Δρ Θάνος Ασκητής, Καθηγητής Ψυχιατρικής EUC,  Πρόεδρος Ινστιτούτου Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας

Η γιορτή του Πάσχα αγκαλιάζει έντονα και ουσιαστικά, μέσα από το θρησκευτικό συναίσθημα που ο καθένας μας ζει και βιώνει, το νόημα του έρωτα και της συναισθηματικής ολοκλήρωσης (αγάπη). Κάθε φορά που ένας άνθρωπος σήμερα «κοιτάει» τον εαυτό του, ίσως να βλέπει τα δύο σημαντικά πρόσωπα που ζουν μαζί του: αυτός που είναι αλλά και αυτός που θα ήθελε να είναι. Αν αυτό πραγματικά το βάζαμε σε μια σχέση δύο ανθρώπων, τότε πράγματι η συναισθηματική εικόνα αυτού του ανθρώπου προβάλλει και αναζητά την ικανοποίησή του μέσα από τον άλλον που επενδύει, ενισχύει και ζει.

Ως γιατρός, στα πολλά χρόνια που ασκώ το επάγγελμά μου, συνειδητοποιώ μέσα στο κάθε μέρα της ζωής ότι ένας άνθρωπος φθάνοντας στο γραφείο του ειδικού, ψάχνει απαντήσεις γύρω από το συναίσθημά του, ενώ παράλληλα προσπαθεί να βρει λύσεις για να επικοινωνήσει και να εκφραστεί με το περιβάλλον του. Όλα αυτά, σε πολλές περιπτώσεις, τον κάνουν να νιώθει αδύναμος, ανεπαρκής αλλά και λίγος, μέσα στην δική του διαδρομή που τελικά δεν ξέρει αν βαδίζει στον σωστό ή λάθος δρόμο, γιατί ακριβώς εκεί δείχνει μπερδεμένος, ένοχος αλλά και πολλές φορές ηττημένος, μπροστά στις προσδοκίες και τις απαιτήσεις που τόσο ο ίδιος όσο και οι άλλοι επιβάλλουν. Σε αρκετές περιπτώσεις βλέποντας, ως γιατρός, την ανάγκη λύσεων στις προτάσεις των ανθρώπων που με επισκέπτονται, η αναζήτηση του ιδανικού σκοντάφτει υποκειμενικά στο τι ο καθένας θα ήθελε να ακούσει αλλά και στο τι θα έπρεπε να κάνει. Αυτό μάλιστα ενισχύεται με το ανάλογο κόστος στην ίδια την ανθρώπινη σχέση που οι ρόλοι της προκαθορίζουν σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις ένα επιθυμητό αποτέλεσμα και αυτό γιατί;

Γιατί το κόστος είναι πολύ μεγάλο εάν το λάθος επαναλαμβάνεται αλλά και τιμωρείται. Άλλωστε πολλοί άνθρωποι στο κυνήγι της τελειότητας βλέπουν την ατέλειά τους, στην προσπάθεια να ενοχοποιηθούν βλέπουν την αποφυγή τους, στην ανάγκη τους να εκφραστούν βλέπουν την απόρριψη. Ακόμη ηχεί στα αυτιά μου η φράση ενός 58χρονου πατέρα που είχε χωρίσει προ δεκαετίας να του λέει ο 25χρονος γιός του πόσο λάθος πατέρας υπήρξε γιατί ακριβώς έφυγε από το σπίτι και του στέρησε την αγάπη, όπως χαρακτηριστικά τον χρέωσε. Για αυτό και η αγάπη, που ανήμερα το Πάσχα κυριαρχεί ως η πιο σημαντική πλευρά της ζωής αλλά και η πιο μηνυματική εξέλιξή της, μας επιτρέπει να σκεφτούμε ότι κάθε φορά που η ζωή μας αντλεί δυναμικά και μας επιβάλλει καθοριστικά την στάση της, ο νους μας οφείλει να τρέφεται με λίγο από αυτήν γιατί έτσι καταλαβαίνουμε την αξία της, ζούμε από την δύναμή της και την μοιραζόμαστε με κάποιον άλλον που την χρειάζεται όσο και εμείς! Κάθε «ρούφηγμα» της αγάπης που ένα φιλί προβάλλει, όπως η συγκεκριμένη μέρα το ζητάει, δίνει μια ακόμα ανάσα απέναντι στη πνιγμονή της σκληρής πραγματικότητας, κάνοντας όλους μας να δούμε τον εαυτό μας τρυφερό, αδύναμο και μοναδικό, μέσα στο χρόνο που κυλά ανελέητα και χωρίς επιστροφή.

