Απ’ όσο μπορώ να θυμηθώ απ΄την εξέγερση του Πολυτεχνείου (ήμουν μαθητής της Πέμπτης Δημοτικού τότε). Ποτισμένοι από τις ιδέες ενός δημοκράτη δασκάλου, Χρήστος Μαγκλάρας λεγόταν, κάναμε τρεις φίλοι σκασιαρχείο από το Σχολείο μας στη Λένορμαν και μπήκαμε μέσα στο Πολυτεχνείο. Εγώ έψαχνα να βρω τον ξάδελφό μου τον Μπάμπη…φοιτητή του Πολυτεχνείου …έναν από τους εκατοντάδες που σήκωσαν την φωνή ενάντια στο καθεστώς. Η μητέρα μου ακόμη δεν μου έχει συγχωρήσει την αγωνία της να βρει ένα μικρό παιδί που το έσκασε από το σχολείο για να μπει, δίχως ουσιαστικά να γνωρίζει καν τον λόγο, μέσα στη φωτιά).

Αργότερα μεγαλώνοντας έμαθα, άκουσα και διάβασα τα όσα σήμαινε αυτή η …παράξενη γιορτή στα παιδικά μου μάτια. Στην Τρίτη επέτειο ήμουν παρών. Διαμόρφωσα με τα χρόνια την δική μου άποψη…στηριγμένη στον έντονο συναισθηματισμό, στις δυνατές εικόνες αλλά και στην λογική επεξεργασία των γεγονότων…μια χάρη που σου προσφέρει ο χρόνος και η εμπειρία. Έμαθα να αμφισβητώ πολλά πράγματα, πολλούς μύθους και κυρίως όλους τους μύθους που επικράτησαν από την εξέγερση του πολυτεχνείου και μετά για τον πραγματικό ρόλο που διαδραμάτισε η τότε Αριστερά. Γιατί η Αριστερά που σήμερα υπερηφανεύεται και διαλαλεί τη συμμετοχή της και για τον… «καθοδηγητικό της ρόλο», το Πολυτεχνείο το είδε με επιφυλακτικότητα και καχυποψία. Κάποιοι μάλιστα ζήτησαν από τους φοιτητές να βγουν έξω και αμέσως μετά καταδίκασαν την εξέγερση ως έργο «300 προβοκατόρων»…

Έμαθα να επεξεργάζομαι λογικά και τη λειτουργία της πολιτικής την εποχή εκείνη. Δηλαδή ποιος σήμερα μελετητής της ιστορίας δεν θα σκεφθεί πως η εξέγερση ήταν μια πρώτης τάξης ευκαιρία για να μπορέσει ο δικτάτορας Ιωαννίδης να ρίξει τον δικτάτορα Παπαδόπουλο; Σε αυτή την συγκυρία διαδραμάτισε ή όχι ουσιαστικό ρόλο η Αμερικανική πρεσβεία; Μήπως οι Η.Π.Α. εκείνη την εποχή επιθυμούσαν την ανατροπή του Γεώργιου Παπαδόπουλου, εξαιτίας της άρνησής του να παραχωρήσει τις βάσεις της Σούδας; Άσχετο με τα αγνά αισθήματα των φοιτητών που δίψαγαν για δημοκρατία αλλά μια παράμετρος που σήμερα πρέπει να προσθέσουμε στο κεφάλαιο της ποδηγέτησης των κινημάτων των λαών.

Κάτι άλλο που πρέπει να σημειώσω…και που δεν αμφισβητείται. Σίγουρα το Πολυτεχνείο δεν έριξε τη χούντα. Μάλλον ήταν η πρώτη ανοικτή μαζική αμφισβήτηση ενός καθεστώτος που μέχρι τότε βόλευε πολλούς …πάρα πολλούς. Η αντίσταση κατά της χούντας δεν υπήρξε ποτέ «μαζική». Ένα γεγονός λοιπόν που άρχισε να αλλάζει το κλίμα και ανοίγει τον δρόμο προς την μετάβαση στον κοινοβουλευτισμό. Έναν κοινοβουλευτισμό που σίγουρα εκμεταλλεύθηκαν πρώτα η Αριστερά αλλά και οι Σοσιαλιστές για να εδραιώσουν την παρουσία τους στην ελληνική πολιτική σκηνή μετά την κατάρρευση της χούντας η οποία προέκυψε μετά την τραγωδία της Κύπρου τον Ιούλιο του 1974. Έτσι λοιπόν μετά τον Ιούλιο του 1974 η Ελλάδα έγινε όλη «αντιστασιακή» με ανθρώπους που απλώς δεν έκαναν τίποτε στην δικτατορία και όμως μετά εμφανίζονταν ως οι αρχηγοί μιας «παλλαϊκής αντίστασης» που στην ουσία…δεν υπήρξε ποτέ!

