Κάθε μέρα σχεδόν κάπου θα διαβάσω κάποιες συμβουλές και κανόνες για το πώς θα είμαι ευτυχισμένος, χαρούμενος, σε καλές σχέσεις με τον εαυτό μου μα και τους άλλους και πάει λέγοντας. Το ηλεκτρονικό μου γραμματοκιβώτιο είναι γεμάτο από συμβουλές του είδους, συνήθως εσωτερικής φύσης και ανατολίζουσας προέλευσης, που μου στέλνουν διάφοροι καλοπροαίρετοι φίλοι. Τα διαβάζω όλα αυτά με προσοχή κι ύστερα άλλα καταλήγουν στον κάλαθο των αχρήστων κι άλλα καταχωνιάζονται σε κάποιο συρτάρι, κάπου στα σκοτεινά έγκατα του υπολογιστή μου.

Κάπως έτσι, ένας καλός φίλος έβαλε υπ’ όψη μου χθές, έναν δεκάλογο του Bertrand Russell. Δεν τον είχα υπ’ όψη μου και σκέφτηκα πως πριν πάει κι αυτός σε κάποιο συρτάρι θα άξιζε να τον μοιραστώ μαζί σας.

Εκτός των άλλων, μου έδωσε την ευκαιρία να κάνω κι ένα γρήγορο σκίτσο του φιλόσοφου. Ιδού λοιπόν:

Η καλύτερη απάντηση στο φανατισμό

Μην είσαι σίγουρος για τίποτα.

Μην πιστεύεις πως αξίζει τον κόπο να κρύψεις τις αποδείξεις, γιατί οι αποδείξεις θα γίνουν σίγουρα γνωστές.

Μην προσπαθείς ποτέ να αποθαρρύνεις την σκέψη γιατί είναι βέβαιο πως θα το πετύχεις.

Όταν αντιμετωπίζεις αντίδραση -ακόμα κι αν προέρχεται από τον άντρα, την γυναίκα ή το παιδί σου- φρόντισε να την ξεπεράσεις με την συζήτηση και όχι την επιβολή. Γιατί η νίκη που εξαρτάται από την επιβολή είναι φανταστική και εξωπραγματική.

Μη δείχνεις σεβασμό στην εξουσία των άλλων, γιατί πάντα θα υπάρχουν αντίθετες εξουσίες.

Μην χρησιμοποιείς βία για να καταπνίξεις ιδέες που τις θεωρείς επικίνδυνες, γιατί οι ιδέες αυτές θα σε καταπνίξουν.

Μη φοβάσαι να έχεις εκκεντρικές ιδέες, γιατί κάθε αποδεκτή σήμερα ιδέα ήταν κάποτε εκκεντρική.

Να χαίρεσαι περισσότερο με την ευφυή διαφωνία παρά με την παθητική συμφωνία, γιατί, αν εκτιμάς την ευφυΐα όπως πρέπει, το πρώτο υποδηλώνει βαθύτερη συμφωνία από το δεύτερο.

Να είσαι σχολαστικά αληθής, ακόμα κι όταν η αλήθεια δεν βολεύει, γιατί είναι πιο άβολα όταν προσπαθείς να την κρύψεις.

Μη ζηλεύεις την ευτυχία αυτών που ζουν σ’ έναν παράδεισο ηλιθίων, γιατί μόνο ένας ηλίθιος θα νομίζει πως πρόκειται για ευτυχία.

(New York Times Magazine, 1951)

It is almost every day I read some sort of advice or other as to how to be happy, content, in good relations with self and others and so on and so forth. My electronic mail box is full of such advice, usually of an esoteric kind, that various well-meaning friends forward to me. I carefully read it all and then some end up in the Trash and others are stashed in some drawer in the dark underground cabinets of my computer.

It was in such a manner that a good friend brought to my attention a “Decalogue” by Bertrand Russell, published in the New York Times Magazine in 1951. I didn’t know it and I thought it would be worth it to bring it to your attention as well, before it also ends up in some dark drawer. Besides, it gave me the chance to make a quick caricature of that philosopher, logician, mathematician, historian, social critic and political activist.

Here it goes, then:

“The Best Answer to Fanaticism: Liberalism.”

Do not feel absolutely certain of anything.

Do not think it worth while to proceed by concealing evidence, for the evidence is sure to come to light.

Never try to discourage thinking for you are sure to succeed.

When you meet with opposition, even if it should be from your husband or your children, endeavour to overcome it by argument and not by authority, for a victory dependent upon authority is unreal and illusory.

Have no respect for the authority of others, for there are always contrary authorities to be found.

Do not use power to suppress opinions you think pernicious, for if you do the opinions will suppress you.

Do not fear to be eccentric in opinion, for every opinion now accepted was once eccentric.

Find more pleasure in intelligent dissent than in passive agreement, for, if you value intelligence as you should, the former implies a deeper agreement than the latter.

Be scrupulously truthful, even if the truth is inconvenient, for it is more inconvenient when you try to conceal it.

Do not feel envious of the happiness of those who live in a fool’s paradise, for only a fool will think that it is happiness.

Βαγγέλης Παυλίδης

Επισκεφθείτε τη σελίδα του.