Συνεχίζουμε το οδοιπορικό μας που θα αποκαλύψει πλήθος αγνώστων-στους πολλούς- στοιχείων/γεγονότων στα πρώτα χρόνια που η πατρίδα μας είχε αρχίσει να αναπνέει ελεύθερα.

Η απελευθέρωση των Ελλήνων δεν προβλημάτιζε μόνον την Πύλη, αλλά και τους Αυστριακούς, που πίστευαν ότι η χειραφέτηση ενός αριθμού Ελλήνων θα ενθάρρυνε την εξέγερση κι άλλων χριστιανικών πληθυσμών. Κι αυτές οι εξεγέρσεις θα διέλυαν τις κραταιές τους αυτοκρατορίες.

Η τουρκική διπλωματία ήταν διάφανη: αν το αποτέλεσμα του Ρωσοτουρκικού πολέμου που άρχιζε από ώρα σε ώρα απέβαινε νικηφόρα για την Πύλη, η επέμβαση των Δυνάμεων στο ελληνικό πρόβλημα θα κρινόταν οριστικά απαράδεκτη. Αν προέκυπτε ήττα, τότε οι ηττημένοι Τούρκοι θα δέχονταν τις αποφάσεις της Τριμερούς. Επομένως, η τύχη των Ελλήνων θα κρινόταν από το αποτέλεσμα αυτού του πολέμου.

Η επί αιώνες αναλλοίωτη εξωτερική πολιτική των Τούρκων, φίλες και φίλοι, εξακολουθεί μέχρι τις μέρες μας να είναι η ίδια: να μην ενδίδει ποτέ στις διαπραγματεύσεις, παρά μόνο υπό το κράτος βίας και ανάγκης, πάντοτε σε διαδοχικές φάσεις, με πεισματική αντίσταση στις υποχωρήσεις.

Έγραφε ο Μισέλ Λεριτιέ- Γάλλος Υπουργός Εξωτερικών- στον πρεσβευτή Γκιλμινό τον Απρίλιο του 1829 : «Η πείρα μας έδειξε πως οι Τούρκοι δεν υποχωρούν, παρά μονάχα σε μια θέληση που εκφράζεται δυναμικά».

Η ρωσική εκστρατεία είχε καταστροφικά αποτελέσματα για τους Τούρκους. Ο Ρεσίτ Πασάς ( γνωστός σαν Κιουταχής στυς Έλληνες) νικήθηκε κατά κράτος και οι Ρώσοι έφτασαν στις αρχές Αυγούστου 1829 έξω από την Αδριανούπολη- μόλις 60 χλμ μακριά από την Πόλη.

Στις 5 Αυγούστου ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών ανακοινώνει στην Γαλλία και την Αγγλία σε μυστική συνάντηση ότι παραχωρεί την Πελοπόννησο στους Έλληνες.

Δέκα μέρες αργότερα παραχωρεί και τις Κυκλάδες, αλλά με όρους:

-να μην επιτραπεί η μετανάστευση Ελλήνων από άλλα σημεία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στο νέο ελεύθερο κράτος,
-να αυξηθεί ο φόρος επικυριαρχίας,

-να μην επιτραπεί δημιουργία στρατιωτικών και ναυτικών δυνάμεων, παρά μονάχα οι αναγκαίες για να διατηρείται η τάξη και η κοινή ησυχία.

Στις 19 Αυγούστου πέφτει η Αδριανούπολη, ενώ συγχρόνως έχει κυριευθεί το Ερζερούμ και απειλείται η Τραπεζούντα. Οι Ρώσοι ήταν προ των πυλών.

Οι Τούρκοι έπεσαν σε απόγνωση, ο ίδιος ο Σουλτάνος τρομοκρατήθηκε, φοβούμενος μια ανταρσία των γενίτσαρων. Αν πέθαινε, η αυτοκρατορία θα κατέρρεε, αφού ο διάδοχος ήταν μόλις έξι χρόνων.

Οι Ευρωπαϊκές Δυνάμεις οσμίζονται πλούσια λεία και ετοιμάζονται για πόλεμο. Τα πρώτα αγγλικά πολεμικά πλοία πλέουν στος τα Στενά, οι Γάλλοι ετοιμάζουν τις βάσεις τους και οι Αυστριακοί περιμένουν πανέτοιμοι. Οι μυστικές διαπραγματεύσεις δίνουν και παίρνουν για την οριστική λύση του Ανατολικού Ζητήματος. Όλοι απασχολούνται με την διανομή του Μεγάλου Ασθενούς- της παραπαίουσας Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, μέσα σε ένα πνεύμα καθαρά ψυχρού δούναι και λαβείν μεταξύ των δυνατών: ανοχή στις επεμβάσεις, σιωπηλή συγκατάθεση και συμψηφισμός. Μόνος κανόνας η ισορροπία των κατακτήσεων- να μείνουν όλοι ευχαριστημένοι. Μόνη δυσκολία, ποιός από όλους θα κατάφερνε να γίνει δυνάστης της Ελλάδας, να πάρει τη θέση των Τούρκων, παριστάνοντας τον προστάτη.

Η νέα γαλλική κυβέρνηση(8 Αυγούστου 1829) του Πολλινιάκ προτείνει μυστικό σχέδιο στον Ρώσο Τσάρο: την ίδρυση ενός νέου Χριστιανικού κράτους, με πρωτεύουσα την Κωνσταντινούπολη, που θα περιλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος της Ευρωπαϊκής Τουρκίας, ολόκληρη την κυρίως Ελλάδα,όλα τα νησιά και τις ακτές της Μικράς Ασίας από τον Εύξεινο Πόντο μέχρι τη θάλασσα της Κύπρου- δηλαδή όλες τις περιοχές που είχαν ελληνικό πληθυσμό. Οι Ρώσοι θα έπαιρναν τη Βλαχία, τη Μολδαβία και ένα μεγάλο τμήμα των ανατολικών περιοχών της Τουρκίας. Η Πρωσία θα προσαρτούσε την Ολλανδία και την Σαξονία. Η Αυστρία θα κέρδιζε τη Σερβία, τη Βοσνία. Η Γαλλία θα έπαιρνε το Βέλγιο και οι Άγγλοι τις Ολλανδικές αποικίες.

Το σχέδιο αυτό, μας πληροφορεί ο ιστορικός Σορέλ στο έργο του Essais d’ histoire, αφού καταρτίστηκε και εγκρίθηκε αμέσως, στάλθηκε στον Γάλλο πρεσβευτή στην Πετρούπολη για να το δώσει με κάθε μυστικότητα στον Τσάρο.
Ο Μέττερνιχ, όμως, προτείνει συγχρόνως ένα δικό του σχέδιο, σύμφωνα με το οποίο η Γαλλία δεν έχει μερίδιο. Ο Τσάρος απέρριψε το σχέδιο του Μέττερνιχ και δήλωσε στον Γάλλο βασιλιά πίστη στη συμμαχία τους.

Δήμητρα Παπαναστασοπούλου