Ο Μάνος Στεφανίδης είναι Ιστορικός Τέχνης και Αναπληρωτής Καθηγητής στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ

Δεν ήθελα να επιστρέψω στο καθαυτό αμελητέο και ασήμαντο γεγονός της παρωδίας της παρέλασης – φανταστείτε, έγιναν εκατοντάδες σε όλη τη χώρα – όταν μόλις μία μικρή ομάδα κοριτσιών αποφάσισε να πάει αντίθετα στην πεπατημένη και να σαρκάσει, επιμένω, όχι την ημέρα, όχι τους νεκρούς, όχι την ιστορία αλλά μία διαδικασία που όσο περνάνε τα χρόνια, τόσο αδειάζει από το όποιο περιεχόμενο της. Είδα όμως τη μάχη που άναψε στο facebook, διαπίστωσα πόσο εύκολα οι φίλοι γίνονται εχθροί και τούμπαλιν, πόσο άνετα μοιράζονται κοσμητικά επίθετα, πόσο ανώδυνα η φιλοπατρία και ο διεθνισμός καταλήγουν στα ίδια λαϊκίστικα στερεότυπα και πόσο ο καθένας μπορεί να δει τον μίζερο εαυτό του σαν γιαλαντζί ήρωα μέσα σε αυτή τη διαμάχη και φρουρό των ιερών και των οσίων. Όμως οι ήρωες του παρελθόντος διόλου δεν υπολήπτονται τους σκιώδεις ήρωες του παρόντος. Περί όνου σκιάς λοιπόν; Μπορεί ναι, μπορεί όχι.

Άλλος θυμήθηκε, για παράδειγμα, τα κρυοπαγήματα του παππού του, άλλος τη θητεία του πατέρα του, άλλος επέδειξε στεντόρεια τον ύποπτο, ανώφελο ηρωισμό του στις επάλξεις του φ.μπ. όταν πάντως, κατά τη διάρκεια της δικής του στρατιωτικής θητείας, διεκδίκησε βύσμα και δεν υπηρέτησε μακριά από την Αθήνα, άλλος τη φανέλα του στρατιώτη και τις εθελόντριες νοσοκόμες αλλά ελάχιστοι έμειναν στο γεγονός του τι μπορεί να σημαίνει σήμερα για τις νεότερες γενιές η 28η Οκτωβρίου.

Για τις γενιές που, 70 ολόκληρα χρόνια μετά, μεγαλώνουν μέσα στην κρίση, με ένα πολιτικό σύστημα, καταρρακωμένο, τυχοδιωκτικό και ανίκανο να ανταποκριθεί στις στοιχειώδεις ανάγκες των περιστάσεων. Και σε μία κοινωνία ωχαδελφική, κατακερματισμένη πού αγαπά να μισεί και μισεί κατά βάθος ό τι ισχυρίζεται πως αγαπά. Αλλά και μία παιδεία, τέλος, μονοδιάστατη κι επίπεδη που καθιστά την πλειονότητα των μαθητών λειτουργικά αναλφάβητους. Τι να λέμε τώρα!

Πρόκειται, φοβάμαι, για μίαν εύκολη, μία φιλοπατρία και μία πατρίδα αλά καρτ όπου ο καθένας λατρεύει ιδιωτικά όχι την πραγματικότητα αλλά εκείνο το ομοίωμα της που τον βολεύει καλύτερα. Κανένας ένδον στοχασμός, καμία αμφισβήτηση, καμία δεύτερη σκέψη.

