*Ο κ. Ευάγγελος Στεργιούλης* είναι Διδάκτωρ Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου και Υποστράτηγος ε.α. της Ελληνικής Αστυνομίας.

Τα αποκαλούμενα «παιχνίδια θανάτου» στο διαδίκτυο κεντρίζουν ολοένα και περισσότερο το ενδιαφέρον της παγκόσμιας κοινής γνώμης και η συνεχής προβολή τους από ταινίες και μέσα κοινωνικής δικτύωσης συντελούν σταδιακά στη δημιουργία ενός άκρως επικίνδυνου κοινωνικού φαινομένου με απρόβλεπτες συνέπειες. Αυτή η νέα και εξαιρετικά επικίνδυνη διάσταση του φαινομένου που αναπτύσσεται και διαχέεται ταχύτατα σε όλα τα κοινωνικά στρώματα, κορυφώνεται στις μέρες μας με την νοτιοκορεάτικη σειρά του Netflix επονομαζόμενη ως «το παιχνίδι του καλαμαριού-squid game», το οποίο έχει ξεπεράσει κάθε προσδοκία των δημιουργών του από πλευράς τηλεθέασης.

Οι σεναριογράφοι αυτής της σειράς βασίζονται στις παθογένειες που αντιμετωπίζουν οι σύγχρονες κοινωνίες του δυτικού κόσμου  όπως η  φτώχεια, οι κοινωνικές ανισότητες, τα οικονομικά αδιέξοδα κλπ, δελεάζοντας με αυτόν τον τρόπο το ακροατήριο τους και επιτυγχάνοντας έτσι υψηλούς δείκτες τηλεθέασης, χωρίς όμως να προτείνουν και να προβάλλουν την αντιμετώπιση τους μέσω της ορθής λογικής και της κριτικής προσέγγισης. Αντιθέτως, στα σενάρια τους εμπεριέχονται και προβάλλονται ακραίες παρεμβάσεις με κυρίαρχο στοιχείο την άσκηση κάθε μορφής βίας. Οι συμμετέχοντες συγκρούονται χωρίς καμία απολύτως ηθική αναστολή, χωρίς κανένα απολύτως σεβασμό σε ανθρώπινες αξίες, ούτε ακόμη και αυτής της ίδιας της ανθρώπινης ζωής, με απώτερο σκοπό την κατάκτηση ενός χρηματικού ποσού.

Και εδώ έγκειται η επικινδυνότητα του φαινομένου. Παρότι αυτές οι τηλεοπτικές σειρές προβάλλουν μια εικονική πραγματικότητα, το κοινό τις υποδέχεται με φρενήρη ενθουσιασμό γεγονός που δίνει το έναυσμα σε διάφορους επιτήδειους να επιχειρούν, με τη χρήση των κοινωνικών μέσων, την οργάνωση παρεμφερών επικίνδυνων παιχνιδιών σε πραγματικό χρόνο. Μάλιστα, η  επικινδυνότητα του φαινομένου οξύνεται ακόμη περισσότερο καθόσον τα εν λόγω παιχνίδια απευθύνονται στα νεανικά στρώματα της κοινωνίας, δημιουργώντας έτσι μια νέα αντίληψη της κοινωνικής πραγματικότητας ιδιαιτέρως καταστροφική για την κοινωνική συνοχή και αλληλεγγύη.  Σε συνδυασμό και με την υφιστάμενη πρακτική αδυναμία αποτελεσματικής αστυνόμευσης της χαώδους κατάστασης που επικρατεί στο διαδίκτυο, η επικινδυνότητα του νέου αυτού σαθρού κοινωνικού φαινομένου προϊδεάζει αρνητικά το μέλλον της ανθρώπινης κοινωνίας διότι αποδομείται ολόκληρο το ηθικό και αξιακό σύστημα.

Εν ολίγοις, πρόκειται για ένα νέο και άκρως επικίνδυνο κοινωνικό φαινόμενο μέσα από το οποίο εκδηλώνεται η ανθρώπινη βαρβαρότητα και ο ευτελισμός της ανθρώπινης ύπαρξης με συγκαλυμμένη μορφή, παραπέμποντας έτσι στα προφητικά λόγια του μεγάλου ποιητή μας: «Είναι η βαρβαρότητα. Τη βλέπω να έρχεται μεταμφιεσμένη κάτω από άνομες συμμαχίες και προσυμφωνημένες υποδουλώσεις…για την καθυπόταξη του ανθρώπου. Για τον πλήρη εξευτελισμό του. Για την ατίμωσή του».

Είναι γεγονός ότι η ελληνική κοινωνία μεταλλάσσεται συνεχώς από τα μέσα της δεκαετίας του ’90 απομακρυνόμενη ολοένα και περισσότερο από την παραδοσιακή της μορφή και δέχεται καθημερινά την καταλυτική επίδραση των νέων τεχνολογιών και των κοινωνικών μέσων που προωθούν και προάγουν νέα πρότυπα συμπεριφορών και αντιλήψεων. Ο τεράστιος, λοιπόν, κοινωνικός αντίκτυπος του εν λόγω φαινομένου και η καταλυτική του επιρροή ειδικά στους νέους, πρέπει να απασχολήσει σοβαρά τους αρμόδιους κρατικούς φορείς προκειμένου να ληφθούν αποτελεσματικά νομοθετικά μέτρα και να προγραμματισθούν κοινωνικές παρεμβάσεις, στο οικογενειακό και κυρίως στο σχολικό περιβάλλον, με απώτερο σκοπό την ενημέρωση και την πρόληψη.-

*Ο Ευάγγελος Στεργιούλης είναι Διδάκτωρ Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου και Υποστράτηγος ε.α. της Ελληνικής Αστυνομίας. Υπηρέτησε στην έδρα της Ευρωπαϊκής Αστυνομικής Υπηρεσίας-Europol, στη Χάγη, και διετέλεσε προϊστάμενος των Εθνικών Υπηρεσιών Interpol και Europol της Ελλάδας. Έχει διδάξει στις Ακαδημίες της Ελληνικής και Κυπριακής Αστυνομίας καθώς και στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου.