Βαγγέλης Παυλίδης

  Vincent Willem van Gogh. Άλλος ένας ζωγράφος, τόσο γνωστός και αγαπητός που δεν χρειάζεται ίσως να πει κανείς τίποτα γι αυτόν. Απο τις σημαντικότερες προσωπικότητες στην ιστορία της Δυτικής ζωγραφικής, τα χρώματα και οι πινελιές του συνέβαλαν στο θεμέλιωμα της σύγχρονης τέχνης. Σχεδόν άγνωστος στην εποχή του, όπου τον θεωρούσαν τρελλό και αποτυχημένο. Έγινε διάσημος μετά θάνατον και η περίπτωσή του θεωρείται το κορυφαίο παράδειγμα της “παρεξηγημένης διάνοιας”, ο καλλιτέχνης “στον οποίο συνέρχονται η τρέλλα και η δημιουργικότητα”.

Η σχέση του Van Gogh με το φαγητό ήταν περίπλοκη. Ως καλός Προτεστάντης συνέδεε την αρετή με την αποχή απο την πολυτέλεια κι αυτό ήταν ιδιαίτερα φανερό στο φαγητό το οποίο συχνά σήμαινε απλά και μόνο “ψωμί”. Τα λόγια όμως της Βίβλου “εν ιδρώτι του προσώπου σου φαγή τον άρτον σου…” (Γένεσις 3:19) του δημιουργούσε ηθικό πρόβλημα αφού το “ψωμί” του δεν έβγαινε με τον ιδρώτα του αλλά με την βοήθεια της οικογένειας και ιδιαίτερα του αδερφού του. Η αδυναμία του αυτή να πουλήσει την δουλειά του και “να βγάλει το ψωμί του” ήταν συνεχής πηγή ανησυχίας, εκνευρισμού και αισθήματος ενοχής. Ο μόνος τρόπος να ξεφύγει απο το ηθικό δίλημμα ήταν γι αυτόν να γίνει ακόμα πιο ολιγαρκής στο φαγητό και τις άλλες καθημερινές ανάγκες.

Γράφει κάποια στιγμή στον αδερφό του, τον Τεο: “Το μόνο που τρώγω για να ζήσω είναι το πρωϊνό που μου σερβίρουν εδώ που μένω και για βραδυνό ένα φλυτζάνι καφέ και λίγο ψωμί που έχω στο μπαούλο μου”. Ή πάλι: “Μη φανταστείς πως ζω πλούσια εδώ γιατί η κύρια τροφή μου είναι ξερό ψωμί ή λίγες πατάτες ή κάστανα που τα πουλούν στις γωνιές του δρόμου…”
Παρ’ όλα αυτά, ακόμα κι αυτός καταλαβαίνει πως η πολλή αρετή μπορεί να οδηγήσει στην υπερβολή. Γράφει σ’ ένα άλλο γράμμα: “…Για παράδειγμα, το ξέρεις πως όλον αυτόν τον καιρό είχα μόνο ψωμί και μόνο τρείς φορές ζεστό φαγητό; Με τον τρόπο αυτόν μπορεί κανείς να γίνει περισσότερο χορτοφάγος απ’ ο,τι του κάνει καλό.”

Στα 37 του χρόνια, μια μέρα σαν σήμερα, 27 Ιουλίου 1890, ο Βαν Γκοχ αυτοπυροβολήθηκε στο στήθος, στους αγρούς με τα σιτάρια που ζωγράφιζε. Η σφαίρα έμεινε μέσα του χωρίς να βλάψει κάποιο ζωτικό όργανο κι αυτός περπάτησε πίσω στο πανδοχείο του. Την επόμενη μέρα, ο αδερφός του τον βρήκε στα κέφια του να καπνίζει την πίπα του. Όμως, τις πρώτες ώρες της 29 Ιουλίου, ο Vincent Willem van Gogh θα πεθάνει απο μόλυνση του τραύματός του. Τα τελευταία του λόγια ήταν: “Η θλίψη θα κρατήσει για πάντα”.

* Το άρθρο απηχεί τις απόψεις του συντάκτη του.  

The article expresses the views of the author

 iPorta.gr