Οκ. Βασίλειος Μαστρογιάννης είναι Διδάκτωρ Δημοσίου- Διοικητικού Δικαίου.

Το Πολυτεχνείο φάνταζε σε εμάς τους πιτσιρικάδες του ΄73 κάτι μαγικό, θρυλικό. Μέσα στο κλίμα της εποχής, δεν καταλαβαίναμε απόλυτα τη σημασία του, αλλά το αίμα μας έβραζε και ταυτιζόμασταν με αυτούς τους ήρωες που θυσιάστηκαν για τη Δημοκρατία.

Με όλους αυτούς που δεν έμειναν αδρανείς, αλλά προέταξαν το στήθος τους μπροστά στα άρματα. Που πήραν το ρίσκο με ανιδιοτέλεια και κάποιοι απ΄ αυτούς πλήρωσαν το κόστος των πράξεών τους.

Μια  εξέγερση που είχε σαφώς στον πυρήνα της τον ριζοσπαστικό αριστερό λόγο, αλλά την υποστήριξαν ηθικά και πολιτικά, πρόσωπα και δυνάμεις από όλο το πολιτικό φάσμα της εποχής εκείνης. 

Δεν μπορεί βεβαίως σε καμία περίπτωση να κάνουμε την αξιολόγηση των γεγονότων του τότε, με όρους του σήμερα, αλλά οι κοινωνίες δεν είναι στάσιμες, εξελίσσονται δυναμικά και διαμορφώνουν νέες προκλήσεις.

Τότε οι επαναστατημένοι νέοι είχαν να παλέψουν με ένα καθεστώς που είχε καταργήσει τη δημοκρατία και την ελευθερία.

Σήμερα άραγε αυτό είναι πρόταγμα ή η πρόφαση για κάποιες ομάδες που από την πίσω πόρτα βάλουν κατά της Δημοκρατίας; αυτής της έστω κολοβής (και ίσως κατ΄επίφαση σε κάποιες λειτουργίες της) Δημοκρατίας με τα τεράστια προβλήματα, αλλά τόσο πολύτιμη ειδικά στις μέρες μας.

Επειδή η μετανεωτερικότητα έφερε και το φρούτο του δικαιωματισμού, πρέπει σήμερα να σταθμίσουμε λίγο το καθήκον σε σχέση με το δικαίωμα. Άραγε ένας πολίτης μιας δημοκρατικής χώρας έχει μόνο δικαιώματα ή και υποχρεώσεις; Ποιο είναι το όριο μεταξύ καθήκοντος-υποχρεώσεων και δικαιωμάτων;  μήπως η κοινωνία πρέπει να συζητήσει πια για τον καθορισμό των τόσο ξεχειλωμένων (από κάποιες δυναμικές μειοψηφίες) αυτών ορίων ;

Το πρόσφατο περιστατικό με τον Πρύτανη του ΟΠΑ αποδεικνύει ότι η δημοκρατική πολιτεία  έχει σοβαρότατες ευθύνες για την μη οριοθέτηση αυτών των δράσεων, αλλά και τη μη προστασία των θεσμών.

Πως έχει απαίτηση η πολιτεία από τη νεολαία να είναι υπεύθυνη, να δημιουργήσει ένα πλέγμα αρχών και αξιών που θα βοηθήσει τα μέλη της να γίνουν αργότερα ώριμοι και υπεύθυνοι πολίτες, όταν βλέπουν να καταρρέει κάθε έννοια αξιοπρέπειας και να καταρρακώνονται οι θεσμοί;

Οι νέοι σήμερα δεν χρειάζεται ευτυχώς να τοποθετήσουν  το κορμί τους  μπροστά από τα τανκς, μπορούν όμως να χαρακτηριστούν ήρωες όσοι από αυτούς αντιστέκονται στον ισοπεδωτισμό και προσπαθούν σε ένα περιβάλλον που σαπίζει γύρω τους, να σταθούν όρθιοι, να διατηρήσουν τις αρχές και τις αξίες τους, να πολεμήσουν τον κυρίαρχο κυνισμό και να είναι χρήσιμοι στην επιστήμη στην κοινωνία και στην ανθρωπότητα.

