Μαρία Καρχιλάκη

Αιφνιδιαστικά, μόλις λίγες ώρες μετά την έναρξη της Γενεύης 3 -δηλαδή του νέου γύρου συνομιλιών για την ειρήνευση στη Συρία- ο Πούτιν ανακοίνωσε ότι αποσύρει το μεγαλύτερο μέρος των ρωσικών δυνάμεων που είχε στείλει για να συνδράμουν το καθεστώς της Δαμασκού, καθώς, όπως είπε, «η κύρια αποστολή τους επετεύχθη».

Η απόσυρση ξεκινά σήμερα, ημέρα κατά την οποία συμπληρώνονται πέντε χρόνια πολέμου στη Συρία.

Η Ουάσιγκτον δεν είχε ενημερωθεί για την απόφαση της Μόσχας. Ο ίδιος ο Άσαντ το πληροφορήθηκε λίγο πριν από την επίσημη ανακοίνωση, κατά τη διάρκεια τηλεφωνήματος που δέχτηκε από τον Πούτιν. «Δεν υπάρχει ρήγμα στις σχέσεις Συρίας – Ρωσίας» έσπευσε να δηλώσει η Δαμασκός.

Γιατί η Προεδρία της Συρίας έβγαλε αυτήν την ανακοίνωση; Γιατί ο Βλαντιμίρ Πούτιν αποσύρει τις δυνάμεις του; Γιατί τώρα;

Η στρατιωτική εμπλοκή της Μόσχας στη Συρία

Δυτικοί διπλωμάτες πιθανολογούν ότι προσπαθεί να πιέσει τον Άσαντ να διαπραγματευτεί για να τελειώσει ο πόλεμος που έχει ήδη στοιχίσει τη ζωή σε τουλάχιστον 250.000 ανθρώπους κι έχει προκαλέσει τη μεγαλύτερη προσφυγική κρίση μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Τη γνώμη τους ενισχύει η άποψη ότι στην πραγματικότητα η Μόσχα έχει μικρή επιρροή στον Μπασάρ αλ Άσαντ. Όπως απεκάλυψαν πρόσφατα οι Φαϊνάνσιαλ Τάιμς, ο Πούτιν είχε στείλει, στα τέλη του 2015, στη Δαμασκό τον επικεφαλής της στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφοριών, στρατηγό Ιγκόρ Σέργκουν -ο οποίος πέθανε κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες λίγες εβδομάδες αργότερα- για να του διαμηνύσει πως έχει έρθει η ώρα να παραιτηθεί για να διευκολύνει τη διαδικασία πολιτικής διευθέτησης. Οργισμένος ο Σύρος Πρόεδρος, αρνήθηκε. Το Κρεμλίνο, παρά τη μεγάλη ενόχλησή του, συνέχισε τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Συρία. Ο λόγος; Κατά τον Ντμίτρι Τρενίν, επικεφαλής του Κέντρου Κάρνεγκι στη Μόσχα -ο ίδιος για τον οποίον είχε εξαρχής αποφασίσει να εμπλακεί: Όχι για να κρατήσει τον Άσαντ στην εξουσία αλλά για να φέρει τους Αμερικανούς σε τέτοιο σημείο ώστε να αναγνωρίσουν ότι η Ρωσία έχει κομβικό ρόλο στη διευθέτηση της σύγκρουσης.

Ακόμη ένα στοιχείο που συνηγορεί υπέρ αυτού του σκεπτικού, είναι ότι η πεντάμηνη ρωσική στρατιωτική εμπλοκή στη Συρία πριμοδότησε μεν με εδαφικά κέρδη τον Άσαντ για να ξαναγίνει υπολογίσημος αντίπαλος, αλλά όχι σε τέτοιο βαθμό ώστε να είναι σε θέση να κερδίσει τον πόλεμο· με άλλα λόγια, δεν χάνει, αυτή τη στιγμή, ούτε κερδίζει, όμως. Δίχως τη Ρωσία, λοιπόν, που αποσύρεται, κινδυνεύει να βρεθεί στην αμέσως προηγούμενη κατάσταση όπου η μία ήττα διαδέχετο την άλλη.

Ποια πραγματιστική λύση απομένει; Η Γενεύη 3 που μόλις ξεκίνησε και της οποίας έχει προηγηθεί εκεχειρία -εύθραυστη, δίχως οι παραβιάσεις να λείπουν, αλλά η μόνη στη διάρκεια του πενταετούς πολέμου- στην επίτευξη της οποίας συνεισέφερε και η Μόσχα. «Plan B δεν υπάρχει», ξεκαθάρισε ο μεσολαβητής του ΟΗΕ, Σταφάν ντε Μιστούρα: Συνομιλίες ή πόλεμος.

* Το άρθρο απηχεί τις απόψεις του συντάκτη του. Δημοσιεύεται και στο cnn.gr

The article expresses the views of the author

iPorta.gr