Βαγγέλης Παυλίδης 

Στο ψηλότερο σημείο του Θα, 2 περίπου χιλιόμετρα βόρεια και ανατολικά της Λαχανιάς, στέκονται ακόμα τα ερείπια μιας βίγλας, ενός μεσαιωνικού πύργου της εποχής του Μεγάλου Μάγιστρου degl’ Orsini ή του διάδοχού του Pierre d’ Aubusson, στο δεύτερο μισό του 15ου αιώνα.

Ο πύργος αποτελούσε μέρος του αμυντικού δικτύου από παρόμοια παρατηρητήρια που ύψωσαν οι Ιππότες του Αη Γιάννη γύρω στο νησί. Σε οπτική επαφή μεταξύ τους, οι πύργοι μπορούσαν να στείλουν σήματα με φωτιά ή καπνό ο ένας στον άλλο και, σε ελάχιστο χρόνο, να ειδοποιήσουν σε περίπτωση εισβολής ή άλλου κινδύνου. Η βίγλα του Θα έχει οπτική επαφή με το σπουδαίο κάστρο του Ασκληπιού, και τους ανάλογους πύργους στο Γεννάδι, το Κιοτάρι, τους Πεύκους και το Ακρωτήριο Γκίνας. Προς το Νότο βλέπει την Λαχανιά όπου υπήρχε κάστρο, και τη Βίγλα στο Πλημμύρι.

Ο γιατρός και ιστορικός Johannes Hedenborg που επισκέφτηκε τη Ρόδο στα μέσα του 19oυ αιώνα, μας λέει πως η βίγλα είχε ήδη μερικά κατεδαφίστει τα χρόνια εκείνα και οι πέτρες είχαν χρησιμοποιηθεί στο χτίσιμο του καθολικού της διπλανής μονής του Αγίου Γεωργίου του Θα. Στο βιβλίο του, μάλιστα, έχει και σχέδιο του πύργου.

Στα χρόνια που πέρασαν απο τότε φαίνεται πως ο πύργος του Θα δεν υπέστει μόνο την φθορά του χρόνου και την έλλειψη συντήρησης μα και τροφοδότησε με πελεκητές πέτρες διάφορα κτίσματα ή κατασκευές της περιοχής.

Στις μέρες μας, τουλάχιστον ένα τμήμα του στεκόταν σε ύψος αρκετών μέτρων μέχρι που πολύ πρόσφατα εξαφανίστηκε κι αυτό χωρίς κανείς να το καταλάβει, πολύ πιθανό με τους ίδιους τρόπους που χάθηκε κι ο υπόλοιπος πύργος -την φυσική φθορά και το ανθρώπινο χέρι.

Είναι κρίμα, μα και εξοργιστικό θα έλεγα, που η αντικειμενική αδυναμία της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας να παρέμβει λόγω της γνωστής έλλειψης πόρων και προσωπικού -κάτι που εξ άλλου εμποδίζει την καλή λειτουργία των περισσότερων υπηρεσιών του κράτους- σε συνδυασμό με την ανθρώπινη άγνοια και ασυδοσία εξαφανίζουν κομμάτια της ιστορίας μας “όχι μ’ ένα μπαμ αλλά με ένα κλαψούρισμα” (“…Not with a bang but a whimper…”), για να θυμηθούμε τον

T.S. Eliot.

* Το άρθρο απηχεί τις απόψεις του συντάκτη του. 

The article expresses the views of the author

 iPorta.gr