Η Σοφία Παυλίδη είναι Παιδοψυχολόγος  και Προϊσταμένη Κέντρου Παροχής  Συμβουλευτικών Υπηρεσιών ΔΟΠ Δήμου Ρόδου   

Τις γιορτινές μέρες που διανύουμε, στα περισσότερα σπίτια, πρωταγωνιστικό ρόλο, εκτός από τα παιδάκια μας, έχει και ο καλοκάγαθος γεράκος με την μεγάλη κοιλιά και την μακριά γενειάδα- ο γνωστός σε όλους Άγιος Βασίλης! Αδιαμφισβήτητα, είναι η πιο ευπρόσδεκτη παρουσία σε κάθε σπιτικό με παιδική ψυχούλα, διότι είναι αυτός που θα δώσει «σάρκα και οστά» στο γράμμα που εδώ και καιρό του έχει σταλεί με την λίστα των δώρων!!

Όλο και περισσότεροι γονείς αναρωτιούνται αν είναι καλό για το παιδί τους να πιστεύει στην ύπαρξη του Άγιου Βασίλη σκεπτόμενοι ότι, όταν αποκαλυφθεί η αλήθεια, θα απογοητευθεί, ή ότι θα θυμώσει μαζί τους επειδή συντηρούσαν αυτόν τον μύθο,  ή ότι το να ενισχύουν την πίστη στον Άγιο Βασίλη δεν συμβαδίζει με την προσπάθειά τους να διδάξουν στο παιδί τους να μην λέει ψέματα….

Αργά ή γρήγορα , οι μικροί μπόμπιρες παρατηρούν ότι ο συμπαθητικός  παππούλης με την κόκκινη στολή μοιάζει όλο και περισσότερο  στον μπαμπά, στον θείο ή στο νονό! Ειδικά μετά την ηλικία των 6-7ετών, το παιδί αρχίζει να κάνει λογικούς συνειρμούς και να αναρωτιέται «πώς καταφέρνει ο Άγιος Βασίλης να επισκεφθεί όλα τα σπίτια του κόσμου σε μια νύχτα;» ή «πώς χωράει να περάσει από την καμινάδα με τόσο μεγάλη κοιλιά και τόσα δώρα;». Τι γίνεται τότε;

Όταν λοιπόν το παιδί μας αρχίσει να ρωτάει αν υπάρχει ο Άγιος Βασίλης, αυτό είναι συνήθως ενδεικτικό σημάδι ότι είναι ψυχολογικά έτοιμο να μάθει την αλήθεια… Σε αυτή την φάση, δεν χρειάζεται να επιμείνουμε στο ψέμα, σεβόμενοι τις λογικές σκέψεις που έχει αρχίσει να κάνει από μόνο του το παιδί. Από την άλλη όμως, δεν χρειάζεται να παρουσιάσουμε την «ψυχρή» αλήθεια των ενηλίκων, λέγοντας ένα ξερό «όχι» και ισοπεδώνοντας τη φαντασία του. Μπορούμε να αφήσουμε το παιδί να κάνει τη δική του αναζήτηση και να ενδιαφερθούμε να μάθουμε τη δική του άποψη, ρωτώντας το για παράδειγμα «εσύ τι πιστεύεις;». Τέτοιες ερωτήσεις μπορούν να αποτελέσουν το έναυσμα για πολύ όμορφες και  συζητήσεις ανάμεσα σε εμάς και τα παιδιά μας!

Ο μύθος του Άγιου Βασίλη θα μπορούσε να εξελιχθεί σε ένα χρήσιμο εργαλείο στα χέρια των γονιών στην προσπάθειά τους να διδάξουν στα παιδιά τους αξίες και αρχές, όπως η προσφορά, η ανιδιοτέλεια και η γενναιοδωρία, να τους ενισχύσουν το κίνητρο για να βελτιώσουν τη συμπεριφορά τους, να κάνουν όνειρα για το μέλλον και να προσπαθούν να τα πραγματοποιήσουν. Εξάλλου, στις δυτικές χώρες, η ιστορία του Άγιου Βασίλη είναι βασισμένη στη ζωή του Αγίου Νικολάου που έδωσε όλη την περιουσία του στους φτωχούς, ενώ στη χώρα μας παραλληλίζεται με τον Μέγα Βασίλειο από την Καισαρεία, που έκανε πολλά φιλανθρωπικά έργα.

Στην ουσία λοιπόν, ο μύθος του Άγιου Βασίλη είναι η πρώτη επαφή του παιδιού με  έμπρακτες κινήσεις προσφοράς σε ανθρώπους που αγαπάμε και σε αυτούς που μας έχουν ανάγκη. Μέσα από τους συμβολισμούς που προκύπτουν από το πρόσωπό του, προωθούνται έννοιες σημαντικές τόσο για την παιδική όσο και για την ενήλική ψυχή. Και αυτό το διάστημα, ίσως περισσότερο από ποτέ άλλοτε, έχουμε ανάγκη να πιστεύουμε στο καθετί που ενισχύει την αγάπη, την ελπίδα και την δυνατότητα να ονειρεύεσαι… Όσο υπάρχουν αυτά, υπάρχει και Άγιος Βασίλης…. Άλλωστε… ποιος είπε ότι δεν υπάρχει;