Μαρία Καρχιλάκη 

Με πανομοιότυπα τεράστια αυτοκόλλητα στις βιτρίνες πολλών καταστημάτων του, το Βερολίνο θυμάται -και ταυτοχρόνως υπενθυμίζει σε όλον τον κόσμο- το πογκρόμ που σηματοδότησε την αρχή του Ολοκαυτώματος 9 προς 10 Νοέμβρη 1938. Το βράδυ που έμεινε στην Ιστορία ως η Νύχτα των Κρυστάλλων.

Βλέπεις, θύμιζαν κρύσταλλα τα σπασμένα τζάμια από τις προθήκες στα πεζοδρόμια. Όταν τέλειωσε το όργιο βίας των Ναζί, εκατοντάδες συναγωγές είχαν καεί, νεκροταφεία είχαν βανδαλιστεί, χιλιάδες μαγαζιά και σπίτια εβραίων είχαν καταστραφεί, 30.000 είχαν συλληφθεί για να οδηγηθούν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, 91 είχαν πεθάνει -στην πλειοψηφία τους από ανηλεές γρονθοκόπημα. Η επόμενη ημέρα της κτηνωδίας ξημέρωσε έτσι:

Η ιδέα των αυτοκόλλητων που θυμίζουν σπασμένα τζάμια ανήκει στον Πρόεδρο του Εμπορικού Συλλόγου Βερολίνου, Νιλς Μπους-Πέτερσεν. Όπως υπενθυμίζει σε κάθε του συνέντευξη, μπορεί οι Εβραίοι γερμανοί πολίτες το 1938 να μην αποτελούσαν καν το 1% του πληθυσμού, όμως συγκροτούσαν το 25% των εμπόρων. Το πρότζεκτ των στίκερ, πέραν του Συλλόγου, χρηματοδοτήθηκε και από την κυβέρνηση μέσω του φορέα Κουλτούρ Προγιέκτε Μπερλίν, ο οποίος ενίσχυσε και τις υπόλοιπες εκδηλώσεις μνήμης -όλες τους ξεχωριστές και ιδιαίτερες.

‘Οπως το γυάλισμα των Στόιπερστάινε που δείχνει η φωτογραφία στο τουίτ από την Καρλσρούη:

Όπου Στόιπερστάινε, οι χιλιάδες ενσωματωμένες στα πεζοδρόμια μικρές μπρούτζινες πλάκες, μπροστά από τα σπίτια των θυμάτων του Ολοκαυτώματος, με το όνομα, την ημερομηνία γέννησης, το στρατόπεδο που οδηγήθηκαν, τη χρονιά που πέθαναν. Πανάκια καθαρισμού είχαν εδώ και μέρες μπει ένθετα σε περιοδικά. Στο γυάλισμα βοήθησαν φέτος και αρκετοί τουρίστες. Οι περισσότεροι με το που ολοκλήρωναν το τρίψιμο άφηναν δίπλα, όπως ήταν η προτροπή, ένα λευκό τριαντάφυλλο.

Κι έπειτα είναι και το τουίτερ. Γερμανοί φοιτητές και απόφοιτοι των τμημάτων Ιστορίας έχουν δημιουργήσει λογαριασμούς για να τουιτάρουν τη θηριωδία του 1938 σαν να εξελίσσσεται τώρα. Σ’ αυτό το τουίτ, για παράδειγμα, οι φόλοουερ ενημερώνονται ότι ο επικεφαλής της Γκεστάπο έδωσε εντολή να συλληφθούν 20-30000 Εβραίοι.

Όλες οι φετινές εκδηλώσεις μνήμης έχουν ως μότο την έκφραση “Ποτέ ξανά. Διαφορετικότητα σημαίνει ελευθερία”.

Σωστά.

Μόνο που όπως προκύπτει από έρευνα του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, ο αντισημιτισμός έχει αυξηθεί την τελευταία πενταετία στην Ευρώπη. Αυτό είπαν οι τρεις στους τέσσερις από τους 5.847 Εβραίους που ρωτήθηκαν σε Βέλγιο, Γαλλία, Γερμανία, Ουγγαρία, Ιταλία, Λετονία, Σουηδία και Ηνωμένο Βασίλειο. Αρκετοί μάλιστα (29%) είπαν ότι εξετάζουν την πιθανότητα να μεταναστεύσουν διότι δεν αισθάνονται ασφαλείς.