Η Παγκόσμια Ημέρα για τα Δικαιώματα του Παιδιού γιορτάζεται στις 20 Νοεμβρίου κάθε χρόνο. Είναι η ημέρα όπου ο ΟΗΕ κατοχύρωσε την Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού, που περιλαμβάνει τους παρακάτω τομείς:

Τομέας Επιβίωσης,
Τομέας Ανάπτυξης,
Τομέας Προστασίας
Τομέας Συμμετοχής.

Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού

Η Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού, υιοθετήθηκε από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στις 20 Νοεμβρίου του 1989. Είναι επικυρωμένη σε όλα τα κράτη του κόσμου, εκτός των ΗΠΑ και της Σομαλίας, ενώ στη χώρα μας επικυρώθηκε στις 2 Δεκεμβρίου 1992 με τον νόμο 2101. Πρόκειται για το πλέον αποδεκτό κείμενο για τα ανθρώπινα δικαιώματα παγκοσμίως.

Τα δικαιώματα αυτά αναφέρονται σε κάθε παιδί μέχρι την ηλικία των 18 ετών.

Στη σύμβαση υποστηρίζεται ότι όποιος έχει την φροντίδα του αλλά και το ίδιο το κράτος είναι υπεύθυνοι και υποχρεωμένοι εξίσου να το βοηθήσουν και να το διευκολύνουν να μεγαλώσει και να αναπτυχθεί, να μάθει τα δικαιώματά του και να τα διεκδικεί, καθώς και το πώς μεγαλώνοντας θα γίνει ένας ευαισθητοποιημένος στα κοινωνικά θέματα και ελεύθερος πολίτης.

Κάθε παιδί:

Έχει δικαίωμα στη ζωή.
Έχει δικαίωμα να έχει ένα όνομα – μία ταυτότητα και αυτό πρέπει να αναγνωρίζεται επίσημα από το κράτος. Έχει δικαίωμα σε μια εθνικότητα (να ανήκει σε μια χώρα).
Έχει το δικαίωμα να μένει με τους γονείς (ή γονέα) του, εκτός και αν αυτό είναι κακό για εκείνο. Έχει πάντως το δικαίωμα να ζει με μια οικογένεια που νοιάζεται για εκείνο.
Έχει το δικαίωμα να λέει τη γνώμη του και οι μεγάλοι να την ακούν και να την παίρνουν σοβαρά.
Έχει το δικαίωμα να ανακαλύπτει πράγματα και να μοιράζεται τις σκέψεις του με άλλους, μιλώντας, ζωγραφίζοντας, γράφοντας ή με οποιονδήποτε άλλο τρόπο εκτός και αν αυτός βλάπτει ή προσβάλλει άλλους ανθρώπους.
Έχει το δικαίωμα να επιλέξει τη δική του θρησκεία και τα πιστεύω. Οι γονείς του θα πρέπει να το βοηθήσουν να αποφασίσει τι είναι σωστό και τι λάθος και ποιο είναι το καλύτερο για εκείνο.
Έχει το δικαίωμα να διαλέξει τους φίλους του και να συμμετέχει ή να φτιάξει ομάδες, φτάνει αυτό να μην βλάπτει άλλους.
Έχει δικαίωμα σεβασμού στην ιδιωτική του ζωή.
Έχει το δικαίωμα να λαμβάνει πληροφορίες που είναι σημαντικές για την ευημερία του, από το ραδιόφωνο, τις εφημερίδες, βιβλία, ηλεκτρονικούς υπολογιστές και άλλες πηγές. Οι ενήλικες πρέπει να βεβαιωθούν πως οι πληροφορίες που λαμβάνει το παιδί δεν είναι βλαβερές και να το βοηθήσουν να βρει και να καταλάβει τις πληροφορίες που χρειάζεται.
Έχει το δικαίωμα να προστατεύεται από το να πάθει κακό ή να το κακομεταχειριστούν, στο σώμα ή το μυαλό.
Έχει το δικαίωμα σε ειδική φροντίδα και βοήθεια αν δεν μπορεί να ζήσει με τους γονείς του, αλλά και σε φροντίδα και προστασία αν το υιοθετήσουν ή το αναλάβει ανάδοχη οικογένεια.
Έχει δικαίωμα σε ειδική φροντίδα και βοήθεια αν είναι πρόσφυγας (εάν εξαναγκάστηκε να φύγει από το σπίτι του και ζει σε άλλη χώρα), όπως και σε όλα τα άλλα δικαιώματα αυτής της Σύμβασης.
Έχει δικαίωμα σε ειδική εκπαίδευση και φροντίδα αν έχει κάποια αναπηρία, καθώς και σε όλα τα άλλα δικαιώματα αυτής της Σύμβασης, ώστε να μπορεί να ζήσει μια ολοκληρωμένη ζωή.
Έχει δικαίωμα στην καλύτερη δυνατή φροντίδα για την υγεία του, καθαρό νερό να πιει, θρεπτικό φαγητό, ένα καθαρό και ασφαλές περιβάλλον και τις πληροφορίες που θα το βοηθήσουν να μείνει υγιές.
Έχει δικαίωμα για βοήθεια από το κράτος αν είναι φτωχό ή βρίσκεται σε ανάγκη.
Έχει δικαίωμα σε φαγητό, ρούχα, ένα ασφαλές μέρος να ζήσει και να ικανοποιούνται οι βασικές του ανάγκες. Δεν πρέπει να μειονεκτεί με τρόπο που να μην μπορεί να κάνει πολλά από τα πράγματα που κάνουν τα άλλα τα παιδιά.
Έχεις δικαίωμα σε εκπαίδευση καλής ποιότητας. Πρέπει να ενθαρρύνεται να πηγαίνει στο σχολείο μέχρι την υψηλότερη τάξη που μπορεί. Η δε εκπαίδευσή του πρέπει να το βοηθά να χρησιμοποιεί και να αναπτύσσει το ταλέντο και τις ικανότητές του. Πρέπει επίσης να το βοηθάει να μάθει να ζει με ειρήνη, να προστατεύει το περιβάλλον και να σέβεται τους άλλους ανθρώπους.
Έχει το δικαίωμα να εξασκεί τις παραδόσεις του, τη γλώσσα και τη θρησκεία του – ή όποια άλλη επιλέξει. Μειονότητες και ιθαγενείς ομάδες χρειάζονται ιδιαίτερη προστασία αυτού του δικαιώματος.
Έχει δικαίωμα στο παιχνίδι και την ξεκούραση.
Έχει δικαίωμα προστασίας από εργασία που το βλάπτει και που είναι επιβλαβής για την υγεία και την εκπαίδευσή του. Εάν εργάζεται, έχει το δικαίωμα να είναι ασφαλές και να πληρώνεται ικανοποιητικά.
Έχει δικαίωμα προστασίας από επιβλαβή ναρκωτικά και από το εμπόριο ναρκωτικών.
Έχει δικαίωμα σε μια ζωή ελεύθερη από σεξουαλική κακοποίηση.
Έχει δικαίωμα προστασίας από κάθε μορφή εκμετάλλευσης.
Κανείς δεν επιτρέπεται να το τιμωρεί με σκληρό ή επιβλαβή τρόπο.
Έχει δικαίωμα σε προστασία και ελευθερία από τον πόλεμο. Παιδιά κάτω των 15 ετών δεν μπορούν να αναγκαστούν να πάνε στο στρατό ή να συμμετέχουν σε πολέμους.
Έχει δικαίωμα σε βοήθεια αν πληγωθεί, αν παραμεληθεί ή αν το κακομεταχειρισθούν.

