Νίκος Βασιλειάδης
(Συντονιστής “Κέντρων Δια Βίου Μάθησης”
Υπεύθυνος Επικοινωνίας – Δημοσιότητας)

Ένας από τους σημαντικότερους ιστορικούς ερευνητές ο Γάλλος ιστορικός ερευνητής του Μεσαίωνα Ζακ Λε Γκοφ ανάμεσα στα πολυάριθμα βιβλία του έγραψε και ένα βιβλίο που απευθύνεται στα παιδιά: Ο Μεσαίωνας, μια ιστορία για παιδιά. Στον πρόλογο του βιβλίου του εξηγεί γιατί έγραψε το βιβλίο αυτό, λέγοντας πως «προκειμένου να κατανοήσουμε καλύτερα την εποχή στην οποία ζούμε, είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε το παρελθόν».

Και συμπληρώνει πολύ χαρακτηριστικά πως : «άλλωστε, ο Μεσαίωνας υπήρξε η εποχή κατά την οποία οικοδομήθηκε η Ευρώπη» αφού ο Λε Γκοφ στην σκοτεινή περίοδο του μεσαίωνα περιλαμβάνει όλο το χρονικό διάστημα μέχρι και την έναρξη της Βιομηχανικής Επανάστασης τον 18ο αιώνα. Ο Λε Γκοφ με πολύ απλό και κατανοητό τρόπο μας δίνει το πλαίσιο της εξάπλωσης του Χριστιανισμού, της αναχαίτισης των μωαμεθανών, της φεουδαρχίας, τα κάστρα, τους ιππότες τους μοναχούς τους αιρετικούς την ιερά εξέταση, τις καταδίκες στην πυρά, τις Σταυροφορίες την λογική που υποτάσσεται στην πίστη και τον φόβο που πηγάζει από την άγνοια, τους διωγμούς των Εβραίων, τους λοιμούς, τη λέπρα και τη πανώλη.

Ανάμεσά σε αυτή την εφιαλτική και μαύρη περίοδο της ανθρώπινης ιστορίας κάπου υπάρχουν και οι πρώτοι ανθρωπιστές, ο Δάντης και η Θεία Κωμωδία, ο Γουτεμβέργιος, ο Γαλιλαίος, Ο Λεονάρντο ντα Βίντσι, η ίδρυση των πρώτων πανεπιστημίων, η γεμάτη υποσχέσεις Αναγέννηση η πρόοδος στις επιστήμες, η βελτίωση της θέσης της γυναίκας στην κοινωνία, τα πρώτα μηνύματα για τα ανθρώπινα δικαιώματα απέναντι σε κοινωνία σκοταδισμού, βίας και θρησκοληψίας, μια κοινωνία υποτελών χωρίς αξία ανθρώπινων ψυχών.

Για τον Ζακ Λε Γκοφ η Γέννηση της Ευρώπης είναι η περίοδος αυτή του σκοτεινού Μεσαίωνα «η εποχή που αποτέλεσε την αποφασιστική στιγμή της γέννησης, των παιδικών και νεανικών χρόνων της Ευρώπης». Εκεί βρίσκονται, οι βάσεις για τα σημαντικότερα συστατικά στοιχεία που συγκροτούν την ευρωπαϊκή ιδέα και σε αυτές τις μεσαιωνικές κοινωνίες οικοδομήθηκε η σύγχρονη Ευρώπη, μέρος της οποίας θέλουμε να είμαστε χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι άνθρωποι εκείνων των αιώνων είχαν ποτέ διανοηθεί ή είχαν καμιά διάθεση να οικοδομήσουν μια ενωμένη Ευρώπη αλλά έθεσαν τις βάσεις για την θεμελιακή ευρωπαϊκή πολυμορφία, το ανακάτεμα των πληθυσμών, αλλά και τις διαιρέσεις και τις μεγάλες αξεπέραστες αντιθέσεις μεταξύ Δύσης-Aνατολής/Nότου-Bορρά.

Αν δεχτούμε τον Ζακ Λε Γκοφ τότε αυτό που από μερικούς σήμερα προβάλλει ως πολιτικό επιχείρημα με την ονομασία Ευρωπαϊκός «πολιτισμός, είναι μια αρρώστια εμποτισμένη από το μικρόβιο του οικονομικού ανταγωνισμού, της ισχύ, της εκμετάλλευσης, της εξουσίας και του κρυφού εθνικισμού που εισβάλλει παντού προκειμένου να αποδυναμώσει τα κοινωνικά δικαιώματα επιβάλλοντας την οικονομική βία στους εξαρτώμενους και οικονομικά πιο αδύναμους λαούς.

Όσοι ακόμη πιστεύουν σε αυτή την ενοποιημένη αυταπάτη δεν έχουν παρά να αφουγκραστούν τα λόγια του Φιλόσοφου Μπερνάρ-Ανρί Λεβύ – συνεργάτη του Φρανσουά Μιττεράν – που φωνάζει για τον σύγχρονο Ευρωπαίο πολίτη λέγοντας πως « ανυποψίαστος για την άβυσσο των άγριων πραγματικοτήτων που μαίνονται κάτω από τις «ωραίες» εννοιοποιήσεις του, στην προσπάθειά του να κατανοήσει την τρομερή κρίση στην οποία βουλιάζει ανέκκλητα η ανθρωπότητα του καιρού του, και μαζί της ο ίδιος, πέφτει θύμα μιας ιδιαζόντως φιλοσοφικής αυταπάτης, όπως αναμφίβολα έπεσαν πολλοί άλλοι τής συντεχνίας του πριν από αυτόν…»

Όμως για σταθείτε….Όπως είπε και ο Μαρξ, «οι φιλόσοφοι έχουν απλά ερμηνεύσει τον κόσμο με διάφορους τρόπους. Άρα το θέμα είναι απλά… να τον αλλάξουμε»…

* Το άρθρο απηχεί τις απόψεις του συντάκτη του.

The article expresses the views of the author

iPorta.gr