Δήμητρα Παπαναστασοπούλου

Το τελευταίο βιβλίο της αρθρογράφου “Από ξύλο και Ασήμι” κυκλοφορεί από την Διόπτρα 

Ευφροσύνη Σούτσου- Βασιλιάς Γεώργιος Α’ 

Ένα άτυχο ειδύλλιο

Ίσως σκεφθείτε ότι «εδώ ο κόσμος καίγεται κι αυτή χτενίζεται», αλλά τίποτε δεν είναι όπως φαίνεται. Κάτω από την ιστορία που θα σας διηγηθώ, υψώνονται τα πολιτικά τερτίπια, οι κινήσεις που διαμορφώνουν κυβερνήσεις, που παρεμβαίνουν «εκεί που δεν τους σπέρνουν», παθογένειες που ο ελληνικός λαός δείχνει ότι δεν έχει ακόμη ξεπεράσει. Αλλά, ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.

Βρισκόμαστε στο ανάκτορο του Μπάκινχαμ στο Λονδίνο, το ημερολόγιο δείχνει 10 Μαρτίου 1863 και όλοι οι γαλαζοαίματοι της Ευρώπης είναι παρόντες στη δεξίωση που δίδεται μετά τους γάμους του πρίγκιπα της Ουαλίας Εδουάρδου και της πριγκίπισσας της Δανίας Αλεξάνδρας.

Το μικρό κράτος της Ελλάδας, έχοντας εκδιώξει τον πρώτο του βασιλιά Όθωνα, ψάχνει για τον επόμενο, πράγμα δύσκολο, αφού ο θρόνος της Ελλάδας θεωρείται «ακάνθινος». Στο διπλωματικό ψάξιμο κύριο ρόλο έχει ο πρωθυπουργός της Αγγλίας, υποκόμης Ερρίκος Ιωάννης Τέμπλ Πάλμερστον, ο οποίος μετράει κιόλας δέκα αρνήσεις. Να σημειώσουμε εδώ ότι ο Πάλμερστον είχε καταβάλει φιλότιμες, υπόγειες προσπάθειες για την απομάκρυνση του Όθωνα…
Η πριγκίπισσα Αλεξάνδρα έχει έναν δεκαοκτάχρονο αδελφό, φίλα κείμενο στην Αγγλία, τον Χριστιανό Γουλιέλμο Φερδινάνδο Αδόλφο. Ο γαλανομάτης ξανθός και ψηλός νεαρός πρίγκιπας που διακρίνεται για την απλότητα, τη χρυσή καρδιά και το πηγαίο χιούμορ, δίνει μια εξαίρετη ιδέα στον Πάλμερστον, που τού προτείνει το βασίλειο της Ελλάδας. Και, ώ του θαύματος! Ο πρίγκιπας δέχεται και στέφεται βασιλιάς των Ελλήνων αργότερα την ίδια χρονιά, ως Γεώργιος Α΄.

Τα πρώτα χρόνια της βασιλείας πέφτουν βαριά στους νεαρούς του ώμους: μακριά από τη Δανία, σε δύσκολους και ταραγμένους καιρούς, με ατελείωτα συμβούλια και διαβούλια με υπουργούς και αυλικούς, με πολύωρα μαθήματα ελληνικής γλώσσας, νοιώθει μόνος και η διέξοδος είναι κάποιες νεανικές του φάρσες.Πιστοί του σύντροφοι είναι ο Νικόλαος Θων, που ήρθε από τη Δανία και διορίστηκε επιμελητής των ανακτόρων, και το πελώριο μπουλντόγκ που ακούει στο όνομα Μπλάκ, πάντα δίπλα του, ως και στις επίσημες ακροάσεις.

Φυσικά, δεν έλειπαν ποτέ οι προσκλήσεις από την υψηλή κοινωνία της εποχής (διάφοροι ξένοι πρεσβευτές και κάποιοι Φαναριώτες) για χορούς και δεξιώσεις στα αρχοντικά τους.

