Πόρτα στην Ιστορία

Η πορνεία στην Ερμούπολη του 19ου αιώνα, της Δήμητρας Παπαναστασοπούλου

Spread the love

Μιας και το θέμα είναι… αρχαίο και πάντα επίκαιρο (μόλις σήμερα διάβασα στην εφημερίδα ότι ένα νέο πορνό μυθιστόρημα χτύπησε 1εκ. Αντίτυπα σε ένα μήνα!), σκέφτηκα να σας μιλήσω για την πορνεία στη Σύρο, όπως καταγράφηκε στις ιστορικές πηγές που ανακαλύπτω εδώ. Το υλικό είναι πολύ, γι αυτό θα σας τα πω σε συνέχειες.


Μέρος Α: τα σπίτια

Η άσκηση του επαγγέλματος της πόρνης, αλλά και η όλη διαδικασία που σχετίζεται μ’ αυτό, απαιτούσε πάντοτε την ύπαρξη μιας στέγης. Εξαίρεση από αυτόν τον κανόνα φαίνεται να αποτελεί η περίπτωση του άρθρου 31 των διατάξεων για την πορνεία του 1834, που πρόβλεπε ρητά μια ρύθμιση για την δημόσια γυναίκα που ασκούσε το επάγγελμά της στο δρόμο, στο πεζοδρόμιο.

Τα Καταλύματα ήταν η συνοικία που βρίσκονταν τα περισσότερα «σπίτια». Η αρχική της ονομασία ήταν Καλυβάκια, ενδεικτική για την προχειρότητα και αθλιότητα των κτισμάτων της. Η χρησιμοποίηση του όρου «καταγώγιον» από τους δημοσιογράφυς της εποχής για τα πορνεία, δεν δείχνει μόνον την ηθική απαξία του πράγματος, αλλά υπαινισσόταν με ακρίβεια και την υλική αθλιότητα των κτηρίων, όπου οι πόρνες παρέδιδαν το σώμα τους στην ποικίλη πελατεία τους.

Μια μικρή ιδέα για το άθλιο και τη στενότητα αυτών των κτισμάτων αντλούμε από το ακόλουθο περιστατικό του τοπικού δικαστηρίου της εποχής.

Στην συνεδρίας της 22/6/1849 του Πταισματοδικείου Ερμουπόλεως κατέθεσε ο μάρτυρας ΔΚ, καλαφάτης το επάγγελμα, ετών 38, γεννημένος στη Χίο: «..βλέπω προσέτι πολλούς ανθρώπους και γυναίκες να εισέρχονται πότε προ μίαν ώραν της μεσημβρίας, πότε μισήν μετά το μεσημέρι, όταν είναι μοναξιά και αφού εμβαίνει ο άνδρας και η γυναίκα, η Κακαρίνα εξέρχεται της οικίας της και κάθεται έξω της θύρας και φυλάττει έως ότου α έβγη ο άνδρας και η γυναίκα και έπειτα εμβαίνει αυτή μέσα και τούτο διαρκεί έως μίαν ώραν ή και ολογώτερον…»

Η στενότητα και η αθλιότητα δεν ίσχυε για όλα τα «σπίτια» . Το μέγεθος ήταν ανάλογο με την πελατεία τους.

Κάποια από τα μεγάλα πορνεία ήταν: – το περιβόητο της Ελένης Σφυρέλλη (της ξακουστής Ελενίτσας της Σμυρνιάς), αποτελούμενο από δύο όμορες διώροφες οικίες αγορασμένες από πλειστηριασμό, – της Σοφούλας Ελευθερίου, πίσω από τις πολιτικές φυλακές, στεγασμένο σε διώροφη οικία και της Μαριγώς Μικεδάκη στην συνοικία Νεάπολης ή Αγίας Τριάδας, κι αυτό διώροφη οικία.

Η ανέγερση των πρώτων λίθινων σπιτιών στα οποία ασκήθηκε η πορνεία ξεκίνησε σταδιακά από το 1833. Τα πρώτα εκείνα, μικροί «μονόοικοι χώροι», όπως χαρακτηρίστηκαν, στέγαζαν συνήθως όχι μόνο τις επαγγελματικές ανάγκες της πόρνης, αλλά και τις ανάγκες της κατοικίας της, πολλές φορές και τις ανάγκες κατοικίας και άλλων προσώπων.

Ο χαρακτηρισμός «μονόοικος» χρησιμοποιείται σε πολλά συμβόλαια μικρών σπιτιών των Καταλυμάτων.

Η έλλειψη οικιών για κατοίκηση ήταν δεδομένη στην Ερμούπολη του 19ου αιώνα. Πολλοί άνθρωποι έβρισκαν «στέγη» σε πατάρια ή δάπεδα εμπορικών και άλλου είδους καταστημάτων (π.χ. αρτοποιείων), ενώ άλλοι δύσμοιροι κοιμόντουσαν το καταχείμωνο στα πεζοδρόμια και τα υπόστεγα. Η φράση «τη σπίτωσε» ή «σπιτώθηκε» είχε να κάνει εκτός των άλλων και με την ανάγη των ανθρώπων για στέγαση.

Οι πόρνες έκαναν χρήση των ξένων οικημάτων με την καταβολή χρηματικού αντιτίμου- κάτι σαν ενοίκιο. Αυτό το ενοίκιο είχε σταθερή μορφή, ανάλογα με το αν η χρήση ήταν συνεχής ή έκτακτη( περιστασιακή).

Σε περιπτώσεις μεγάλων πορνείων, όπως της Ελενίτσας, δεν φαίνεται να υπήρχε ζήτημα ενοικίου. Η ιδιοκτήτρια( Ελενίτσα) καθόριζε μία τιμή για τη χρήση του χώρου και των υπηρεσιών της πόρνης και ανάλογα με την περίσταση απέδιδε μερίδιο σ’ εκείνη.

SHARE
RELATED POSTS
hourglass-620397_960_720.jpg
31 Ιουλίου: μια πολυσχιδής ημερομηνία
Βενετοκρατία στην Κύπρο (1489-1571), της Δήμητρας Παπαναστασοπούλου
Η Συνθήκη των Βερσαλλιών (Μέρος β΄), της Δήμητρας Παπαναστασοπούλου

Leave Your Reply

*
This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.