Οι βομβαρδισμοί της Δύσης στο Ιράκ και την Συρία αναγγέλουν μία εκστρατεία μακράς διαρκείας ενάντια στην ισλαμική Κρατική Οργάνωση. Η ρητορική γίνεται όλο και πιο επικίνδυνη όσο οι ΗΠΑ συγκεντρώνουν μία εξαιρετικά ετερόκλητη συμμαχία με περιφέρεια σκοτεινές αντικειμενικές πολιτικές.

Ας μην γελιόμαστε. Είναι σε μία αναθέρμανση του «πολέμου ενάντια στην τρομοκρατία» στην Εγγύς Ανατολή, σε ευθεία γραμμή της σταυροφορίας που έθεσε σε κίνηση ο πρόεδρος George W. Bush την επαύριον των επιθέσεων της 11ης Σεπτέμβρη 2001. Στην διάρκεια της ανόδου του στον Λευκό Οίκο, ο Μπαράκ Ομπάμα αναθεωρούσε εκ των πραγμάτων την κατάσταση μετά τις χτυπητές αποτυχίες που είχε υποστεί η Αμερικανική πολιτική στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν. Η κυβέρνησή του εξόρισε την φράση “πόλεμος κατά της τρομοκρατίας” και, το βασικότερο, είχε δεσμευτεί να απομακρύνει εντελώς τις ΗΠΑ από αυτά τα δύο τέλματα. Εν τέλει, η Ουάσινγκτον “περιστρεφόταν” προς την Ασία με την ελπίδα να ξεχάσει για λίγο την “Μέση Ανατολή, μέση του πουθενά”, αυτή την “Εγγύς Ανατολή στην μέση του πουθενά” που περιέγραφε ένας αμερικανός ειδικός: η περιοχή, αν εξαιρέσουμε το πετρέλαιο, δεν παρουσίαζε πλέον μεγάλο στρατηγικό ενδιαφέρον.

Όμως οι κρίσεις ανακαλούνταν καθημερινά στην κυβερνητική Αρχή, και η Ουάσινγκτον δεν αποσύρθηκε. Μάρτυρες για τούτο η όλο και συχνότερη χρήση βομβών και στοχευμένων επιθέσεων στο Πακιστάν, στην Υεμένη και στην Σομαλία, η συνέχιση του στρατοπέδου του Γκουαντανάμο, η διατήρηση μίας μεραρχίας στο Αφγανιστάν, η ανανεωμένη υποστήριξη στο Ισραήλ κατά την επίθεσή του στην Γάζα το καλοκαίρι του 2014…

Ο λόγος του Ομπάμα την 10η Σεπτέμβρη 2014 που ανήγγειλε στρατιωτικές επιχειρήσεις ενάντια στην ισλαμική Κρατική Οργάνωση στο Ιράκ όπως και στην Συρία σηματοδοτεί την έναρξη, όχι για να καταστρέψει αυτή την δύναμη του ισλαμικού εξτρεμισμού, αλλά μίας κλιμακωτής εφόδου της οποίας κανείς δεν μπορεί να προκαθορίσει τον ορισμό και την έκβαση. Ο αμερικανός πρόεδρος απονέμει προνόμια στο στρατιωτικό όραμα προς βλάβη της πολιτικής δράσης. Συνεκτιμά επιπλέον πιο αποτελεσματικά τα εμπόδια απ’ ό,τι ο Μπους, κάτι που εξηγεί την θέλησή του να παρουσιάζει προς τα έξω την δράση του ως θεμελιωμένη σε μία διεθνή συναίνεση. Απαλλασσόμενο των ευθυνών του, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ υιοθέτησε την 19η Σεπτέμβρη 2014 μία διακήρυξη επαρκώς συγκεχυμένη για να είναι η Ουάσινγκτον σε θέση να την θεωρεί ως πράσινο φως στην στρατιωτική της μεσολάβηση και καμμία κυβέρνηση να μην προβάλλει τις ενστάσεις της.

Εκ πρώτης όψεως, η συμμαχία των Κρατών ενάντια στην ισλαμική Κρατική Οργάνωση παρουσιάζεται προς τα έξω πιο φοβερή από εκείνη που ορθώθηκε πριν από λίγο καιρό ενάντια στο καθεστώς του Μουαμάρ Καντάφι. Στην διάρκεια της συνδιάσκεψής του στο Νιούπορτ (Pays de Galle), στις 4 και  Σεπτέμβρη 2014, το ΝΑΤΟ ανακοίνωσε τον «πυρήνα» της συμμαχίας ενάντια στην ισλαμική Κρατική Οργάνωση, μαζί με δέκα χώρες μεταξύ των οποίων η Γαλλία, οι ΗΠΑ και η Τουρκία. Στο Παρίσι, την 1η Σεπτέμβρη, είκοσι έξι Κράτη έδωσαν τις εγγυήσεις τους για την κατ’ αρχήν συμμετοχή τους σε αυτή την εκστρατεία, μεταξύ των οποίων τα μέλη του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου, η Ρωσία και η Κίνα. Η Αλγερία, τόσο επιφυλακτική ενώπιον των δυτικών παρεμβάσεων στην περιοχή, υποστηρίζει την συμμαχία στο Ιράκ. Ακόμη και το Ιράν, που δεν είναι σύμμαχος, θεωρεί την ισλαμική Κρατική Οργάνωση και τις φλεγόμενες επιπλήξεις ενάντια στους Σιΐτες ως θανάσιμο κίνδυνο.

Στο θρησκευτικό πλάνο, το Al-Azhar (Αλ-Αζάρ) στο Κάϊρο και το Συμβούλιο των μεγάλων ουλεμάδων (ερμηνευτών του Κορανίου) της Σαουδικής Αραβίας στο Ριάντ (Riyad) ενθαρρύνανε προς αυτή την λογική, το τελευταίο μάλιστα καταγγέλλοντας όχι μόνο την ισλαμική Κρατική Οργάνωση, αλλά επιπλέον την Χεζμπολλά (Hezbollah), τους χουθίστες της Υεμένης και τις πολιτοφυλακές των Σιϊτών του Ιράκ. Ακόμη και το 1990-1991, στην διάρκεια του πολέμου που ακολούθησε την εισβολή του Κουβέϊτ από τον Σαντάμ Χουσεΐν, δεν είχε σχηματιστεί μία συμμαχία τόσο ομόφωνη .

 Παναγιώτης Δελλής