Στοιχεία από το Χαμόγελο του Παιδιού για το 2016

Με ένα αριθμό που σοκάρει υποδέχθηκε το «Χαμόγελο του Παιδιού», την Παγκόσμια ημέρα για τα Δικαιώματα του Παιδιού. 1.400 παιδιά κακοποιήθηκαν το 2016 στην Ελλάδα.

Όπως επισημαίνουν οι ειδικοί, σε ένα θέμα τόσο λεπτό όσο η κακοποίηση ενός παιδιού, οι αριθμοί δεν λένε πάντα την αλήθεια, καθώς τα περισσότερα περιστατικά αποκρύπτονται και δεν βγαίνουν ποτέ στην επιφάνεια.

«Το Χαμόγελο του Παιδιού» δίπλα σε κάθε παιδί θύμα βίας με στόχο την ολιστική αντιμετώπιση των φαινομένων κάθε μορφής κακοποίησης

Σύμφωνα με διεθνή στοιχεία:

Κάθε χρόνο ανάμεσα στα 500 εκ. με 1.5 δις. παιδιά σε όλο τον κόσμο έχουν υποστεί κάποια μορφή βίας (πηγή Ο.Η.Ε.)

Στην Ευρώπη υπολογίζεται ότι σε 70% με 85% των περιστατικών σεξουαλικής κακοποίησης ο θύτης είναι κάποιος που το παιδί γνωρίζει καλά και εμπιστεύεται (πηγή: Συμβούλιο της Ευρώπης)

Υπολογίζεται ότι 120 εκ. κορίτσια και 73 εκ. αγόρια έχουν πέσει θύματα σεξουαλικής βίας, και περίπου 1 δις παιδιά έχουν υποστεί φυσική τιμωρία σε καθημερινή βάση (πηγή Ο.Η.Ε.)

