Δαιμόνιο όνομα. Συνώνυμο της φρίκης. Ο ξακουστός γιατρός-γενετιστής του Άουσβιτς. Ο κτηνάνθρωπος που έκανε πειράματα σε παιδιά ρομά και εβραιόπουλα προκειμένου να βρει την κλωνοποίηση της άριας φυλής.

Αυτή η φρικτή ύπαρξη, που ήταν διορισμένος γιατρός στο Άουσβιτς-Μπίρκεναου, έκανε πειράματα με διδύμους και μικρόσωμους, οι οποίοι αποτελούσαν για αυτόν την υποδειγματική έκφραση της “ανωμαλίας” της φύσης, σύμφωνα με την ιδεοληψία του. Στη συνέχεια τους οδηγούσε ημιθανείς στους θαλάμους αερίων.

Αυτή η φρικτή μορφή, που ονομαζόταν και άγγελος θανάτου, θα αποτελέσει το θεατρικό έργο που έγραψε ο Θανάσης Τριαρίδης και ενσάρκωσαν, τους δυο και μοναδικούς ρόλους, ο Λάζαρος Γεωργακόπουλος και η Μυρτώ Αλικάκη. Το κείμενο είναι συγκλονιστικό, καθώς το σκηνικό είναι ένα νοερό βαγόνι μες τη νύχτα που οδηγεί στο διάλογο δυο ξένους επιβάτες. Το πραγματικό με το ονειρικό μπερδεύονται τόσο έντεχνα στο κείμενο, που αχνοφέγγει και μια διάσταση διαφορετική από την ιστορική: η ψυχική ασθένεια του Μένγκελε, του μεγαλύτερου δολοφόνου στην Παγκόσμια Ιστορία, ίσως στο βάθος της να κρύβει μια νοσηρή αγάπη, τόσο αρρωστημένη που σχεδόν ξεχνάς να μισείς τον Μένγκελε.

Οι διάλογοι που ακολουθούν την ώρα της αποκάλυψης της αλήθειας, είναι τόσο συγκλονιστικοί που σχεδόν λυπάσαι τον τρελογιατρό. Στην πραγματικότητα σου δίνεται η ευκαιρία να δικαιολογήσεις αυτόν που αγαπά με πάθος. Θα μου πεις, υπάρχει αγάπη όταν το πάθος είναι αρρωστημένο; Μα είναι ούτως ή άλλως δύσκολη η τέχνη της αγάπης. Και σπάνια. Πόσω μάλλον όταν αναφερόμαστε σε έναν τρελό επιστήμονα, με ιδεοληψίες, εμμονές και ναρκισσισμό, εμποτισμένο από τον παραλογισμό της χιτλερικής αυτοκρατορίας.

Το κείμενο του Τριαρίδη δεν ελαφρύνει τον Μένγκελε από τις φρικαλέες του πράξεις, αλλά δίνει την διάσταση της πιθανότητας, όλοι μας να τρελαθούμε από τον έμμονο στόχο καταστρέφοντας, βιάζοντας, προκαλώντας πόνο και θάνατο στους άλλους ανθρώπους, προκειμένου να βρεθεί η τελειότητα που θα εξυψώσει την δική μας νοσηρή ύπαρξη. Γι’ αυτό και η φράση «Αν είσαι, είμαι…» είναι η συγκλονιστικότερη και για το έργο και για την ίδια μας τη ζωή. Σκέψου την δυναμική… «Αν είσαι, είμαι…». Είμαι, όχι υπάρχω. 

Το σκηνικό είναι έξυπνο, απλό, όχι απλοϊκό και λειτουργικό (Φιλίππογλου).

Ο Γεωργακόπουλος είναι εξαιρετικός και κάτι ακόμα περισσότερο (δεν βρίσκω την λέξη) και η Αλικάκη αποδεικνύει πως είναι γνήσιο παιδί του Θεάτρου Τέχνης. Οι δύο τους, που υπήρξαν δάσκαλος και μαθήτρια, έχουν την ακριβέστατη κίνηση των σωμάτων τους, συμπληρώνονται εντυπωσιακά. Το μουσικό θέμα του Kurt Weill είναι η θαυμάσια επιλογή που κάνει την ατμόσφαιρα της παράστασης ακόμα πιο δυνατή.

Συνοψίζοντας: το «Μένγκελε» του Τριαρίδη έχει αρχή, μέση, τέλος. Αξίζει να το παρακολουθήσετε για την υπενθύμιση ενός τέρατος της Ιστορίας, για την λοξή ματιά του συγγραφέα στη ζωή του, για την ευρηματική σκηνοθεσία, για τις εξαιρετικές ερμηνείες των ηθοποιών. Που πράγματι αξίζουν τον όρο ηθοποιός: και φως εκπέμπουν και ήθος διαμορφώνουν.

Καθε Δευτέρα και Τρίτη στις 9:15μμ στο θέατρο Faust, στην οδό Αθηναΐδος στο Μοναστηράκι (πίσω από την Αγία Ειρήνη)

Χορηγός επικοινωνίας: η Πόρτα – www.iporta.gr

Τζίνα Δαβιλά