Αφήνω έξω όσους δοκίμασαν τις πολυτελείς εγκαταστάσεις της Γυάρου και τις VIP περιποιήσεις της ΕΑΤ ΕΣΑ. Αυτοί όμως δεν ήταν οι ΟΛΟΙ. Κάθε μετάβαση λοιπόν από το ένα καθεστώς στο άλλο για να εδραιωθεί στην συνείδηση του λαού και της κοινωνίας χρειάζεται και ένα μύθο. Και το Πολυτεχνείο ήταν και είναι ο καθεστωτικός μύθος που νομιμοποιούσε την εγκαθίδρυση της Κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, με «σύμβολα» και «ήρωες». Ήταν ο μύθος που χρειαζόταν η αριστερά για να περάσει από την παρανομία στην νομιμότητα, ένας μύθος που δεν προετοιμάστηκε ούτε εκπορεύτηκε ούτε στηρίχθηκε από την δήθεν αριστερά αλλά οικειοποιήθηκε από ένα μεγάλο μέρος της που μέχρι σήμερα πίνει ακριβές σαμπάνιες στα πολυτελή θέρετρα εξαργυρώνοντας με τον καλύτερο τρόπο τις …νεανικές του τρέλες.

Αυτό δεν σημαίνει ότι το Πολυτεχνείο δεν υπήρξε ένα πραγματικό γεγονός με μεγάλη σημασία. Ήταν πράγματι μια εξέγερση των νέων ανθρώπων που ζητούσαν Δημοκρατία, που δίψαγαν για ελευθερία έκφρασης, που ήθελαν βήμα για να ακουστεί η δική τους αποκλεισμένη φωνή. Ζητούσαν αξιοκρατία και ισονομία. Όσοι εξαργύρωσαν την νεανική τους παρορμητικότητα με τον καλύτερο τρόπο και έκαναν το Πολυτεχνείο καριέρα, μιας καριέρας που στηρίχθηκε στην σταδιακή, σταθερή και βέβαιη πορεία προς την ολοκληρωτική αναξιοπιστία του πολιτικού συστήματος τους ξέρουμε, τους ψηφίσαμε πολλές φορές και τους χρωστάμε τα 10 χρόνια μιας άλλης…οικονομικής ξενόφερτης υποτέλειας και χούντας. Άλλοι, πάλι, όπως ο Μπάμπης, που συνέχισαν απλά τη ζωή τους, χωρίς να διαφημίσουν την τότε συμμετοχή τους, προτίμησαν να μείνουν στην αφάνεια και να δακρύζουν κάθε τέτοια μέρα.

Τι λέω, λοιπόν, για την εξέγερση;

Πως η πραγματική αξία και σημασία του Πολυτεχνείου είναι το να μπορέσει αυτό το γεγονός αντίστασης στο κατεστημένο μιας εποχής να μετουσιωθεί σε μια ευκαιρία να συνειδητοποιήσουμε όλοι μας πόσο σημαντικό είναι για την κοινωνία μας το να υπάρχει αλληλεγγύη, συλλογικότητα, ενότητα αλλά και ενθουσιασμός!

Να νικήσουμε τα τέρατα της ηττοπάθειας και του συμβιβασμού.

Να ξαναβρούμε το συλλογικό αυτό που έχει τη δύναμη να ξεπερνά τα «υποκείμενα» και καταργεί την ετερονομία της κοινωνίας.

Έχω στο νου μου ένα απόσπασμα από ένα κείμενο για το Πολυτεχνείο της ΛΕΙΑΣ ΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΥ-ΚΑΡΑΒΙΑ και τελειώνω με αυτό: «Αν ήθελαν για ελόγου τους την εξουσία θα ‘ταν πιο λογικό. Άρχοντες ανεβαίνουν, άλλοι πέφτουν. Αυτοί διαλαλούσαν ότι η πόλη δεν ανήκει σε αρχόντους, παρά στο λαό».

Νίκος Βασιλειάδης

* Το άρθρο απηχεί τις απόψεις του συντάκτη του.

The article expresses the views of the author

iPorta.gr