Το μόνο προνόμιο που έχει το ανθρώπινο γένος απέναντι στους άλλους οργανισμούς είναι το να λέει σαχλαμάρες. Λέγοντας σαχλαμάρες είναι ο τρόπος που φτάνει κανείς στην αλήθεια. Λέω σαχλαμάρες, άρα είμαι άνθρωπος.
Fyodor Dostoyevsky
Να πω τώρα πως το ίδιο σκεφτόμουν κι εγώ πολύ πριν πέσουν στην αντίληψή μου τα λόγια του Ντοστογιέφσκι, θα με πιστέψετε; Κι όχι μόνο έτσι σκεφτόμουν μα και το εφάρμοζα πάντα, στον βαθμό που ήταν δυνατό, σε σημείο παρεξηγήσεως καμιά φορά, σε σημείο που να έχω θεωρηθεί ασόβαρος, “ελαφρύς” , παράξενος ή δεν ξέρω τι άλλο.
Ας πούμε ρε παιδιά και μια “σαχλαμάρα”, κάτι ακαταλαβήστικο, ε! Έτσι για να πάμε τις σκέψεις κάπου αλλού “σ’ άλλη γη, σ’ άλλα μέρη”, πούλεγε το παλιό τραγούδι. Δεν λέω, οι κανόνες συμπεριφοράς, τα πιστεύω και οι συμαβατικότητές μιας κοινωνίας μας υποχρεώνουν να προσαρμόζουμε ανάλογα τις δικές μας συμπεριφορές και σε κάποιο βαθμό η συμβατικότητα αυτή είναι και αναπόφευκτη και απαραίτητη μιας και εξασφαλίζει το ελάχιστο εκείνο που απαιτείται για την λειτουργία του δημόσιου βίου. Όμως για να υπερασπιστώ τις σαχλαμάρες μου επιτρέψτε μου εκτός απο τον Ντοστογιέφσκι να καταφύγω και σε κάποια λόγια του Χρ. Γιανναρά:
“Η συμβατικότητα στον δημόσιο βίο είναι αναπόφευκτη, αλλά σε κάποιο ποσοστό. Το ποσοστό κυριαρχίας της συμβατικότητας κρίνει το επίπεδο μιας κοινωνίας: τη στάθμη καλλιέργειας και ανάπτυξης, την ποιότητα του ανθρώπινου δυναμικού, τις ζωτικές προτεραιότητες της θεσμικής οργάνωσης…. Οπου πλεονάζει κυριαρχικά η συμβατικότητα, οι συμπεριφορές είναι προσχηματικές, αμβλύνονται τα κριτήρια διάκρισης ποιοτήτων, γίνεται αυτονόητη η αναξιοκρατία…… Η κυριαρχία της συμβατικότητας στον δημόσιο βίο αποδείχνεται σημάδι προχωρημένης, ίσως και μη αναστρέψιμης παρακμής μιας κοινωνίας, τεκμήριο ελαχιστοποίησης και προμήνυμα αφανισμού των προϋποθέσεων συνοχής της συλλογικότητας….”
Σε ό,τι με αφορά η άποψη μου περί αντισυμβατικότητας, περί “σαχλαμάρας” έκφράζεται κύρια με τα σκίτσα μου. Και ίσως να το παράκανα και να σας ζάλισα με όλες τις παραπάνω φιλοσοφίες μα ήθελα να σας εξηγήσω, αγαπητοί φίλοι αναγνώστες, γιατί τα σκίτσα μου είναι πολλές φορές αυτά που είναι: είναι αυτά που είναι επειδή αρνούμαι να μην λέω (σκιτσάρω) σαχλαμάρες εάν έτσι θέλω κάποια συγκεκριμένη στιγμή. Εξηγήθηκα λοιπόν και δεν θα το ξανακάνω, νομίζω. Αν δείτε κάποιο σκίτσο μου που είναι σαχλαμάρα, ξέρετε τώρα το γιατί.
“Talking nonsense is the sole privilege mankind possesses over the other organisms. It’s by talking nonsense that one gets to the truth! I talk nonsense, therefore I’m human”
Notes from Underground, ― Fyodor Dostoyevsky
I was of that same opinion long before this quote by Dostoyevsky was ever brought to my attention. I have applied it in my daily life to the point I would often be misunderstood and be thought to lack seriousness, that I am “light”, peculiar or I don’t know what else. Of course, the rules of social behavior, the beliefs and conventions of society oblige us to adjust our behavior accordingly. To a certain extend those conventions are inevitable and mandatory as they provide for the minimum requirements for the function of society. Allow me though to borrow the opinion οn the subject of Chr. Giannaras, a prominent Prof. of Philosophy, who says that where social conventions are superfluous and excessive, social behavior becomes pretextual, the qualitative criteria are dulled, the distinction between good and bad is ridiculed and lost .
As far as I am concerned this view of “nonsense” is primarily expressed through my cartoons. And the reason I went into all that philosophical rant was to explain why my cartoons are often what they are: it is because I refuse to not talk (draw) “nonsense” if and when I feel like it. So, this is it and I will not come back to the subject any time soon. I f you think that some cartoon of mine is “nonsense” now you know why.
η σελίδα του