Ηλίας Καραβόλιας  

Στην Ελλάδα ζούμε την ”μεγάλη έλλειψη” : το χρήμα λείπει την ώρα που ο μόχθος έγινε μεγαλύτερος και η ανασφάλεια αυξήθηκε. Η εργασία μοιάζει ως ο αδύναμος κρίκος της Οικονομίας. Το επιχειρείν ποινικοποιήθηκε και οι περιουσίες απαξιώθηκαν. Γνωστά όλα αυτά και ευνόητα για τον καθένα. Η χώρα έχει μεταλλαχθεί και δύσκολα μπορεί να ξαναζήσει άμεσα τις παλιές καλές εποχές. Ένας αόρατος φόρος συγκεντρώνει όλα τα χαράτσια που επέβαλλαν οι κυβερνήσεις των μνημονίων : ο φόρος της ενοχικής απόλαυσης. Οι Έλληνες θα πληρώνουν κάθε αύξηση των προσπαθειών τους, δυστυχώς.

Ας δούμε όμως τι συμβαίνει πραγματικά στην Οικονομία. Έκλεισε η μόνιμη τρύπα του Δημοσίου και άνοιξαν’ τρύπες στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Η υπερφορολόγηση οδήγησε σε αντίστροφα αποτελέσματα από τα επιδιωκόμενα ενώ το ιδιωτικό χρέος καλπάζει. Σε μια Οικονομία με περιορισμό στην κίνηση κεφαλαίων το Δημόσιο είναι αυτό που γράφει υπερπλεόνασμα( και θα γράφει για τα επόμενα χρόνια) αφού όλη η ρευστότητα καταλήγει στα δημόσια ταμεία, αυτή είναι η πραγματικότητα. Ακόμα και το περίφημο κοινωνικό μέρισμα δεν φαίνεται να τονώνει την κατανάλωση, αλλά να καλύπτει χρέη των ιδιωτών στο Κράτος και στις τράπεζες. Το Χρήμα μοιάζει πλέον με ανακυκλώσιμη ύλη που πάντα θα καταλήγει στο Δημόσιο. Μοιάζει με καύσιμο που ποτέ δεν βγαίνει από την κρατική μηχανή. Και αν συνεχίσει να μην βγαίνει από το οικονομικό κύκλωμα του Κράτους, οι πολλοί θα μειώνουν τις δαπάνες τους και η Οικονομία θα εθίζεται σε οριακή αύξηση των μακροοικονομικών μεγεθών, χωρίς ουσιαστική αύξηση των μεγεθών της καθημερινότητας (μισθός, εισόδημα, κατανάλωση, αποταμίευση). 

Αλλά ας δούμε για λίγο την μεγάλη εικόνα, την διεθνή κατάσταση. Πολλοί δείκτες των χρηματιστηρίων διεθνώς βρίσκονται σε ιστορικά υψηλά. Το ίδιο όμως συμβαίνει και με τους δείκτες των εισοδηματικών ανισοτήτων : ποτέ η ψαλίδα μεταξύ πλουσίων και φτωχών δεν ήταν τόσο μεγάλη, όπως δείχνουν οι σχετικές μελέτες που σκοπίμως δεν προβάλλονται από τα συστημικά ΜΜΕ. Αυτή ακριβώς η ψαλίδα είναι που ”άργησε” να ανοίξει στην χώρα μας μεταπολιτευτικά, και εδώ και 8 χρόνια διερύνεται συνεχώς. Γιατί η κρίση δεν αφορά όλους: όσο και αν έχει μειωθεί ο πλούτος και το εισόδημα των υψηλών εισοδηματικών τάξεων, η αντίστοιχη μείωση στα μεσαία και χαμηλά στρώματα είναι μεγαλύτερη. Η Ελλάδα εισήλθε βίαια στην άγρια πραγματικότητα του μανιακού χρηματοπιστωτικού καπιταλισμού αφού η διαχρονική ανισορροπία στα δημοσιονομικά της και στον υπέρογκο δανεισμό, συμβάδιζε με πολυετή αύξηση εισοδημάτων και περιουσίας των πολιτών της.

Σήμερα ζούμε την μαγική εικόνα: τα μεγέθη του φαύλου και σπάταλου Κράτους βελτιώθηκαν, οι αριθμοί στις ζωές μας χειροτέρεψαν. Οι ανισότητες αυξάνονται αφού πλέον προοδεύουν μόνο οι ισχυρότεροι, οι ικανότεροι, οι έχοντες. Οι αποκλεισμοί αυξάνονται επίσης, μέσω ενός μόνιμου πλέον κοινωνικού αυτοματισμού. Άλλωστε πίσω από τα μνημόνια κρυβόταν η βίαιη εξάπλωση της δαρβινικής θεωρίας στο κοινωνικό γίγνεσθαι.

Οι πολιτικοί μας προκειμένου να κυβερνούν και να αμείβονται αδρά, έγιναν πρόθυμοι να εκτελέσουν συμβόλαια διεκπεραίωσης που επέβαλλαν για όφελος τους οι ”λογιστές” της τραπεζικής Ευρωζώνης, με σκοπό να σώσουν τις τράπεζες που είχαν ελληνικά ομόλογα. Όλα αυτά μοιάζει να τα έχουμε ξεχάσει ήδη.

Μπορεί όμως η κοινωνία να έχει βραχεία μνήμη, δεν συμβαίνει όμως το ίδιο με την Οικονομία. Το Χρήμα θυμάται, και θυμάται καλά. Θυμάται ότι μεταπολιτευτικά σκορπίστηκε σε ψηφοθηρικές σκοπιμότητες και παρασιτικές δομές. Θυμάται ότι μοιράστηκε σε ημέτερους και όχι δίκαια, όχι στους πολλούς. Θυμάται ότι ήταν πληθωριστικό και όχι παραγωγικό. Θυμάται ότι το φθηνό ευρώ έγινε δελεαστικό για ”μικρούς” και ”μεγάλους” : σπίτια, διακοπές, αυτοκίνητα, μικρομάγαζα χωρίς καινοτομία.

Οι αιτίες δεν είναι λίγες για αυτό που συνέβη στον τόπο. Και δεν αφορούν μόνο τους ξένους ή μόνο εμάς. Η διεθνής κρίση υπερσυσσώρευσης και η επιβολή μιας βιοπολιτικής που οδηγεί σε δημοσιονομικό πειθαναγκασμό και λιτότητα τις ελλειμματικές χώρες, συνάντησε την διαχρονική ανισορροπία στους εθνικούς μας λογαριασμούς και τον ξέφρενο κρατικό υπερδανεισμό. Δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε αυτό τον συνδυασμό, αυτή την διαπλοκή των φαινομένων. Αν σαν κοινωνία το ξεχάσουμε στο μέλλον, τουλάχιστον ας μην αμελούμε ότι το Χρήμα έχει Μνήμη…

 * Το άρθρο απηχεί τις απόψεις του συντάκτη του.

The article expresses the views of the author

iPorta.gr