Τους προσπερνάς στους δρόμους και τους βλέπεις στην τηλεόραση χωρίς προειδοποίηση. Mπορεί να είναι η κομμώτρια που σου φτιάχνει τα μαλλιά, ο τεχνικός σε μια μεγάλη εταιρεία τηλεπικοινωνιών, ο οικοδόμος, ο γιατρός. Δουλεύουν σε πρακτορεία, εστιατόρια και μαγαζιά. Είναι αφεντικά, υπάλληλοι ή αυτοαπασχολούμενους. Είναι Ελληνόπουλα από το εξωτερικό, Έλληνες που άφησαν μια ζωή στις χώρες γέννησής τους για να ξεκινήσουν άλλη στην πατρίδα τους, Έλληνες σαν και μένα.

Η ύπαρξή μας είναι άγνωστη ανάμεσα στα πρωτοσέλιδα των πλημμυρών της μετανάστευσης από την Αλβανία, το Πακιστάν, το Αφγανιστάν, τη Συρία και αλλού, αλλά οι εκτιμήσεις τοποθετούν τον αριθμό των Ελλήνων με την Αμερικανική υπηκοότητα σε 100.000 κατοίκους που ζει στην Ελλάδα. Απ’ αυτούς είναι πρώτη γενιά, δεύτερη γενιά επαναπατριζόμενοι ή εκείνων που γεννήθηκαν στην Ελλάδα και απέκτησαν την υπηκοότητα, ενώ εργάζονται στο εξωτερικό. Το 1996 αναφέρθηκε ότι εκδόθηκαν θεωρήσεις για περίπου 60.000 Πόντιους από την πρώην Σοβιετική Ένωση που επιστρέφουν με διακανονισμό στην Ελλάδα μετά την αρχική 22.500 που εγκαταστάθηκαν το 1990.

Μερικοί ήρθαν από χώρες του πλούτου και της εξουσίας, όπως τη Γερμανία, την Αμερική, τον Καναδά και την Αυστραλία όπου η ζωή είναι σταθερή με τη ρουτίνα, σπίτι- δουλειά, δουλειά – σπίτι χώρες που δεν θα πεινάσεις, αν δεν απομακρυνθείς από τη ρουτίνα. Πολλοί αισθάνονται παγιδευμένοι από αυτή την ύπαρξη σε σχέση με την Ελλάδα που προσφέρει μια εναλλακτική λύση, μια ζωή φαινομενικά χωρίς περιορισμό, με αποτέλεσμα να επιστρέφουν με τα χρήματα και εκπαίδευση που έχουν εξοικονομήσει από τα χρόνια στο εξωτερικό. Άλλοι ήρθαν ως πρόσφυγες που προσπάθησαν να ξεφύγουν από την αναταραχή που ακολούθησε μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης. Ήρθαν για να μεγαλώσουν τα παιδιά τους στον τόπο που θα μπορούν να πουν ότι είναι δικός τους χωρίς το φόβο και την ευαισθησία της ζωής που νοιώθουν οι μειονότητες. Ανεξάρτητα από τους λόγους για την επιστροφή, όλοι φτάνουμε σε ένα σημείο της αβεβαιότητας.

Η αντίδραση προς εμάς διαφέρει από γενιά σε γενιά ανάλογα με το πού και πώς ήρθαμε. Στη δική μου εμπειρία η παλαιότερη γενιά είναι ενθουσιασμένη, είναι πιο πατριωτικη και μεγάλωσαν με τα ίδια περηφάνια που ενστάλαξε μέσα τις νεότερες γενιές των Ελλήνων τςη Διασποράς. Οι Νεολαίοι έχουν ανάμικτες αντιδράσεις από χαρά μέχρι αδιαφορία, όγω του γεγονότος ότι μεγάλωσαν σε ένα πιο σύγχρονο και κοσμοπολίτικο κλίμα . Οι ανησυχίες τους είναι για την διαφαινόμενη οικονομική κρίση και ο φόβος τους για το μέλλον, ένας φόβος που αισθανόμουν μαζί τους. Σκέφτονται να φύγουν ως μετανάστες καθώς και οι επαναπατριζόμενοι να επιστρέψουν στις χώρες γέννησής τους. Οι καλύτερες αμοιβές στο εξωτερικό πάντα αποτελούσε δέλεαρ για να πακετάρουν και να φύγουν.