Ο πρώτος επίσημος χορός που πήγε ο νεαρός βασιλιάς δόθηκε στο παλάτι του πρίγκιπα Ιωάννη Σούτσου, γιού του ηγεμόνα της Μολδοβλαχίας Αλέξανδρου Σούτσου, το οποίο βρισκόταν πιο κάτω από τον Άγιο Μελέτιο( εκεί όπου αργότερα χαράχτησε η οδός Αχαρνών). Ήταν ο χώρος όπου οργανώθηκε η επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου 1843. Ο οικοδεσπότης θέλησε να του παρουσιάσει την οικογένειά του και ο βασιλιάς έμεινε άγαλμα, μπροστά στη θωριά της δεκατετράχρονης κόρης του Σούτσου, της Ευφροσύνης. Κάποτε συνήλθε και ο Σούτσος του παρουσίασε τα υπόλοιπα μέλη. Ο λογισμός του Γεωργίου, όμως, ήταν κολλημένος στην Ευφροσύνη, με την οποία άνοιξε το χορό. Συνέχισε να είναι κοντά της όλη τη βραδιά, χορεύοντας πολλές φορές μαζί της και, φυσικά, προκάλεσε τα πρώτα σχόλια όλων των παρευρισκομένων.

Η Ευφροσύνη Σούτσου ήταν εγγονή του ηγεμόνα της Μολδοβλαχίας Αλέξανδρου Σούτσου(1758-1821) από την πλευρά του πατέρα της και του Μιχαήλ Σούτσου, ηγεμόνα επίσης της Μολδαβίας(1778-1864) από την πλευρά της μητέρας της.

Σε μια έφιππη εκδρομή στο Φάληρο οι δύο νέοι συναντήθηκαν. Ο βασιλιάς είχε πάει συνοδεία δύο ανδρών και η Ευφροσύνη με δύο φίλες της. Έμειναν ώρες μιλώντας και επέστρεψαν όλοι μαζί μέχρι τους στήλους του Ολυμπίου Διός, όπου χώρισαν. Συναντήθηκαν πολλές φορές σε χορούς και δεξιώσεις, τόσο σε αρχοντικά, όσο και στο βασιλικό παλάτι, μέχρι που σε μια συνάντησή τους στην Ακρόπολη ο Γεώργιος ανακοίνωσε ότι θα τη ζητούσε σε γάμο από τους γονείς της.

Το ειδύλλιο είχε γίνει γνωστό σε όλη την Αθήνα με αρκετούς υποστηρικτές, αλλά και με ισχυρούς πολέμιους.

Ο Δανός κόμης Γουλιέλμος Κάρολος Σπόνεκ, πρώην υπουργός στη Δανία, κυβερνούσε στην ουσία το παλάτι, και μάλιστα δικτατορικά. Δεν έχασε τον καιρό του και ζήτησε από τον Γεώργιο να διακόψει τις επαφές του με την Ευφροσύνη, γιατί έθετε σε κίνδυνο τον θρόνο του. Ο Γεώργιος αντέδρασε οργισμένα, αλλά ο Σπόνεκ του είπε ότι ήταν ικανός να εμποδίσει τη σχέση και τον γάμο που ονειρευόταν ο βασιλιάς. Στη συνέχεια έστειλε επιστολή στον πατέρα του Γεωργίου, ζητώντας την άμεση επέμβασή του. Συγχρόνως, ο πρωθυπουργός Δημήτριος Βούλγαρης πληροφόρησε επίσημα τον βασιλιά ότι η Κυβέρνηση, η Βουλή και ο λαός ετοίμαζαν μεγάλη εξέγερση για να ματαιώσουν τον γάμο. Ο Γεώργιος τον παράτησε χωρίς να τον χαιρετήσει και ο Βούλγαρης ετοιμάστηκε να υποβάλει την παραίτησή του…

Ο θείος του Γεωργίου Ιωάννης, αδελφός του πατέρα του, κατέφθασε από τη Δανία και υποχρέωσε το νεαρό ερωτευμένο να γράψει ο ίδιος επιστολή στον πατέρα της Ευφροσύνης και να δικαιολογήσει τον λόγο που έπαιρνε τον βασιλικό του λόγο πίσω.

Ο γάμος με την Ρωσίδα πριγκίπισσα Όλγα Κονσταντίνοβα δεν άργησε, αφήνοντας όλους τους ισχυρούς ικανοποιημένους.

Η Ευφροσύνη παντρεύτηκε τον Αλέξανδρο Σούτσο, έζησε τη δολοφονία του Γεωργίου(1913) και πέθανε στην Αθήνα, από την οποία δεν έφυγε ποτέ, το 1917.