Μερικά από τα προτάγματα μιας ΄΄επανάστασης΄΄ σήμερα μπορεί να είναι η αξιοκρατία, η καλύτερη ποιότητα της Δημοκρατίας, η άρση των αποκλεισμών, η αναβάθμιση της Παιδείας, οι ίσες ευκαιρίες για όλους χωρίς αποκλεισμούς, ο σεβασμός στην διαφορετικότητα (στην κάθε διαφορετικότητα), η καταπολέμηση της βίας στην καθημερινότητα, αλλά  και στην επιστημονική κοινότητα.

Πολλοί προσπάθησαν κατά τη διάρκεια των εορτασμών ή με αφορμή τις καταστροφές που συνέβαιναν κάθε φορά στις πορείες του Πολυτεχνείου, να αμαυρώσουν τα μηνύματα της τότε εξέγερσης.

Ήταν πάντα καθαρό όμως, (για όσους ήθελαν να το βλέπουν έτσι) ότι η διαλυμένη Αθήνα, μετά την πορεία για την εξέγερση του Πολυτεχνείου, ήταν η καλύτερη δυσφήμηση γι αυτό και οι υπαίτιοι, όσο κι αν υποστήριζαν στα λόγια το αντίθετο ( όπως και οι σιωπηλοί ή φανεροί υποστηριχτές τους), ήταν οι πιο καλοί σύμμαχοι της βαθιάς συντήρησης και των πολέμιων της επετείου.

Όσοι πραγματικά αγωνίστηκαν στο Πολυτεχνείο είναι σήμερα από τους πλέον πιστούς υποστηρικτές των θεσμών της Δημοκρατίας, γιατί έζησαν και βίωσαν με βαριές συνέπειες την έλλειψή τους.

Όσοι απλά είχαν σκοπό να ιδιοποιηθούν το Πολυτεχνείο ή ακόμη χειρότερα όσοι δεν το έζησαν και έμαθαν την ΄΄επανάσταση ΄΄στις καταλήψεις και στις καταστροφές των περιουσιών, στην καταπάτηση των ΄΄δικαιωμάτων των άλλων΄΄ (με την μη τήρηση και το μη σεβασμό των ορίων ), δεν αντιλαμβάνονται ΄΄το πολύτιμο΄΄ της ύπαρξης των θεσμών και της Δημοκρατίας.

Πρέπει να γίνει σε όλους σαφές ότι η δημοκρατία συνέχει με την ύπαρξη και την προστασία των θεσμών και των αρχών που τη διέπουν και ο λαϊκισμός είναι ένα από τα φαινόμενα που την υπονομεύουν.

Βέβαια ο λαϊκισμός είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο και οι γενιές που δεν έχουν βιώσει την ιστορία, ούτε την έχουν διδαχθεί όπως πρέπει, θα πρέπει να μάθουν να σέβονται τα αυτονόητα που έχουν κατακτηθεί με αίμα και οι κοινωνίες να επενδύσουν στην βιωματική μετάδοση και προσομοίωση της διασωθείσης συλλογικής μνήμης, πριν το μέλλον φέρει ξανά στην καθημερινότητα τα δεινά του παρελθόντος

Έχει παγιωθεί δυστυχώς η άποψη σε όλο τον κόσμο, εδώ και σαράντα περίπου χρόνια, ότι όλες οι πολιτικές δυνάμεις είναι ίδιες κι αυτό δημιουργεί έτσι κι αλλιώς μια μηδενιστική αντίδραση και άρνηση των πάντων.

Αυτό είναι όμως το πεδίο όπου οι προοδευτικές δυνάμεις, που έχουν στο επίκεντρο της κοινωνικής συνύπαρξης και προκοπής τον άνθρωπο, να δημιουργήσουν στις νέες γενιές την ελπίδα.

Να προωθήσουν ένα οραματικό πλαίσιο αειφόρου βιωσιμότητας, κοινωνικής συνοχής και ειρηνικής συνύπαρξης, τόσο των ατόμων μεταξύ τους, όσο και των λαών στο σύνολό τους.