Επίσης όλη αυτή η διαμάχη απέδειξε όχι την υποκρισία της κοινωνίας – αυτή την ξέραμε – αλλά την αμηχανία μας και ως προς τον διάλογο και ως προς την άλλη άποψη αλλά κυρίως την ανικανότητα μας να υπερβούμε το προφανές. Γιατί μπορεί το 90% των μαθητών και φοιτητών να μην ξέρει πότε έγινε ο δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος ή τι γιορτάζουμε την 28η Οκτωβρίου, εμείς όμως επιμένουμε στα εύκολα και ανώδυνα κλισέ μιας αλά καρτ πατρίδας που παρά την συναισθηματική τους έξαρση, μάς οδηγούν σταθερά από την μίαν ήττα στην άλλη. Και το χειρότερο χωρίς καν να έχουμε πόλεμο. Μη με αναγκάζετε να σας θυμίσω δυσάρεστα πράγματα, σκεφτείτε απλώς, επαναλαμβάνω, πώς τους εορτασμούς για την εκατονταετηρίδα του 1821 ακολούθησε το μαύρο 1922. Φοβάμαι πως πριν φτάσουμε στα 200 χρόνια από την συνταρακτική μας Επανάσταση θα έχουμε υποστεί κάποιο πικρό ποτήρι σε σχέση με τη γείτονα. Αφού ποτέ οι ίδιοι δεν αρνήθηκαν μόνος τους στόχος είναι να ολοκληρώσουν ό, τι πέτυχαν το 1974. Αλλά ημείς σταθεροί και απαρασάλευτοι, αισιόδοξοι και ταυτόχρονα δραματικά γελοίοι, επιμένουμε εις αυτάς τας παραδόσεις και τιμώμεν ευλαβώς εις τας παρελάσεις τον Υπουργόν, τον Μητροπολίτην, τον Δήμαρχον, τον Δικαστήν, τον Έφορον, τον Χωροφύλακα κλπ. αγνοώντας σεμνά ποιος έχει υπάρξει διαχρονικά και ο συμβολικός και ο φυσικός τους ρόλος. Ευτυχώς που υπάρχει και ο Χαρούλης, ο Κλυνν, για να μας τον θυμίζει. Αιωνία του η μνήμη!

ΥΓ. ” …Επιλέξαμε να πάμε στο δήμο της Ν. Φιλαδέλφειας- Ν. Χαλκηδόνας σε μια γειτονιά χτισμένη από πρόσφυγες, τους κατεξοχήν περιττούς και απόβλητους της ελληνικής κοινωνίας και τότε και τώρα.

10 “στρατιωτάκια” της υπο-κριτικής τέχνης”

Αυτά δήλωσαν οι περφόρμερς. Εις ώτα μη ακουόντων όμως …Και μία τελευταία λέξη: Διαφωνώ με τις αποχές και τις καταλήψεις σχολείων. Διαφωνώ με την όποια μορφή βίας στην εκπαίδευση. Και οι καταλήψεις είναι βία. Διαφωνώ, εν ολίγοις, με όλες τις στερεότυπες, βαρετές μορφές αντίδρασης. Με τον μιμητισμό. Συμφωνώ με την πρωτοτυπία και την ανατροπή. Όπως συμφωνώ και με τις παρελάσεις. Δεν μπορώ όμως να απαιτήσω συγκίνηση εξαναγκασμένη.
Τα κορίτσια αυτά έκαναν μια περφόμανς με πολλούς, σύγχρονους, γελοίους αποδέκτες. Δεν προσέβαλαν τη μνήμη των νεκρών αλλά την αμνησία των ζώντων. Και βέβαια δεν είναι γελοία. Γελοίοι είναι όσοι υποκρίνονται πως δεν καταλαβαίνουν πράγματα τόσο προφανή. Στη κοινωνία του χαβαλέ, της αρπαχτής αλλά και της χυδαίας εμπορευματοποίησης κάθε ιδεολογίας, δεξιάς ή αριστερής, βρίσκω απόλυτα υγιές το ανωτέρω χάπενινγκ. Άσε που χρειάζεται και κότσια…Και, ας μην ξεχνάμε, οι μαθητικές παρελάσεις ΔΕΝ είναι στρατιωτικές. Ούτε οι μαθητές, στρατός.

Μπράβο λοιπόν παιδιά επειδή τιμήσατε τη μνήμη των ηρώων του ’40 καταγγέλλοντας πανέξυπνα την αμνησία των λακέδων του 2019. Μπράβο γιατί μας βάλατε ξανά να σκεφτούμε πράγματα που ενώ θεωρούνται αυτονόητα, τελικά δεν είναι. Και βέβαια δεν σάς χαρίζω ούτε στο ΣΥΡΙΖΑ, ούτε στον ΑΝΤΑΡΣΥΑ, ούτε στην αριστερά, ούτε στη δεξιά. Δηλώνετε καλλιτέχνες κι αυτό μού φτάνει.Προσωπικά, το έχω δηλώσει πάμπολλες φορές, είμαι υπέρ των παρελάσεων και του συμβολισμού τους, όσος ακόμη αντέχει, αλλά και εναντίον των επισήμων. Κάθε τύπου και κάθε πόζας. Κάθε λαϊκισμού όσο μεγαλόσχημος και αν φαίνεται, είτε με δεξιό είτε με αριστερό πρόσημο.

* Το άρθρο απηχεί τις απόψεις του συντάκτη του.   

The article expresses the views of the author      

iPorta.gr