1 στα 3 κορίτσια και 1 στα 5 αγόρια θα κακοποιηθούν σεξουαλικά πριν φτάσουν στην ηλικία των 18 ετών (πηγή Ο.Η.Ε.)
Υπολογίζεται ότι περίπου 10 εκ. παιδιά πέφτουν θύματα σεξουαλικής εκμετάλλευσης (πηγή Ο.Η.Ε.)

1 εκ. παιδιά πέφτουν θύματα απαγωγής κάθε χρόνο, πωλούνται και εξαναγκάζονται σε παιδική πορνεία ή παιδική πορνογραφία (πηγή Ο.Η.Ε.)

Υπολογίζεται ότι 10 εκ. παιδιά έχουν εξαφανιστεί στην διάρκεια της πρόσφατης μεταναστευτικής και προσφυγικής κρίσης (πηγή: Europol)

Στην Ελλάδα βρίσκονται 2.400 ασυνόδευτοι ανήλικοι (πηγή: ΕΚΚΑ)
Το 2016 εξαφανίστηκαν 526 ασυνόδευτοι ανήλικοι και μόλις 126 εντοπίστηκαν (πηγή: ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ)

Στοιχεία από το Χαμόγελο του Παιδιού για το 2015

Η «Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή για τα Παιδιά SOS 1056», έλαβε συνολικά 784 καταγγελίες σοβαρών περιστατικών κακοποίησης παιδιών, εκ των οποίων 98% ανώνυμες και μόνο 2 % επώνυμες.

Οι καταγγελίες αφορούσαν στο σύνολο τους 1.545 παιδιά, εκ των οποίων τα 728 (47%) αγόρια, τα 663 (43%) κορίτσια, ενώ για 154 (10%) παιδιά δεν ήξεραν το φύλο τους.

Το 40% των παιδιών ήταν ηλικίας από 0 έως 6 ετών, ενώ το 48% του συνόλου των παιδιών υφίσταντο σωματική κακοποίηση. Σε ποσοστό 92% θύτες είναι οι γονείς, και οι δύο ή ένας από τους δύο.

«Το Χαμόγελο του Παιδιού» πραγματοποίησε 95 επιτόπιες παρεμβάσεις για 137 παιδιά. Μετά την παρέμβαση και τη διενέργεια κοινωνικής έρευνας, διαπιστώθηκε ότι από τα 137 παιδιά τα 112 (82%) είχαν ανάγκη άμεσης απομάκρυνσης από το οικογενειακό περιβάλλον, τα 14 (10%) υποστηρικτικών και συμβουλευτικών υπηρεσιών και τα 11 (8%) χρειάζονταν άλλη εξειδικευμένη υπηρεσία.

Από το σύνολο των παιδιών που είχαν ανάγκη απομάκρυνσης από το οικογενειακό περιβάλλον 7 (5%) παιδιά μένουν σε Σπίτια του Οργανισμού.

Στους 9 μήνες λειτουργίας του, «Το Σπίτι του Παιδιού» στήριξε 189 παιδιά, καθώς και τους γονείς ή φροντιστές τους.

Παραπομπές περιπτώσεων ή αιτήματα για θεραπεία υπήρχαν από κρατικούς και εθελοντικούς φορείς, αλλά και απευθείας από γονείς που αναζητούν βοήθεια για τα παιδιά τους και έμαθαν για το Κέντρο Ημέρας είτε από πηγές ενημέρωσης είτε από τον κοινωνικό τους περίγυρο.

Κακοποίηση των Παιδιών-Διεθνή Στατιστικά Στοιχεία για το 2015

Τουλάχιστον 1 στα 5 κορίτσια και 1 στα 10 αγόρια πέφτουν θύματα σεξουαλικής κακοποίησης πριν την ηλικία των 18, αλλά μόνο 1 στα 3 περιστατικά καταγγέλλεται (ICMEC).

Το 1% του ανδρικού πληθυσμού σε παγκόσμιο επίπεδο αναπτύσσει παιδοφιλικά κίνητρα. Με παγκόσμιο ανδρικό πληθυσμό στα 3,5 δισ. το 1% συνεπάγεται 35 εκατ. άνδρες. Ακόμα και αν αποκλείσουμε τα παιδιά από αυτό τον αριθμό, το νούμερο είναι τρομακτικό. (ICMEC Global Health Coalition). 20,9 εκατομμύρια είναι θύματα καταναγκαστικής εργασίας εκ των οποίων 4,5 εκατ. (22%) καταναγκαστικής σεξουαλικής εκμετάλλευσης (Παγκόσμιος Οργανισμός Εργασίας). 2 εκατομμύρια παιδιά έρχονται αντιμέτωπα με τη σεξουαλική κακοποίηση σε παγκόσμιο επίπεδο κάθε χρόνο (ICMEC).

