Η Δρ. Δέσποινα Κατσώχη είναι ογκολόγος – ακτινοθεραπευτής, εξειδικευμένη στις νεότερες τεχνικές της ακτινοθεραπευτικής ογκολογίας και στους συνδυασμούς των θεραπευτικών ογκολογικών σχημάτων.

H ακτινοβολία υπό προϋποθέσεις μπορεί να ωφελήσει αλλά και να βλάψει. Η έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία είναι απαραίτητη όπως και η κατάλληλη προστασία μας για να απολαύσουμε τα ωφελήματά της.

Οι άνθρωποι μεταβολίζουμε το ηλιακό φως όπως και τα φυτά, μετατρέποντας το μέσα από μία σύνθετη διαδικασία σε βιταμίνη D η οποία είναι πολλαπλά ωφέλιμη για τον οργανισμό. Η έλλειψή της αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης ειδών καρκίνου όπως του μαστού και του παχέως εντέρου ενώ μελέτες έχουν συνδέσει την έλλειψή της ακόμη και με την εμφάνιση διαβήτη τύπου 1, ρευματοειδούς αρθρίτιδας, φυματίωσης και σκλήρυνσης κατά πλάκας.

Σύμφωνα με έρευνες η έκθεση στον ήλιο βελτιώνει πτυχές της ασθένειας Alzheimer μειώνοντας τη διέγερση, τη νυχτερινή αϋπνία και αυξάνοντας την αποδοτικότητα και την ποιότητα του ύπνου. Επιπρόσθετα, το ηλιακό φως βοηθά στη θεραπεία της ψωρίασης, μπορεί να βελτιώσει την ήπια κατάθλιψη και να συμβάλει στην υγεία των οστών στα άτομα της τρίτης ηλικίας. Τις μέρες με ηλιοφάνεια ο εγκέφαλος παράγει περισσότερη σεροτονίνη, ουσία που προκαλεί αίσθημα ευφορίας ενώ οι ακτίνες του ήλιου συμβάλλουν στην παραγωγή μελατονίνης, ορμόνη που βοηθά στον ύπνο. Και μην ξεχνούμε ότι οι ακτίνες του ήλιου προλαμβάνουν και τη ραχίτιδα.

Και τα κατά…

Από την άλλη, η πρόωρη γήρανση του δέρματος, οφείλεται κατά μεγάλο μέρος στην έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία αλλά και στο κάπνισμα, για να τα φορτώνουμε όλα στον ήλιο! Πάντως, η ηλιακή ακτινοβολία είναι υπεύθυνη για την ενεργοποίηση των καταστρεπτικών ελεύθερων ριζών και βλαπτικών ενζύμων του δέρματος (όπως η ελαστάση και η κολλαγενάση). Οι ακτίνες του ήλιου ενοχοποιούνται και για τον καρκίνο του δέρματος. Το μελάνωμα είναι η πιο επιθετική μορφή καρκίνου του δέρματος σε σύγκριση με τις άλλες δύο μορφές του, το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα και το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα. Κινδυνεύουν να εκδηλώσουν μελάνωμα κυρίως όσοι έχουν ιστορικό υπέρμετρης έκθεσης στον ήλιο για επαγγελματικούς ή ψυχαγωγικούς λόγους, όσοι υπέστησαν έντονα ηλιακά εγκαύματα ή εκτέθηκαν σε πηγές τεχνητού μαυρίσματος. Επίσης κινδυνεύουν άτομα με ανοιχτόχρωμο δέρμα, με φακίδες που μαυρίζουν δύσκολα αλλά και όσοι έχουν πολλούς σπίλους (άνω των 100) ή δυσπλαστικούς σπίλους (με μεγαλύτερο μέγεθος από τους κοινούς και σχετικά ανομοιόμορφο σχήμα ή χρώμα).

Στις άμεσες επιδράσεις της ηλιακής ακτινοβολίας εντάσσονται: έγκαυμα-ερύθημα, φωτοδερματοπάθειες, φωτοαλλεργικές και διάφορες φωτοτοξικές αντιδράσεις. Και βέβαια, το δέρμα μας εκπέμπει SOS με τη μορφή θηλωμάτων, σπίλων κ.α

Γι’ αυτό- ιδίως τους καλοκαιρινούς μήνες- αποφεύγουμε την ολοήμερη έκθεση στον ήλιο (ιδίως 11.30 – 16.30), φοράμε γυαλιά, καπέλο και αντηλιακό ακόμη και σε μέρη του σώματος που είναι καλυμμένα και αν ακολουθούμε φαρμακευτική αγωγή συμβουλευόμαστε το γιατρό για τις ώρες παραμονής μας στον ήλιο. Καλό είναι να παίρνουμε τα μέτρα μας το καλοκαίρι ακόμη και τις μέρες με συννεφιά ενώ αντηλιακή προστασία χρειαζόμαστε και όταν κολυμπάμε ή όταν βρισκόμαστε στη σκιά γιατί αν είμαστε σε εξωτερικό χώρο οι ακτίνες θα βρουν τον τρόπο να φτάσουν σε εμάς!

Ποιο είναι επιγραμματικά το συμπέρασμα; Ήλιος με μέτρο και προστασία, διότι ως γνωστόν «παν (ηλιακόν) μέτρον άριστον».