Δρ Δέσποινα Κατσώχη

Οι Έλληνες, άνδρες και γυναίκες είναι θεριακλήδες με αποτέλεσμα το κάπνισμα να προκαλεί κάθε χρόνο 15 χιλιάδες θανάτους στη χώρα μας. Σε μεγάλο ποσοστό (80%) η βλαβερή συνήθεια αποκτάται κατά την εφηβεία.

Η πίσσα, η μαύρη κολλώδης ουσία που κιτρινίζει τα δάχτυλα, μεταφέρει τις περισσότερες τοξικές ουσίες στους πνεύμονες και είναι η κύρια αιτία καρκίνου των πνευμόνων και του λαιμού. Ο καπνός του τσιγάρου περιέχει χιλιάδες διαφορετικές χημικές ουσίες. Εξήντα από αυτές είναι καρκινογόνες.

Οι περισσότεροι καπνιστές πεθαίνουν από μία εκ των τριών ασθενειών που συνδέονται με το κάπνισμα, δηλ. από καρκίνο των πνευμόνων, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (βρογχίτιδα και εμφύσημα) ή από χρόνιες καρδιακές παθήσεις.

Το κάπνισμα είναι υπεύθυνο για 9 στις 10 περιπτώσεις καρκίνου του πνεύμονα. Ένας καπνιστής 20 τσιγάρων την ημέρα έχει 20 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσει καρκίνο στον πνεύμονα, απ’ ότι ένας μη καπνιστής. Ένας παθητικός καπνιστής που ζει ή εργάζεται με έναν καπνιστή, έχει και ο ίδιος αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο του πνεύμονα . Κάθε χρόνο 3.500 θάνατοι ανδρών και 500 θάνατοι γυναικών στη χώρα μας οφείλονται στον καρκίνο του πνεύμονα ενώ το 3% των θανάτων αυτών οφείλονται στο παθητικό κάπνισμα.

Το κάπνισμα αποτελεί την αιτία του 80-85% των κρουσμάτων από Χρόνιες Αποφρακτικές Πνευμονοπάθειες (ΧΑΠ) όπως χρόνια βρογχίτιδα, άσθμα, πνευμονικό εμφύσημα. Η κλιμάκωση του κινδύνου εμφάνισης της νόσου σε συνάρτηση με τον αριθμό των τσιγάρων είναι περίπου ίδια με εκείνη στον καρκίνο του πνεύμονα. Δηλαδή, οι καπνιστές μισού, ενός, δύο ή άνω των δύο πακέτων τσιγάρων την ημέρα, έχουν αντίστοιχα 5, 10, 15 και 20 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο θανάτου από χρόνιες αποφρακτικές πνευμονοπάθειες σε σύγκριση με τους μη καπνιστές. Ωστόσο οι μη καπνιστές που εκτίθενται παθητικά στο κάπνισμα και κυρίως τα παιδιά, αντιμετωπίζουν επίσης σημαντικά υψηλότερο κίνδυνο προσβολής από χρόνιες παθήσεις.

Η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια, η νόσος των καπνιστών, αποτελεί σήμερα την 4η αιτία θανάτου τόσο στην Ελλάδα όσο και παγκοσμίως. Το τσιγάρο αλλά και η ατμοσφαιρική ρύπανση έχει σαν αποτέλεσμα να προσβάλει όλο και πιο νέους ανθρώπους.

Το κάπνισμα ενοχοποιείται και για την εμφάνιση καρκίνων όπως του λάρυγγα (87%), του στόματος (74%), του οισοφάγου (53%), της ουροδόχου κύστης (50%), του νεφρού (39%), του παγκρέατος (38%), του τραχήλου της μήτρας (6% )

Ο κίνδυνος από το κάπνισμα αυξάνει, όσο μειώνεται η ηλικία έναρξης του καπνίσματος αλλά και όσο αυξάνουν η συνολική διάρκεια του και ο μέσος αριθμός τσιγάρων.

Πάρτε το απόφαση!

Δύο πράγματα μπορούν να εξασφαλίσουν μια επιτυχημένη προσπάθεια διακοπής του καπνίσματος. Το ένα είναι η επιθυμία διακοπής για εσάς τους ίδιους- όχι για το/τη σύζυγό, το αφεντικό ή οποιονδήποτε άλλο. Το δεύτερο είναι η εμπιστοσύνη στον εαυτό σας. Αν τα συνδυάσετε πολλαπλασιάζετε τις πιθανότητες για επιτυχία. Όσο περισσότερο χρόνο καπνίζει κάποιος, τόσο αυξάνεται ο κίνδυνος μη αναστρέψιμης ζημιάς σε αεραγωγούς και πνεύμονες.

Η διακοπή του καπνίσματος μπορεί να μειώσει την πτώση της αναπνευστικής λειτουργίας που προκαλεί το κάπνισμα. Αμερικανική μελέτη έδειξε βελτίωση της αναπνευστικής λειτουργίας μέσα σε πέντε χρόνια στους πρώην καπνιστές ηλικίας 45-55 ετών. Άλλη μελέτη σε άνδρες και γυναίκες άνω των 65, κατέδειξε ότι όσοι σταματούν το κάπνισμα, ακόμη και μετά τα 60, καταγράφουν καλύτερη λειτουργία πνευμόνων και εγκεφάλου σε σχέση με όσους συνεχίζουν να καπνίζουν.