Ανοιχτή πόρτα

Το Πρέπει ως Σημαίνον της Εξουσίας, του Ηλία Καραβόλια

Spread the love

Ο Ηλίας Καραβόλιας είναι Οικονομολόγος  με ειδίκευση Γενικής Θεωρίας και Οικονομικής Πολιτικής. Κατέχει Master of Arts από το European Institute of Philosophical  Anthropology.

Μπορεί να «σκοτώσαμε» ως δυτικές κοινωνίες τον πατέρα, τον θεό, τον αφέντη, τον δούλο, τον βασιλιά αλλά είμαστε ακόμα γεμάτοι από πατεράδες, θεούς, αφέντες, δούλους και βασιλιάδες.

Ο μεγάλος κυρίαρχος όμως είναι ο Λόγος. Και η μεγάλη αυτοκρατορία εντός του είναι αυτή του Σημαίνοντος :

«Αφού χρωστάει, φυσικά και να του πάρουν το σπίτι, έτσι πρέπει»

«Καλά έκαναν και τους παρακολουθούσαν όλους, έτσι πρέπει, αυτή είναι η δουλειά των μυστικών υπηρεσιών»

«Καλά κάνουν και δεν αναγνωρίζουν τα πτυχία των καλλιτεχνών, έτσι πρέπει, γιατί δηλαδή να μπορούν να διορίζονται στο δημόσιο»

«Να μην καταργηθεί η βάση εισαγωγής για τις σχολές, έτσι πρέπει, μόνο οι καλύτεροι να μπαίνουν εκεί που θέλουν»

«Να μην αυξηθούν τα επιδόματα ανεργίας, έτσι πρέπει, όποιος θέλει να δουλέψει βρίσκει δουλειά

«Το σωστό είναι να μην υπάρχει κατώτατος μισθός, έτσι πρέπει, να συμφωνεί ο κάθε εργαζόμενος» ανάλογα με την ανάγκη του, με τον εργοδότη

«Καλά κάναμε και πήραμε με 15 δις  φρεγάτες και αεροπλάνα, έτσι πρέπει, η Τουρκία τώρα θα μας φοβάται»

«Σωστά πράξαμε και στείλαμε πρώτοι όπλα στην Ουκρανία, έτσι πρέπει, να είμαστε στη σωστή πλευρά της Ιστορίας, με τις μεγάλες δυνάμεις»

Αυτό το κανονιστικό «έτσι πρέπει» αρχίζει και απλώνεται επικίνδυνα νομιμοποιώντας έναν κρυπτο-συντηρητισμό άλλων εποχών, ασύμβατο με το φιλελεύθερο προσωπείο πολλών δήθεν ορθολογιστών.

Ενίοτε υπάρχει ένα ενδο-μήνυμα : το «πρέπει» κρύβει ένα «μην σκέπτεσαι» ώστε να γίνει λογικοφανής η δικαιολόγηση του ως αναγκαίο και ορθολογικό ( οπότε και δεν χωράει αντίλογος ή ερμηνεία)

Στην πραγματικότητα, είναι η υπαρξιακή δεξαμενή της πλήρους απορρύθμισης στην αγορά, της καθαρά ταξικής πολιτικής των ανισοτήτων και της συνέπειας : μιας συστηματικής διάρρηξης της κοινωνικής συνοχής.

Η φράση «καλά κάνουν» είναι η βίαιη εξωτερίκευση των αρχέγονων ενστίκτων, με την οποία πείθει η κοινωνία τον εαυτό της και γίνεται το τέλειο θύμα της ολοένα και πιο οργουελικής τεχνολαικιστικής εξουσίας.

Είναι μια φράση μηχανική ( σχεδόν αυτόματη και ψυχαναγκαστική), μια παραδοχή προβολής του άγχους κυριαρχίας.

Δηλώνει ότι η βιοπολιτική της εξουσίας πρέπει να είναι αυστηρή, να συμμορφώνει και να καθυποτάσσει, να εξαντλεί τον δήθεν ορθολογισμό, ώστε να μην δίνει χώρο για φαινόμενα δικαιωματισμού, συνδικαλισμού, συλλογικοτήτων και διεκδικήσεων

Με άλλα λόγια ; Αναδύεται ένα χρόνιο κρυμμένο ιδεολογικό και εμφυλιοπολεμικό μένος, ένας βολικός διαχωρισμός :  εμείς οι λογικοί, εσείς οι παρανοϊκοί.

Έτσι όμως η κοινωνία θα γέρνει δυστυχώς με οριακή ροπή για οτιδήποτε ατομικιστικό, αντι-συλλογικό.

Θα ακουμπάει με παλινδρόμηση ένα ιδεολογικό-πολιτικό όριο εντροπίας και ανισορροπίας (ενδόρηξης) η οποία θα θρέφει την απολιτίκ κατάσταση της υποκειμενικότητας και της παθητικής αποδοχής σε οτιδήποτε επιβάλλεται συστημικά.

Είναι αυτό που ο Agαmben – πολύ πριν την πανδημία και τον εγκλεισμό- θα ονομασει «καθεστώς έκτακτης ανάγκης» που όταν επιβάλλεται βίαια, με σιωπηρή αποδοχή, γίνεται μόνιμο.

Ο εύκολος όμως αυτός μαζικός εθισμός στο δήθεν λογικό, είναι ο τοξικός εθισμός στην αυταρχικότητα και τη βία της όποιας εξουσίας πίσω από τις οθόνες…

SHARE
RELATED POSTS
ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ Απόσπασμα από το μυθιστόρημα «Η Ιωάννα μέσα στ’ άσπρα», του Δρ Πάνου Καπώνη
Σταύρος Θεοδωράκης: Η κρίση που ζούμε έχει μέσα της πολλά από τα λάθη του ’21
Kostis A. Makris
Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου: 2 Απριλίου, του Κωστή Α. Μάκρη

Leave Your Reply

*
This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.