Στοιχεία από την έκθεση της Unicef για τους μήνες Μάρτιο – Οκτώβριο 2014

Από το 2008 μέχρι σήμερα η Ελλάδα παρουσιάζει σχεδόν διπλάσια αύξηση στο ποσοστό παιδική φτώχειας. Πιο συγκεκριμένα:

Το ποσοστό των παιδιών που ζουν σε συνθήκες φτώχειας έχει τριπλασιαστεί. Το 1/3 του ελληνικού πληθυσμού που ζει κάτω από το όριο της φτώχειας αποτελείται από παιδιά κάτω των 18 ετών.
Σημαντικό ποσοστό μη προνομιούχων παιδιών δεν έχουν καν πρόσβαση στην ιατροφαρμακευτική κάλυψη.

Το ποσοστό των παιδιών και νέων, από 15 έως 24 ετών, που δεν έχουν πρόσβαση στην εκπαίδευση ή την εργασία έχει διπλασιαστεί, αγγίζοντας το 20%.

Η Ελλάδα βρίσκεται στις υψηλότερες θέσεις παγκοσμίως στη σωματική κακοποίηση και το σχολικό bullying, στις ηλικίες 11-15 ετών.

Στοιχεία από το Χαμόγελο του Παιδιού για το 2014

Από 1/1/2014 έως και 31/10/2014 «Το Χαμόγελο του Παιδιού» δέχτηκε 629 καταγγελίες σοβαρών περιστατικών κακοποίησης παιδιών:

Το 98,5% των καταγγελιών ήταν ανώνυμες

Οι καταγγελίες αφορούσαν συνολικά 1.254 παιδιά, από τα οποία τα 597 (47%) ήταν αγόρια, 503 (40%) κορίτσια και 157 (13%) παιδιά για τα οποία δεν ήταν γνωστό το φύλο ή η ηλικία τους.

Το 42% των παιδιών ήταν 0-6 ετών

Το 43% των καταγγελιών αφορούσε σε σωματική κακοποίηση και σε ποσοστό 91% θύτες είναι οι γονείς, και οι δύο ή ένας από τους δύο.

Στο ίδιο διάστημα, το «Το Χαμόγελο του Παιδιού» χειρίστηκε 92 περιστατικά στα οποία χρειάστηκε η επιτόπια παρέμβαση των κοινωνικών λειτουργών και ψυχολόγων του Οργανισμού.

Τα περιστατικά αφορούσαν 151 παιδιά από τα οποία:

Το 91% είχαν ανάγκη άμεσης απομάκρυνσης από το οικογενειακό τους περιβάλλον, Το 8% είχαν ανάγκη υποστηρικτικών και συμβουλευτικών υπηρεσιών και

Το 1% είχε ανάγκη άλλης εξειδικευμένης υπηρεσίας.

Από το σύνολο των παιδιών που είχαν ανάγκη απομάκρυνσης από το οικογενειακό περιβάλλον, τα 17 παιδιά (11%) μεγαλώνουν στα Σπίτια του Οργανισμού «Το Χαμόγελο του Παιδιού».

Παγκόσμια στοιχεία

1 στα 5 κορίτσια και 1 στα 10 αγόρια πέφτουν θύματα σεξουαλικής κακοποίησης πριν την ηλικία των 18, αλλά μόνο 1 στα 3 περιστατικά καταγγέλλεται (ICMEC).

20.9 εκατομμύρια παιδιά είναι θύματα καταναγκαστικής εργασίας, από τα οποία 4.5 εκ (22%) είναι θύματα καταναγκαστικής σεξουαλικής εκμετάλλευσης σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εργασίας.

2 εκατομμύρια παιδιά έρχονται αντιμέτωπα με τη σεξουαλική κακοποίηση σε παγκόσμιο επίπεδο κάθε χρόνο (ICMEC).

Πού μπορεί να απευθυνθεί ένα παιδί ή και ένας γονιός για να ενημερωθεί ή ακόμη και να ζητήσει βοήθεια;

Στους παρακάτω φορείς μπορούν να απευθύνονται παιδιά και γονείς, που θέλουν να ενημερωθούν ή και να ζητήσουν βοήθεια γύρω από την ασφάλεια, την προστασία και την ευημερία των παιδιών.

Unicef: 210 – 72.55.555, 210 – 72.52.555, [email protected]

Χαμόγελο του Παιδιού: Εθνική τηλεφωνική γραμμή για τα παιδιά SOS 1056

Συνήγορος του Παιδιού: [email protected], 213 – 13.06.703 (Γραμματεία), 800.11.32000 (γραμμή για παιδιά)

Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού: 210 – 88.46.590

www.askitis.gr