Με όση υπερηφάνεια έχουμε, η αλήθεια είναι ότι μεγαλώσαμε αλλιώς με διαφορετικές εμπειρίες και τους τρόπους που αντλήθηκαν από μια ζωής στο εξωτερικό. Οι διαφορές μας τονίζονται από τα ξένα ονόματα ή από την βαριά προφορά που συχνά χλευάζεται από τους ντόπιους όπως αυτή της Ελληνο-Αμερικάνας Καλομοίρας Σαράντη, της διαγωνιζόμενης τραγουδίστριας στο Fame Story 3 και εκπρόσωπου της Ελλάδα στη Eurovision 2008 που είπε ότι απεχθανόταν τα Greeklish. Για τους ντόπιους Έλληνες οι μικρές διαφορές μας είναι πώς αρκετές φορές μας χαρακτηρίζουν ανάλογα με τις χώρες που μεγαλώσαμε και δημιουργούν καινούριων α φυλετικά ονόματα όπως ο Αυστραλός, η Καναδέζα, τα Ρωσοπόντιακια. Είναι μια παράδοση του εντοπισμού που εκτείνεται πίσω 3.000 χρόνια στις ημέρες των Σπαρτιατών Αθηναίων και των Μακεδόνων. Οι προσπάθειες που κάνουμε να ξεφύγουμε από αυτές τις ετικέτες είναι μάταιες επειδή έχουμε συνηθίσει σε δύο πολιτισμούς και πιστεύουμε ότι θα συγχωνευθούν με την κουλτούρα που ασκούνται από τους Έλληνες μετανάστες και πρόσφυγες στο εξωτερικό. Είναι η ύπαρξη που ζούμε τώρα και στην Ελλάδα, ούτε καλό ούτε κακό, αλλά εκφράζεται τόσο εύστοχα μέσα από τα προφητικούς στίχους του Ελληνικού τραγουδιού του Στέλιου Καζαντζίδη «στα ξένα είμαι Έλληνας και στην Ελλάδα ξένος».

Βιογραφικό του Endy: Γεννήθηκα στην Αμερική στον πολιτεία του Connecticut. Eίμαι πρώτης γενιάς Έλληνας Αμερικανός, από γονείς που κατάγονται από τη Ρόδο. Ως πρώτης γενιάς Έλληνας δεν είχα πλήρως αφομοιωθεί στην Αμερικανική παράδοση και έζησα ως εξωτερικός παρατηρητής γι αυτό και στο σχολείο διάλεξα να σπουδάσω δημοσιογράφος. Σπούδασα στο Manchester Community College και έκανα την πρακτική μου με το Journal Inquirer (εφημερίδα),γράφοντας για το κομητεία του Tolland. Aργότερα, ο εκδότης μου με προσέλαβε για εργασία freelancing σε διαφορετικά τμήματα όπως Business, Technology, και Living/Lifestyle, αλλά το πάθος μου είναι η Ελλάδα και οι Έλληνες, η κοινωνία και η πολιτική που τους επηρεάζει. Για το λόγο αυτό, πέταξα τη ζωή μου στην Αμερική και επέστρεψα πίσω στην Ελλάδα με την αφθονία των αμφιβολιών, τις ανησυχίες και τους φόβους κυρίως από τους φίλους και την οικογένεια μου που δίνουν μεγάλη έμφαση την οικονομική κρίση. Όμως νιώθω ότι έκανα την καλύτερη απόφαση γιατί εδώ στην Ελλάδα χτυπάει η καρδιά μου.

* Η Πόρτα θα δημοσιεύει κείμενα του Αναστάση. Του ευχόμαστε ολόψυχα καλή διαμονή στην Ελλάδα!