Ηλίας Καραβόλιας

[email protected]

Πολλοί αριστεροί μιλάνε συχνά για τα δεινά που έφερε στην ανθρωπότητα ο νεοφιλελευθερισμός, ιδεολογία που ξεκίνησε από τους μονεταριστικούς του Σικάγο και βρήκε εφαρμογή στην προεδρία Ρήγκαν στις ΗΠΑ και επί Θάτσερ στην Αγγλία.

Ας αφήσουμε τις εννοιολογικές προσεγγίσεις και ας παραδεχθούμε το αυτονόητο: δεν ευθύνεται για όλα τα δεινά της σημερινής κρίσης ο αληθινός νεοφιλελευθερισμός. Όμως είναι επίσης σαφές ότι υπάρχει μια αμείλικτη πραγματικότητα με την υπερ-φιλελευθεροποίηση των αγορών και την ασύδοτη δράση μιας ολιγαρχίας τραπεζιτών και κερδοσκόπων που προάγουν την δομική ανισορροπία της μηχανικής των αγορών και την τεχνητή ανισοκατανομή πλούτου που πηγάζει από τις προνομιακές μοχλεύσεις εικονικού χρήματος (σκάνδαλο με την χειραγώγηση του επιτοκίου Libor όπου αποκαλύπτεται η δράση της τραπεζικής ολιγαρχίας- http://www.foreignaffairs.gr/…/j…/libor-tria-skandala-se-ena 

Ο νεοφιλελευθερισμός συνέβαλλε(με την ισχύ της απορρύθμισης)ώστε η παγκόσμια οικονομία να μετασχηματιστεί σε οικονομία χρέους και πίστωσης(με τις φθηνές πιστώσεις στην δεκαετία του 2000 σε ΗΠΑ, Ευρώπη).Την ίδια ώρα που η θεωρητική αποτελεσματικότητα των αγορών -βάση εξισορρόπησης ευκαιριών και εισοδημάτων- αποδείχθηκε ότι είναι το ίδιο ουτοπική με τις κομμουνιστικές αντιλήψεις περί ισότητας . Ακόμα και οι πλέον ένθερμοι υποστηρικτές της σχολής του Σικάγο παραδέχονται οτι το Effiicient Market Hypothesis δεν υπήρξε ποτέ στην πραγματικότητα .

Επίσης, οι ταξικές διαφορές νομίζαμε οτι θα εξαφανίζονταν μέσα από την κατανάλωση και την δικτύωση. Και όμως: ποτέ δεν χάθηκε η πραγματική διαφορά των εχόντων από τους μη έχοντες, των φτωχών από τους πλούσιους.

Οι νεοφιλελεύθεροι υποστηρίζουν ότι μόλις περιορίσουμε την ασύδοτη δράση παρασιτικού κεφαλαίου θα είναι σαν να περιορίζουμε την ιδέα της Ελευθερίας και της ιδιωτικής πρωτοβουλίας. Σωστά μιλάνε για το ήδη υπερτροφικό πατερναλιστικό Κράτος. Όμως η λύση στην υπέρ-ρύθμιση δεν είναι η απορρύθμιση.
Είναι απαίτηση των καιρών να κατανοήσουμε την εκλεκτική συγγένεια της σοσιαλδημοκρατίας με τον φιλελευθερισμό ώστε να μην οδηγούμαστε σε ακραία μοτίβα μαρξισμού ή νεοφιλελευθερισμού. Απαιτείται μια εκδοχή αριστερού φιλελευθερισμού( left liberal ) ώστε να δομηθεί μια οικονομική πλατφόρμα ρυθμιζόμενης- με υψηλούς βαθμούς ελευθερίας-κυκλοφορίας παραγωγικού και όχι ”χάρτινου” κεφαλαίου. Ας μην γελιόμαστε: οι θέσεις απασχόλησης παγκοσμίως στον κλάδο των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών μπορεί μεν να αυξήθηκαν κατακόρυφα τα τελευταία 25 -30 χρόνια, αλλά τώρα μειώνονται δυσανάλογα με με την υποτιθέμενη αύξηση απασχόλησης που έπρεπε λογικά να ακολουθεί στην πρωτογενή και δευτερογενή παραγωγή.

Κοινώς, πολλοί στις οθόνες και στα γραφεία τραπεζικής/επενδυτικής απασχόλησης, χάνουν τις δουλειές τους επειδή ακριβώς το κεφάλαιο στις χρηματαγορές δεν κατευθύνθηκε σε μακροχρόνιες παραγωγικές επενδύσεις και σε ανάλογες θέσεις απασχόλησης, σε διεθνή βάση. Αναγκαστικά οι χρηματαγορές πρέπει τώρα να εποπτευθούν,να φορολογηθούν, να πάψουν να είναι μαύρα κουτιά εντολών υποτιμητικής κερδοσκοπίας.

Ο σκοπός κάθε οικονομικής και πολιτικής φιλοσοφίας, πρέπει από εδώ και μπρος να είναι ένας και μοναδικός : δουλειές για όλους και αναδιανομή πλούτου μέσω απασχόλησης όχι μέσω φορολογίας.Αυτό δεν χωράει ταμπέλες…