Νίκος Βασιλειάδης

Η γνώμη όσων γνώρισαν το Γεώργιο Καραϊσκάκη και πολέμησαν μαζί του δεν αφήνει κανένα περιθώριο αμφισβήτησης για το σύνολο των πολεμικών προτερημάτων που τον χαρακτήριζαν. Ο ίδιος ο Κιουταχής είχε αναγνωρίσει την αξία του, αντιμετωπίζοντας μάλιστα τις μεταξύ τους μάχες, από το Μεσολόγγι (1825) έως την πολιορκία της Ακρόπολης (1827) ως μεταξύ τους μονομαχίες. Αν θέλουμε να γράψουμε σωστά την ιστορία της Ελληνικής επανάστασης θα πρέπει να αναγνωρίσουμε πως ο Καραϊσκάκης υπήρξε ο μεγαλύτερος, μαζί με τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη, πολέμαρχος του 1821. Ήταν ένας άνδρας «ακούραστος εις τους αγώνας» (Χριστόφορος Περραιβός), «μεγαλόδωρος και ευεργετικός» (Γεώργιος Γαζής), «αρείτολμος και καλός στρατηγός» (Σπυρομήλιος), «ατρόμητος» (Ιωάννης Κωλέττης), με «νουν ακατέργαστον αλλά γεννητικότατον και οξύτατον» (Παναγιώτης Σούτσος) και «επίμονον γενναιότητα» (Andre Louis Gosse, Ελβετός φιλέλληνας γιατρός).

Όπως το έθεσε με μία λέξη ο Νικόλαος Κασομούλης ήταν «Αρχηγός» με άλφα κεφαλαίο. Και εκεί θα πρέπει να μείνουμε. Όσο και να θέλουμε να αμαυρώσουμε το πορτρέτο του Καραισκάκη λόγω της αθυροστομίας του και των βωμολοχιών που εκστόμιζε, αυτό που μας ενδιαφέρει και έχει ουσία είναι η συνεισφορά του στον Αγώνα για την ελευθερία της πατρίδας. Η «Γλώσσα φύσει αχαλίνωτος», σύμφωνα με το Δ. Αινιάνα, που είχε ο Καραϊσκάκης μπορεί να εκπλήσσει και να ενοχλεί ίσως κάποιους με τα σημερινά δεδομένα αλλά προτού δικάσουμε και καταδικάσουμε ίσως θα πρέπει να έρθουμε και να σκεφτούμε την φύση του αγώνα και τις συνθήκες κάτω από τις οποίες ζούσαν οι άνθρωποι τα χρόνια της επανάστασης. Είναι εύκολο να κρίνουμε κάποιον καθισμένοι στην αναπαυτική μας πολυθρόνα παίρνοντας το απεριτίφ μας φιλολογούντες. Πώς όμως θα ήταν να βρισκόμασταν σε μια γη ξερή και άνυδρη, σπαρμένη με αίμα και με κόκαλα των συντρόφων μας, χωρίς καμμιά από τις σύγχρονες ανέσεις της εποχής μας, έχοντας απέναντί σας έναν μοβόρο και απάνθρωπο εχθρό; Έχει κανείς μας ιδέα για τις πραγματικές συνθήκες της ζωής όχι μόνο στα στρατόπεδα των επαναστατών της εποχής εκείνης αλλά και στα χωριά και στις πόλεις;

Δεν είναι δύσκολο να το φανταστεί κάποιος , και αν η φαντασία μας σταματά σε έναν καφέ στου Ζόναρς ή στις πολυτελείς θαλαμηγούς, υπάρχουν διηγήσεις περιηγητών της εποχής να μας το περιγράψουν και να μας επαναφέρουν στην σκληρή πραγματικότητα. Το μεσαιωνικό πρότυπο του ιππότη-πολεμιστή, όπως πλάστηκε ασυνείδητα στο φαντασιακό των επιγόνων αυτής της μοναδικής της πολεμικής γενιάς ως τις μέρες μας μέσα από τη στιλπνότητα των επετειακών πανηγυρικών λόγων, καταρρέει με αστείο τρόπο στην περίπτωση της Ελλάδας που κυριολεκτικά ποτίστηκε με δάκρυα και αίμα. Η σκληρή και εφιαλτική εικόνα μιας πατρίδας που δυστυχώς έφτασε σε μας αλλοιωμένη από τον παραμορφωτικό καθρέφτη των εθνικών φαντασιώσεων που χρησιμοποιούν τους εξιδανικευτικούς πίνακες με τις λευκοσιδερωμένες φουστανέλες ως μοντέλα πολιτικής ορθότητας. Ναι ο Καραϊσκάκης υπήρξε βωμολόχος, «αισχρολόγος καθ’ υπερβολήν» και «πικρός υβριστής των ανάνδρων, πολλάκις και των φίλων» όπως μας πληροφορεί ο Χριστόφορος Περραιβός, ένας από τους πλέον μορφωμένους αγωνιστές της επανάστασης, αλλά δεν είναι αυτή η ουσία της απόδοσης τιμής σε αυτούς που θυσιάστηκαν για να ζούμε εμείς σήμερα όπως ζούμε και να σουλατσάρουμε στα σαλόνια φορτωμένοι μπλιχλιμπίδια κάνοντας κόνξες και τσαλίμια φράγκικα.

Οι πρόγονοί μας έβριζαν και πολεμούσαν. Πολεμούσαν και έβριζαν. Όταν πυροβολούσαν, έβριζαν. Όταν έκαναν έφοδο, έβριζαν. Όταν τραυματίζονταν, έβριζαν. Όταν αιχμαλωτίζονταν, έβριζαν. Πέθαιναν και έβριζαν. Όταν διαφωνούσαν, έβριζε ο ένας τον άλλον. Αυτό είναι αυθεντικότητα. Και ο Καραϊσκάκης ήταν ο αυθεντικός, ο άνθρωπος που ενσαρκώνει το πνεύμα του κλεφταρματωλού σε όλη τη γήινη μεγαλοπρέπειά του. Πολιτικά ανορθόδοξος, υπερβολικά ανθρώπινος, ανεξάρτητος και πάντοτε σαρκαστικός, η ενσάρκωση της επαναστατικής γνησιότητας. Αφήστε λοιπόν κύριοι του 2021 την κριτική περί των «κοσμητικών» επιθέτων του Καραΐσκάκη και ασχοληθείτε με το να κατανοήσετε τις πραγματικές διαστάσεις και συνθήκες της εποχής και του αγώνα. Ίσως έτσι θα μπορέσετε εσείς και οι λοιποί “άριστοι” να πλησιάσετε έστω και λίγο τον σκοπό της επιτροπής στην οποία μετέχετε και να συνεισφέρετε – που πολύ αμφιβάλλω – σε αυτό που η κοινωνία ζητά από την απόδοση τιμής και μνήμης όσων έδωσαν την ζωή τους για την ελευθερία. Να μεταβάλλουμε την μνήμη των αγώνων εκείνων σε κρουνούς δημιουργίας.

* Το άρθρο απηχεί τις απόψεις του συντάκτη του.   

The article expresses the views of the author      

iPorta.gr