Μπορεί η κυβέρνηση της Αθήνας να παλινδρομεί ανάμεσα στην εθνοκάθαρση ή τη γενοκτονία των Ποντίων, ανάλογα με τις έξωθεν εντολές, αλλά ο Ελληνισμός του Τορόντο δε θυσιάζει την ιστορία στο βωμό της διπλωματίας. Δεν είναι άλλωστε η πρώτη φορά που παρεμβαίνει η Αθήνα: πριν από μερικά χρόνια η εδώ επιτροπή για την αναγνώριση της γενοκτονίας των Ελλήνων (αποτελούμενη από δικηγόρους, ιστορικούς και άλλους αρμόδιους), είχε συντάξει ένα πολυσέλιδο πόρισμα με αποδεικτικά στοιχεία και είχε πείσει τους καναδούς βουλευτές να ψηφίσουν την αναγνώριση. Αλλά λίγο πριν από την ψηφοφορία πήρε εντολή από την Αθήνα –όπως γνωρίζουμε υπεράνω πάσης αμφιβολίας – να «αναβάλει προσωρινά» κάθε ενέργεια για λόγους στρατηγικής. Το «προσωρινά» συμπλήρωσε 20 χρόνια, γιατί ποτέ δεν υπάρχει τέλος στο πόσο άψογη μπορεί να είναι μια «άψογη στάση». Έτσι η Ελλάδα έχασε την ευκαιρία να αναγνωριστεί η γενοκτονία από μια μεγάλη χώρα, μια από τις G7, σε διεθνές επίπεδο.

Την ίδια εποχή όμως ο Ελληνισμός του Τορόντο πέτυχε να αναγνωριστεί από τον τότε Δήμο του East York Toronto η γενοκτονία των Ποντίων και μάλιστα να δοθεί ειδικός χώρος στο προαύλιο του Δήμου όπου χτίστηκε και το σχετικό μνημείο: μια ποντιακή λύρα με χορδές της τις ραβδώσεις ενός ιωνικού κίονα.

Τις μέρες αυτές η αναγνώριση επεκτάθηκε σε όλο το Δήμο του Μητροπολιτικού Τορόντο, έναν από τους μεγαλύτερους στη Βόρεια Αμερική, με πρωτοβουλία των ελληνικής καταγωγής συμβούλων Δημήτρη Καρύγιαννη και Μαρίας Φραγκεδάκη και φυσικά με την υποστήριξη της Αδελφότητας Ποντίων και όλου του Ελληνισμού.

Είναι μια μεγάλη νίκη που ήρθε στην πιο κατάλληλη στιγμή: λίγες μέρες πριν από την επέτειο της Γενοκτονίας των Ποντίων στις 19 Μαΐου.

Έχω συναντήσει το Δημήτρη Καρύγιαννη αρκετές φορές και δε θεωρείται άδικα ο ακτιβιστής της καναδικής πολιτικής ζωής. Με δική του πρωτοβουλία και με συμπαράσταση των άλλων 3 ελληνοκαναδών βουλευτών πέτυχε πριν αρκετά χρόνια την αναγνώριση της γενοκτονίας των Αρμενίων (οι Αρμένιοι δεν είχανε εκλέξει βουλευτή στο Κοινοβούλιο) παρά την κινδυνολογία του τότε υπουργού οικονομικών ότι μια τέτοια αναγνώριση θα κόστιζε στον Καναδά, όπως απειλούσε η Τουρκία- ένα δις δολάρια από την ακύρωση της κατασκευής του μετρό στην Άγκυρα από την καναδική εταιρεία Bombardier de Havilland (γνωστή σε μας από τις πυροσβεστικές «καναδέζες»). Ο Καναδάς δε βάζει τα οικονομικά πάνω από την αλήθεια και ψήφισε υπέρ της αναγνώρισης με ψήφους 153 υπέρ και 68 κατά. Ο ίδιος ο Δημήτρης μου είχε δείξει κάποτε μια παλιά ταυτότητά του, που στον τόπο καταγωγής έγραφε «πρόσφυξ».

Μιλώντας για την καναδική εταιρεία Χρυσού στη Χαλκιδική είχε πει «Νιώθω ντροπή που είμαι μέλος της Καναδικής Βουλής όταν επιτρέπει τόσο άσχημες συνθήκες για τα μεταλλεία καναδικών εταιριών σε τρίτες χώρες». Όλα αυτά εξηγούν την πάλη του Δημήτρη να αναγνωριστεί η γενοκτονία των Ποντίων από το Δήμο Μείζονος Τορόντο σχεδόν με ομοφωνία (39 υπέρ, 2 κατά). Όσο για τη νεαρή σύμβουλο, συμπατριώτισσα Μαρία Φραγκεδάκη, ακόμα και το κρητικό όνομά της δείχνει την μαχητικότητά της!

Όλα αυτά δηλώνουν πόσα μπορεί να πετύχει ο Ελληνισμός όταν είναι ενωμένος και δραστήριος. Ο ίδιος Δήμος ακόμα και πάρκο και προτομή του Μεγάλου Αλεξάνδρου δώρισε στην ελληνική ομογένεια – ερχόμενος σε μαχητική αντίδραση με την ίδια την κυβέρνηση του Καναδά που έχει αναγνωρίσει τα Σκόπια ως Μακεδονία. Εδώ και πάλι ο Δημήτρης ως βουλευτής τα ονόμαζε Σκόπια δεχόμενος πολλές καταγγελίες ότι παραβιάζει τις αποφάσεις της χώρας. Μακάρι όλοι να παραβίαζαν το νόμο βάζοντας την ιστορία πριν από την πολιτική – σαν παράδειγμα θα είχαμε από καιρό στην Ελλάδα τα Μάρμαρα του Παρθενώνα.

Για να γίνουν αυτά χρειάζεται δυναμική ηγεσία και δραστήριος λαός. Ποιο από τα δυο λείπει στην Ελλάδα και σε τι βαθμό το καθένα δεν ξέρω. Ίσως το ένα, ίσως και τα δύο.