Εχω ξαναγράψει για τις παρελάσεις. Ξεκίνησαν από την αυγή της ιστορίας, από την εποχή που οι άνθρωποι έφτιαξαν όπλα για να υπερασπίσουν τον τόπο τους από τις επιθέσεις εχθρικών φυλών. Οι αρχική παρέλαση ήταν η παράταξη των πολεμιστών προκειμένου οι αρχηγοί να επιθεωρήσουν τα όπλα τους, την φυσική τους ρώμη, την πειθαρχία τους, το αξιόμαχό τους.

Οι παρελάσεις αντανακλούσαν στη γέννεσή τους τον τρόπο διεξαγωγής των πολέμων και των προσόντων που αυτοί απαιτούσαν: Την σωματική ρώμη, το αδάμαστο της θέλησης, την αψηφισιά του θανάτου, το φρόνημα, την υπομονή, την αντοχή στην κακουχία, την αυταπάρνηση – αρετές δηλαδή που τότε καθόριζαν την έκβαση των πολέμων.

Στην πάροδο του χρόνο μετεξελίχθηκαν σε επίδειξη δόξας ενώπιον του λαού μετά από νικηφόρες μάχες π.χ. Αρχαία Ρώμη, και σε επίδειξη ιδεολογικής ανωτερότητας των αυταρχικών καθεστώτων, με έναν πρωτοφανή γιγαντισμό: π.χ. Ναζιστική Γερμανία και Σοβιετική Ενωση, γιατί έπρεπε να εμπεδωθεί στους πολίτες η ανωτερότητα του οικείου πολιτεύματος.

Σήμερα πάνω από 100 χώρες στον πλανήτη διοργανώνουν παρελάσεις, όχι μόνο στον τρίτο Κόσμο, αλλά και στην Δύση : Λονδίνο, Παρίσι, Άγκυρα, Βιέννη, Μαδρίτη, Σόφια, είναι κάποιες από τις πόλεις που τις φιλοξενούν.

Καιο ενώ οι παρελάσεις γίνονται εν είδη τιμής και μνήμης για τα νιάτα που έχασαν τη ζωή τους για την ελευθερία της πατρίδα στους, τα τελευταία χρόνια απομειώθηκαν, ή μάλλον εξευτελίστηκαν, υπό την «αγανάκτηση του μνημονίου, σε σημείο και ο πρόεδρος της Δημοκρατίας (που δεν ήταν το πρόσωπο Κάρολος Παπούλιας, αλλά ο συμβολισμός ενότητας του έθνους), να αποχωρήσει από την παρέλαση της Θεσσαλονίκης, και έκτοτε οι παρελάσεις να γίνονται …«κεκλεισμένων των θυρών».

Ως προς αυτό είχε δίκιο στην αγανάκτησή του ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης, που διερωτήθηκε μετά την μαθητική παρέλαση, αν οι επίσημοι τις κάνουν για τον εαυτό τους αφού δεν μπορεί να τις παρακολουθεί ο κόσμος.

Ετσι κι αλλιώς οι μαθητικές παρελάσεις είναι μια θλιβερή ιστορία στη χώρα μας. Τα τελευταία χρόνια δεινοπάθησαν γιατί κάποιος «διεθνιστής» πασόκος υπουργός, νομοθέτησε να χρησιμοποιείται η σημαία ως μαθητικό βραβείο, και άρχισε ο διχασμός των ελλήνων με το …σήριαλ Τσενάι – κάτι που πουθενά στον πλανήτη δεν γίνεται, ούτε στον «πολιτισμένο κόσμο» που τόσο θαυμάζει η ηγεμονική πολιτική τάξη στης χώρας. Σε επίσημη κρατική γιορτή τη σημαία (στη Γαλλία και δι άρθρου του Συντάγματος) την κρατάει πολίτης της χώρας.

Φυσικά είμαστε λαός «αμφισβητιών», ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Τ. Κουράκης κάποτε προσπάθησε να διακόψει μαθητική παρέλαση στη Θεσσαλονίκη, για να εισπράξει την μήνιν των γονιών, ενώ ο συνάδελφός του Λαφαζάνης, στην Αθήνα, θέλησε να παρελάσει μετά συνδικαλιστών, φέρνοντας το πνεύμα της παρέλασης στα δικά του εργατίστικα μέτρα.

Υπάρχει φυσικά έντονη και δικαιολογημένη καχυποψία έναντι των μαθητικών παρελάσεων και της χρησιμότητάς τους –πολύ περισσότερο επειδή εκκίνησή τους θεωρείται η περίοδος Μεταξά, αν και μάλλον υπήρξαν μαθητικές παρελάσεις και προ της εποχής του δικτάτορα.

Σαφώς είναι ένας παρωχημένος θεσμός που αντανακλά το πνεύμα άλλων εποχών, τότε που η πολιτεία ήθελε να χειραγωγήσει τη νεολαία και να τις εμφυσήσει «εθνικά ιδανικά», που – καθόλου τυχαίως – ταυτίζονταν με τα ιδανικά της Δεξιάς πατριδοκαπηλίας.

Ωστόσο ας αποφεύγουμε τις ακραίες εκφράσεις, όπως διάβασα και από μη ακραίους στην πολιτική τους τοποθέτηση, δημοσιογράφους, περί «αίσχους». Φαντάζει άλλωστε αστείο το επιχείρημα να θεωρεί κανείς ότι στην εποχή του ιντερνέτ, τα παιδιά στρατιωτικοποιούνται με δυο παρελάσεις το χρόνο, ή υποτάσσονται στην απρόσωπη ομοιομορφία της μάζας και χάνουν την προσωπικότητα τους, επειδή – πάλι δυο φορές το χρόνο – φοράνε μια στολή για δυο ώρες και παρελαύνουν.

Επίσης αν ξεφύγουμε από τον κραυγαλέο καταγγελτισμό, και μεταφερθούμε στην επαρχία, οι παρελάσεις είναι ένα κοινωνικό γεγονός, μια κοινωνική γιορτή, τα παιδιά τις χαίρονται ως χαβαλέ και οι γονείς καμαρώνουν να τα βλέπουν. Ειναι δηλαδή κάτι πιο κοινωνικό και πολυσύνθετο από την στρατιωτικοποίηση και την μαζοποίηση της στολής.

Ούτως ή άλλως οι μαθητικές παρελάσεις, εν ευθέτω χρόνω, θα μπορούσαν να καταργηθούν, και να αντικατασταθούν με εκδηλώσεις, ομιλίες, καλλιτεχνικά δρώμενα, κλπ. που αφορούν στο γεγονός. Θα μπορούσαν να καταργηθούν χωρίς όμως τις λυσσώδεις κραυγές των παραθύρων, περί πατριδοκαπηλίας ή εθνοπροδοσίας, και όλα τα συναφή επίθετα που το δημόσιο λεξιλόγιο διατηρεί ανθηρά από συγκροτήσεως ελληνικού κράτους.

Όμως φοβάμαι ότι δεν είναι η κατάλληλη εποχή να ανακινηθεί το θέμα. Ο γράφων δεν πιστεύει καθόλου ότι οι παρελάσεις συνέβαλαν στην άνοδο της ΧΑ, αλλά θα είναι το δώρο που θα της κάνει η πολιτεία, αν τις καταργούσε τώρα…

Γιάννης Σιδέρης