Η αγάπη ως λέξη, ακούγεται όπως το κουδούνισμα σε ένα σχολείο την ώρα του διαλείμματος, που τα παιδιά ξεχύνονται από τις τάξεις τους στο κενό προαύλιο για να χαλαρώσουν και να φύγουν από το καταπιεσμένο πρόγραμμα της διδακτικής ώρας που μόλις τελείωσε. Η φωνή τους και το βουητό τους δείχνουν τον αυθορμητισμό και την ανεμελιά που το διάλειμμα τους προσφέρει στα λίγα λεπτά, προτού ξαναγυρίσουν στην επόμενη δύσκολη ώρα. Και αυτό επαναλαμβάνεται συνεχώς.

Έτσι είναι και η αγάπη, μια αναγκαιότητα που δύο άνθρωποι ως εραστές, σύντροφοι και γονείς, υπόσχονται στο ιδανικό της γνωριμίας, ζουν στην πορεία του έρωτά τους και απαιτούν στα χρόνια της φθοράς του κύκλου της ζωής τους.

Το ανθρώπινο σύστημα λοιπόν, ζει μέσα από αυτή την συνεχή ανατροφοδότηση που σε πολλές περιπτώσεις χρεώνει και καταθλίβει τους ανθρώπους, όταν αισθάνονται ότι την χάνουν ή ότι δεν την εννοούν. Φαίνεται λοιπόν ότι η αγάπη είναι μία συνταγή με ημερομηνία λήξης, ή για να μην με θεωρήσετε τις Πασχαλινές μέρες κυνικό, ότι είναι μία συνταγή που χρειάζεται ανανέωση. Δεν πιστεύω ότι θα υπάρξει άνθρωπος που θα διαφωνήσει με την άποψη ότι η αγάπη δεν είναι κάτι άυλο, πνευματικό και υποσχόμενο, χωρίς την πρακτική εφαρμογή μιας πιο ρεαλιστικής βάσης που όλοι την ψελλίζουμε χαμηλόφωνα ή και λίγο πιο δυνατά:

«Σ’αγαπώ γιατί κι εσύ μ’αγαπάς»

«Δεν γίνεται εγώ να σ’αγαπώ κι εσύ να με πονάς»

«Ακόμη κι αν είναι έτσι, κάποια στιγμή θα φύγω από σένα γιατί αν μείνω, ο θάνατός μου είναι η πορεία μου…»

Ο καθένας που «παίζει» με αυτή την λέξη, ίσως την χρησιμοποιεί σαν μια τυπωμένη κάρτα αυταπόδειξης που την μοιράζει θεατρικά και ναρκισσιστικά σε αυτόν που γνωρίζει και εντυπωσιάζεται αλλά και για να αλλάξει γνώμη πολλές φορές το επόμενο πρωί. Στον άλλον όμως, έμεινε η κάρτα του και η υπόσχεσή του, μη γνωρίζοντας όμως ότι αυτός που σ’αγαπάει σήμερα, μπορεί να σε έχει ξεχάσει αύριο.

Η αγάπη μου για σένα, ξεκινάει από μένα, που πιστεύω και ως γιατρός και ως άνθρωπος, καθορίζει την ωριμότητά μου που χρειάζομαι να την επενδύσω σε σένα που έχω επιλέξει. Είναι υγιές να το ζητάω, είναι επίσης υγιές και να φύγω, αν εσύ δεν μπορείς να μου την δώσεις. Αρκεί εγώ να ξέρω τι θέλω από μένα για να σε βοηθήσω να το καταλάβεις και να σου ζητήσω να με στηρίξεις.

Η ημέρα του Πάσχα, το φιλί της αγάπης, η ανθρώπινη στιγμή του χρόνου που κυλάει. Το παιδί που σε κοιτάει και ζει μέσα από σένα, το ψυχικό σου δικαίωμα να αγαπάς και να στηρίζεις τον εαυτό σου μέσα από έναν άνθρωπο. Σήμερα όλα αυτά είναι μπροστά σου. Ζήσε τα. Σκέψου το αύριο. Φίλησε τον σύντροφό σου σήμερα. Κάνε τον να νιώσει μαζί σου και το αύριο. Όλα αυτά είσαι εσύ.