Η Τίτσα Πιπίνου είναι συγγραφέας

Αρχείο 2017

Το πλοίο έχει αφήσει από ώρα το μεσαιωνικό λιμάνι της Ρόδου αλλά έχω ακόμη στα μάτια μου την εικόνα από τα τεράστια τείχη με τους φοίνικες, σαν βεντάλιες από παλιά ταπισερί, να ξεπροβάλουν στο βάθος μαζί με τα καμπαναριά και τις κεραμιδένιες στέγες. Το πλοίο περνά το στενό δίαυλο που χωρίζει τα παράλια της Μικράς Ασίας από τα δικά μας και τώρα πλέει ανέμελα ανάμεσα στις διάσπαρτες βραχονησίδες που βρίσκονται σε όλη τη διαδρομή για τη Χάλκη. Αυτά τα σκουρόχρωμα γυμνά βράχια που είναι σαν να ξεπηδούν μέσα από βυζαντινές αγιογραφίες.

Στο τέλος της διαδρομής εμφανίζεται να στραφταλίζει μέσα στο πρωινό σύθαμπο η Χάλκη, με τα πολύχρωμα σπίτια της ροζ, κόκκινα, μωβ, πράσινα, βυσσινιά, γκρι, κίτρινα, λευκά και γαλάζια. Όσο πλησιάζουμε το φως μας τυφλώνει καθώς αντανακλάται στα τζάμια των σπιτιών της. Κόσμος μαζεμένος στην αποβάθρα άλλοι για να προϋπαντήσουν κάποιον δικό τους, κι άλλοι από περιέργεια, όπως γίνεται στα μικρά μέρη ακόμη και σήμερα.

Παιδιά τρέχουν σύριζα στην προβλήτα με κίνδυνο να βρεθούν στη θάλασσα αλλά δεν φαίνεται να νοιάζονται. Τουρίστες και ντόπιοι ήδη απολαμβάνουν τον πρωινό καφέ τους στα καφενεία.

Εστιατόρια, καφενεία, το λιμεναρχείο, η εκκλησία του Αγίου Νικολάου, το μαγαζάκι της Μαρίας σαν τμήμα σκηνικού από την ταινία chocolat, όλα είναι μπροστά σου. Για λίγο μπορείς να πιστέψεις ότι αυτό είναι όλο κι όλο το νησί. Αν περιοριστείς σε αυτή την πρώτη παραθαλάσσια σειρά κτισμάτων δεν έχεις δει τίποτα ακόμη.

Ανηφορίζεις το στενά πλακόστρωτα και για λίγο χάνεσαι σε έναν δαίδαλο από σκαλιά, αδιέξοδα και ανηφόρες. Κι άλλες ανηφόρες. Περνάς έξω από αυλές φορτωμένες λουλούδια σε τενεκέδες και γλάστρες. Μυρωδιές από φαγητά φθάνουν ως εσένα από τα ανοιχτά παράθυρα των σπιτιών. Άνθρωποι σου φωνάζουν καλημέρα με τη μακρόσυρτη προφορά τους, μόλις σε δουν, λες και ήσουν πάντα εκεί.

Το σπίτι είναι ψηλά και αγναντεύει όλο τον κόλπο. Από εκεί ακούω τον διαρκή παφλασμό των κυμάτων όπως σπάνε στην αποβάθρα πιο κάτω και τον διακεκομμένο βόμβο από τις μηχανές στις ψαρόβαρκες που ξεκινάνε.

Δεν υπάρχει τρόπος για να προσδιορίσεις τα σπίτια στη Χάλκη που δεν υπάρχουν οδοί, δεν υπάρχουν αριθμοί, ή και να υπάρχουν κανείς δεν φαίνεται να γνωρίζει ή να νοιάζεται. Κοντά στο Δημαρχείο λες, πίσω από την εκκλησία, πλάι στο Ρολόι, κάπως έτσι. Άμα δεν είναι κοντά σε ένα από αυτά τα τρία εμβληματικά κτίρια του νησιού υπάρχει σοβαρό πρόβλημα προσδιορισμού. Ή το δείχνεις με το χέρι όπως τα παιδιά ή μετράς σειρές σπιτιών πάνω από τη θάλασσα, ή κάτω από τους τρεις μύλους που βρίσκονται ο ένας πλάι στον άλλον στην κορυφογραμμή ενός λόφου.

Όταν αποφασίζω να πάω στο μοναστήρι του Αι Γιάννη, ξέρω ότι αυτή είναι η μεγαλύτερη διαδρομή που μπορεί κάποιος να κάνει στο νησί, αν και στην πραγματικότητα είναι σχετικά μικρή, περίπου επτά χιλιόμετρα, όπως όλα εδώ είναι μικρά.

Ένας καινούργιος δρόμος ενώνει το λιμάνι με το χωριό που κάποτε έσφυζε από ζωή. Ένα ολόκληρο εγκαταλειμμένο χωριό. Σκέπτομαι πόσο μοναχικά και ήσυχα θα είναι εκεί τα βράδια, χωρίς ήχους και χωρίς φώτα. Ο δρόμος συνεχίζει προς το μοναστήρι. Γυμνό τοπίο σαν έρημος δεξιά κι αριστερά του αυτοκινήτου.

Πριν χρόνια άκουσα ότι τα παλιά χρόνια οι άνθρωποι που πήγαιναν στο πανηγύρι τη νύχτα καίγανε στο διάβα τους θάμνους για να φωτίσουν το μονοπάτι. Τι εικόνα!

Μισογκρεμισμένοι μαντρότοιχοι χαράζουν ακόμη τα όρια σε κτήματα που κάποτε άνθρωποι καλλιεργούσαν. Και κήφες, δηλαδή μικρά χαμηλά πέτρινα κτίσματα με ένα μικρό άνοιγμα για πόρτα που οι αγρότες έχτιζαν μέσα στα κτήματα τους για να μένουν τον καιρό που είχαν αγροτικές εργασίες. Τώρα στο κακοφωτισμένο από το μοναδικό άνοιγμα εσωτερικό τους προστατεύονται τα κατσίκια από το λιοπύρι.

Διαβάστε επίσης τι γράφει για την Χάλκη ο Δήμαρχος του νησιού Μιχάλης Πατρός

Διαβάστε το κείμενο της Τίτσας Πιπίνου για το τελευταίο καλοκαίρι της σκηνοθέτιδας Λουκίας Ρικάκη στην Χάλκη