα λαχανικά βιολογικής καλλιέργειας: δεν χρησιμοποιούνται χημικά λιπάσματα, οπότε τα επίπεδα νιτρικών αλάτων είναι πολύ χαμηλότερα.

Η αποθήκευση επηρεάζει τη γεύση και τη διατροφική αξία των ανοιξιάτικων λαχανικών και όχι μόνο. Ο χρόνος αποθήκευσης δεν πρέπει να υπερβαίνει τις τρεις ημέρες.

Τα λαχανικά πρέπει να είναι σωστά αποθηκευμένα στο συρτάρι του ψυγείου, σε σωστή θερμοκρασία και υγρασία. Sε υπερβολικά χαμηλή θερμοκρασία, ενδέχεται να χάσουν τη γεύση τους. Αν ο αποθηκευτικός χώρος είναι πολύ ζεστός, τότε τα λαχανικά στεγνώνουν γρήγορα και γίνονται σκληρά.

Αποθηκεύετε τα λαχανικά ανάλογα με το είδος τους.

Ιδανικά, τα λαχανικά τρώγονται ωμά.

Και μην ξεχνάτε ότι η κηπουρική είναι ψυχοθεραπεία. Ακόμα κι αν δεν διαθέτετε κήπο, καλλιεργήσετε σε γλάστρες στη βεράντα σας όσα χρειάζεστε για το μαγείρεμα.

Δρ Δέσποινα Κατσώχη